Những năm qua, để bày tỏ sự tri ân sâu sắc đối với những hy sinh và đóng góp của Mẹ Việt Nam Anh hùng cùng các liệt sĩ trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và cũng là để thể hiện truyền thống đạo lý tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn”, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Trị đã giao cho các đồn Biên phòng, các phòng chuyên môn đỡ đầu gia đình thân nhân các liệt sĩ từng công tác trong lực lượng Công an nhân dân vũ trang (BĐBP ngày nay) và BĐBP Quảng Trị.

Theo đó, không chỉ tổ chức thăm, tặng quà vào các ngày lễ, tết, các đơn vị có trách nhiệm phụng dưỡng các Mẹ Việt Nam Anh hùng đang sống, cùng gia đình hương khói những người đã mất.

Bà Lê Thị Kha (trú tại thôn Thượng Xá, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị) là con gái duy nhất của liệt sĩ Lê Quang Duyên, nguyên Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cù Bai, BĐBP Quảng Trị.

Năm 1966, Đồn trưởng Lê Quang Duyên trong một lần đang trên đường ra Hà Nội dự hội nghị thì hi sinh vì bị máy bay Mỹ oanh tạc. Khi ấy, vợ của ông đang mang thai, sau đó sinh con và đặt tên là Lê Thị Kha. Vợ của liệt sĩ Lê Quang Duyên từ đấy ở góa thờ chồng, nuôi con khôn lớn.

Đến năm 1989, từ sự giúp đỡ của người thân, xóm làng, gia đình xây được căn nhà cấp bốn để có chỗ ở và thờ tự liệt sĩ Lê Quang Duyên. Sau này, những lần về thăm gia đình, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cù Bai (nay là Đồn Biên phòng Hướng Lập) nhiều lần chứng kiến cảnh “nước trong như ngoài” mỗi lần mưa bão mà không khỏi chạnh lòng. Đơn vị đã nhiều lần cùng gia đình cải tạo, sửa chữa, nhưng do xây dựng từ lâu, xuống cấp nên sửa được chỗ này thì lại hư chỗ khác, trám vá chỉ là biện pháp tạm thời.

Tháng 1-2019, Đồn Biên phòng Cù Bai đã kết nối với báo Vietnamnet xây nhà cho bà Lê Thị Kha. Được sự nhất trí của Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Trị, Đồn Biên phòng Cù Bai cắt cử mỗi lần 5 cán bộ, chiến sĩ luân phiên đến phụ giúp gia đình ngày công để tiết kiệm chi phí.

Tuy chỉ là căn nhà cấp bốn, nhưng được xây mới khang trang, lợp tôn, cửa chắc chắn, bà Kha không giấu nổi xúc động: “Tôi mừng không chỉ vì có nhà mới, mà còn vì ngôi nhà này do đồng chí, đồng đội của cha tôi xây nên. Từ nay, có chỗ thờ cúng cho cha mẹ đàng hoàng, tôi không còn mong muốn gì hơn thế”.

Theo Đại tá Nguyễn Nam Trung, Chủ nhiệm Chính trị BĐBP Quảng Trị, bên cạnh việc đỡ đầu các gia đình liệt sĩ của lực lượng, đơn vị còn quan tâm, chăm lo chu đáo cho nhiều gia đình có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh.

Ngày 14-7-2021, Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Trị phối hợp với Đảng ủy, UBND xã Vĩnh Thủy (huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị) tổ chức khánh thành, bàn giao nhà thờ cúng Mẹ Việt Nam Anh hùng Cao Thị Vân và hai con trai là Nguyễn Đăng Bá, Nguyễn Đăng Tiết đã hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Sau gần 2 tháng thi công, ngôi nhà đã được hoàn thành rất khang trang, với tổng kinh phí 85 triệu đồng. Cũng trong năm 2021, Đồn Biên phòng Hướng Lập, Cửa Tùng, BĐBP Quảng Trị đã kêu gọi nhà hảo tâm hỗ trợ 50 triệu đồng để sửa nhà cho cựu thanh niên xung phong Nguyễn Thị Sà (sống tại thôn Thái Lai, xã Vĩnh Thái, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị).

Bà Nguyễn Thị Sà là thương binh hạng 4/4, sức khỏe yếu, hạn chế khả năng lao động nên cuộc sống rất khó khăn. Đã nhiều năm, bà Sà sống trong ngôi nhà đã xuống cấp, những ngày bão gió đều phải di chuyển đến nơi khác để tránh trú. Thương mẹ, nhưng các con của bà Sà đều đi làm ăn xa, điều kiện kinh tế khó khăn nên không giúp được nhiều. Bởi vậy, khi được cán bộ, chiến sĩ BĐBP Quảng Trị sửa chữa, nâng cấp ngôi nhà đang ở, bà Sà rất mừng vì thấy những hi sinh tuổi trẻ của mình được thế hệ sau đền đáp.

Mẹ Việt Nam Anh hùng Hồ Thị Miết là người Bru-Vân Kiều, sống ở bản Mã Lai Pun (xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) có con trai Hồ A Miêa hi sinh tại mặt trận Bình Trị Thiên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Dù đã mất đi người con trai duy nhất, nhưng ở tuổi 103, mẹ Miết sống không đơn độc vì luôn nhận được sự quan tâm, chăm sóc của những người họ hàng cùng chính quyền địa phương và đặc biệt là những người lính đóng quân trên địa bàn xã Hướng Phùng.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Phùng, BĐBP Quảng Trị luôn tâm niệm phụng dưỡng mẹ Miết không chỉ là tri ân, mà còn là trách nhiệm với thế hệ đã ngã xuống cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Những năm qua, không chỉ thường xuyên thăm hỏi, động viên, chăm sóc cho mẹ Miết, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Phùng còn là “cầu nối” để nhiều người biết đến và cùng quan tâm, động viên mẹ những năm tháng tuổi già.

Anh Quàng Văn Dũng (sinh sống tại phường Chiềng Lề, thành phố Sơn La) và anh Nguyễn Mạnh Hà (làm việc tại Công ty TNHH kinh doanh thương mại dược phẩm Hà Thanh có trụ sở ở Hà Nội) trong một lần đến giao lưu với cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Phùng đã được kể cho nghe câu chuyện của Mẹ Việt Nam Anh hùng người Bru-Vân Kiều này. Bởi vậy, sau khi đến thăm bà Miết, anh Quàng Văn Dũng và Nguyễn Mạnh Hà đã xin nhận phụng dưỡng mẹ Hồ Thị Miết đến suốt đời.

Trúc Hà - Phan Vĩnh