Đồng chí Phan Trọng Bằng, sinh năm 1937, tại xã Hương Thủy, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh. Sinh ra trong gia đình nông dân nghèo, giàu lòng yêu nước. Lớn lên trên quê hương có truyền thống cách mạng, trong khi đất nước đang chìm dưới ách thống trị của thực dân Pháp, ngay từ nhỏ, đồng chí đã sớm có ý chí cách mạng, nên khi 18 tuổi, đồng chí xung phong nhập ngũ tham gia lực lượng vũ trang Quân khu IV.

Từ tháng 3-1959 đến tháng 6-1967, đồng chí công tác tại Ban Chính trị, Công an nhân dân vũ trang Hà Tĩnh. Sau đó, đồng chí được điều sang Đại đội 1 - đơn vị cơ động làm nhiệm vụ bảo vệ biên giới và sang tỉnh Khăm Muộn và Bô Ly Khăm Xay (Lào) giúp nước bạn chiến đấu tiễu phỉ; đồng thời tham gia chiến đấu chống gián điệp biệt kích Mỹ ở các huyện Hương Khê, Cẩm Xuyên, Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Do có năng khiếu về văn hóa nghệ thuật, báo chí nên đồng chí được Cục Chính trị Công an nhân dân vũ trang điều ra Hà Nội làm phóng viên và cử đi tác nghiệp ở các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.

Quá trình công tác, nhờ sự nỗ lực của mình, đồng chí Phan Trọng Bằng đã được cấp trên tin tưởng, giao nhiều trọng trách công tác như: Đoàn phó Đoàn Điện ảnh Công an nhân dân vũ trang; Đoàn trưởng Đoàn Nghệ thuật BĐBP; Trưởng phòng Tuyên huấn, Cục Chính trị BĐBP; Bí thư Đảng ủy Cục Chính trị, Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP kiêm Tổng Biên tập Báo Biên phòng...

Đặc biệt, từ tháng 11-1991 đến tháng 1-1994, trên cương vị Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP kiêm Tổng Biên tập Báo Biên phòng, đồng chí đã cùng tập thể Ban Biên tập và cán bộ, phóng viên, biên tập biên, nhân viên tòa soạn có nhiều đổi mới, sáng tạo, giúp cho Báo Biên phòng ngày càng phát triển. Là người từng có nhiều năm gắn bó, công tác cùng Đại tá Phan Trọng Bằng, Đại tá Vũ Mạnh Tường, nguyên Tổng Biên tập Báo Biên phòng chia sẻ: “Xuất phát từ thực tế lúc bấy giờ, cán bộ, chiến sĩ BĐBP có rất nhiều đồng chí có năng khiếu viết thơ, truyện ngắn, tản văn... Tuy nhiên, do khuôn khổ của Báo Biên phòng không thể đăng tải hết những nội dung của các cộng tác viên gửi về, đồng chí Phan Trọng Bằng đã chỉ đạo và xuất bản ấn phẩm Tạp chí Văn hóa, văn nghệ BĐBP, lưu hành nội bộ. Đây thực sự là “sân chơi” bổ ích cho cán bộ, chiến sĩ BĐBP, là nơi đăng tải các tác phẩm văn hóa, văn nghệ do cán bộ, chiến sĩ BĐBP sáng tác. Điều đó đã trở thành liều thuốc tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ trong hoạt động, công tác trên khắp mọi miền biên cương của Tổ quốc”.

