Mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào được Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chủ tịch Souphanouvong, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và các nhà lãnh đạo cách mạng của hai nước xây dựng nền móng, dày công vun đắp, được các thế hệ lãnh đạo, các chiến sĩ cách mạng và nhân dân hai nước phát triển thành mối quan hệ thủy chung, trong sáng, đặc biệt, mẫu mực, hiếm có, là tài sản vô giá của nhân dân hai nước.

Năm 1962, Việt Nam và Lào đã nhất trí thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra một chương mới trong sự nghiệp củng cố và phát triển hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước. Sự kiện quan trọng đánh dấu quan hệ hai nước có bước phát triển mới đó là Đoàn đại biểu cấp cao của Đảng và Chính phủ Việt Nam do Tổng Bí thư Lê Duẩn và Thủ tướng Phạm Văn Đồng dẫn đầu sang thăm hữu nghị chính thức Lào từ ngày 15 đến ngày 18-7-1977. Trong chuyến thăm, hai nước đã chính thức ký kết các Hiệp ước trong quan hệ giữa hai nước, bao gồm: Hiệp ước hữu nghị và hợp tác giữa nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào; Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia giữa nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và ra Tuyên bố chung về tăng cường sự tin cậy và hợp tác lâu dài giữa hai nước.

Xuyên suốt chặng đường 60 năm qua, quan hệ giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất trên mọi lĩnh vực, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước tại mỗi nước. Quan hệ hợp tác giữa hai nước Việt Nam và Lào trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị - đối ngoại, quốc phòng - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội đã ngày càng mở rộng và phát triển, mang lại lợi ích tốt đẹp cho nhân dân hai nước. Nhiều công trình, dự án hợp tác thiết thực giữa hai nước về mạng viễn thông, giao thông, thủy điện, trồng cao su, cà phê, trường học, bệnh viện, các cụm bản nghèo đặc biệt khó khăn... đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng trên nhiều vùng, tỉnh xa, khó khăn của Lào, góp phần quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống của người dân.

Hai bên luôn phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau nhằm bảo đảm ổn định chính trị, an ninh và trật tự, an toàn xã hội ở mỗi nước; thực hiện tốt Nghị định thư và Kế hoạch hợp tác giữa Bộ Quốc phòng và Bộ Công an hai nước. Hai bên đã hoàn thành Dự án tăng dày và tôn tạo hệ thống mốc quốc giới Việt Nam - Lào; ký kết thành công hai văn kiện pháp lý quan trọng năm 2016, gồm “Nghị định thư về đường biên giới và mốc giới Việt Nam - Lào” và “Hiệp định về quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào”; duy trì cơ chế cuộc họp thường niên giữa hai Trưởng đoàn đại biểu biên giới Việt Nam - Lào; cơ bản hoàn thành Thỏa thuận cấp cao Chính phủ về giải quyết vấn đề người di cư tự do và kết hôn không giá thú trong khu vực biên giới hai nước. Hai bên tiếp tục duy trì trao đổi thông tin, hợp tác chặt chẽ nhằm bảo đảm an ninh, xây dựng tuyến biên giới Việt Nam - Lào ổn định, phát triển toàn diện.

Dù chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào vẫn phát triển tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả. Hai bên duy trì đà phát triển trên tất cả các kênh và lĩnh vực hợp tác song phương. Hợp tác quốc phòng, an ninh, ngoại giao và phối hợp tại các diễn đàn quốc tế, khu vực tiếp tục được tăng cường. Hợp tác giữa các bộ, ngành và địa phương ngày càng được đẩy mạnh. Đặc biệt, kim ngạch thương mại song phương đạt 1,3 tỷ USD trong năm 2021, tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2020; vốn đầu tư Việt Nam vào Lào đạt 112 triệu USD, tăng 27% so cùng kỳ năm 2020. Trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, hai bên cũng dành cho nhau sự chia sẻ và hỗ trợ kịp thời, thiết thực, góp phần ngăn chặn dịch bệnh, cũng như thúc đẩy phục hồi kinh tế - xã hội tại mỗi nước.

Nhằm kỷ niệm những sự kiện quan trọng giữa hai nước trong năm 2022, trong chuyến thăm chính thức Việt Nam, từ ngày 8 đến 10-1, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Thủ tướng Chính phủ Lào Phankham Viphavanh và Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính đã phát động Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022. Tại các cuộc hội đàm, hội kiến, tiếp xúc cấp cao, hai bên tái khẳng định chính sách nhất quán của cả hai nước luôn coi trọng và dành ưu tiên cao nhất cho việc củng cố và tăng cường quan hệ vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam. Hai bên vui mừng nhận thấy, mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào vẫn phát triển tích cực, ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả. Hai bên duy trì tiếp xúc, trao đổi đoàn trên tất cả các kênh và triển khai đều đặn các cơ chế hợp tác song phương dưới nhiều hình thức.

Để không ngừng phát triển quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào trong thời gian tới, hai bên nhất trí tiếp tục duy trì các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao và các cấp dưới các hình thức linh hoạt, hiệu quả; triển khai nghiêm túc và hiệu quả các thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai bên. Lãnh đạo cấp cao Việt Nam và Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh nhất trí phối hợp chặt chẽ tổ chức các hoạt động thiết thực, có ý nghĩa với nội dung sâu sắc, phù hợp và có sức lan tỏa trong Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022. Lãnh đạo cấp cao hai nước khẳng định, các hoạt động trong năm nay sẽ góp phần tăng cường tuyên truyền, giáo dục các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ hai nước về truyền thống tốt đẹp giữa hai dân tộc.

Những kết quả tốt đẹp đạt được trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Lào Phankham Viphavanh trong những ngày đầu năm 2022 đã góp phần tạo xung lực mới thúc đẩy quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào không ngừng phát triển đi vào chiều sâu và ngày càng hiệu quả. Đặc biệt hơn nữa, thành công của Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022 sẽ góp phần vun đắp mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào ngày càng đơm hoa kết trái, vì lợi ích của nhân dân mỗi nước; đồng thời cũng nâng cao vai trò, vị thế của hai Đảng, hai Nhà nước; góp phần tích cực vào việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trên thế giới.

Thu Minh (tổng hợp)