Nhớ lại quãng thời gian làm phóng viên tại Báo Biên phòng dưới sự chỉ huy, chỉ đạo, điều hành của đồng chí Phan Trọng Bằng, Thượng tá Trần Cao Kiều, Phó Cục trưởng Cục Truyền thông, Bộ Công an chia sẻ: Đồng chí Phan Trọng Bằng là người chỉ huy sâu sát, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sống mẫu mực, gần gũi, tận tình chỉ bảo anh em. Trong công việc, với quan điểm tập trung vào nhiệm vụ tuyên truyền kết quả công tác chính trị, nghiệp vụ của BĐBP, đồng chí đã chỉ đạo đổi mới bố cục, kết cấu các chuyên trang nghiệp vụ pháp luật; gương người tốt, việc tốt... Đồng thời, cho ra đời các chuyên mục mới như: Ý kiến cán bộ, chiến sĩ; Mỗi kỳ một chuyện; Chuyện hậu phương; Tâm sự đảng viên; Chuyện cảnh giác; Kể chuyện truyền thống... Các chuyên trang, chuyên mục trên được đông đảo bạn đọc đón nhận và đánh giá cao, qua đó, nâng cao sức chiến đấu của tờ báo và có hiệu quả thiết thực. Bên cạnh đó, thủ trưởng quan tâm đóng góp nhiều ý kiến nâng cao chất lượng phụ trương An ninh biên giới của Báo Biên phòng, đến nay, ấn phẩm này có sự phát triển và được đông đảo bạn đọc đón nhận.

Là người sớm “bén duyên” với nghề viết báo, nhớ lại những ngày đầu mới chập chững bước vào nghề, Đại úy Thái Kim Nga, phóng viên Báo Biên Phòng chia sẻ: “Trong công việc, Đại tá Phan Trọng Bằng là một người thủ trưởng rất sâu sắc; trong cuộc sống luôn chu đáo tận tình, quan tâm đối với anh, chị, em làm báo trong lực lượng BĐBP. Ngày tôi mới chập chững vào nghề (năm 1994) - lúc đó, tôi mới là cộng tác viên của Báo Biên phòng, thủ trưởng Bằng đọc một số bài viết rồi động viên khích lệ tôi rằng: “Cậu là cây bút mềm mại, sâu sắc, cần cố gắng phát huy...”. Sau này, tôi may mắn được trở thành phóng viên Báo Biên phòng, mỗi khi được gặp thủ trưởng Bằng trong các sự kiện, ông vẫn nhắc lại một số bài viết của tôi và dành những lời khích lệ, động viên tôi với câu nói: “Tôi nhìn người không sai tí nào”. Đến bây giờ, những lời động viên, khích lệ đó của thủ trưởng Bằng tôi luôn ghi nhớ sâu sắc và làm hành trang cho tôi trong suốt cuộc đời”.

Ngày 15-12, tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội đã diễn ra lễ truy điệu Đại tá Phan Trọng Bằng. Trong lời điếu văn do Đại tá Văn Ngọc Quế, Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP thay mặt Ban tổ chức lễ tang đọc, có đoạn: “Suốt quá trình hơn 46 năm, từ khi nhập ngũ đến quá trình công tác, chiến đấu và được đứng trong hàng ngũ của Đảng, trên mọi cương vị công tác, đồng chí luôn tỏ rõ là người có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, lành mạnh, lối sống thẳng thắn; luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, năng động, sáng tạo, tận tâm, tận lực với công việc, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao”.

“Trong công tác, đồng chí là một cán bộ có tư duy, nhãn quan chính trị và năng lực tiến hành các hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị; được cấp trên tin tưởng, giao phó nhiều trọng trách như Đoàn trưởng Đoàn Nghệ thuật BĐBP; Trưởng phòng Tuyên huấn; Bí thư Đảng ủy Cục Chính trị, Phó Chủ nhiệm Chính trị BĐBP kiêm Tổng Biên tập Báo Biên phòng... Dù ở cương vị công tác nào, với phẩm chất, tư cách chững chạc, nhiệt tình, trách nhiệm với công việc, đồng chí luôn được đồng đội và mọi người tin yêu, mến phục. Cả cuộc đời của đồng chí Đại tá Phan Trọng Bằng là sự hy sinh cống hiến trọn vẹn cho đất nước, cho Đảng, cho Quân đội, Công an và lực lượng BĐBP. Sau này, trải qua nhiều cương vị, vị trí công tác khác nhau, song Đại tá Phan Trọng Bằng luôn nỗ lực cố gắng, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, được đồng chí, đồng nghiệp tin tưởng, yêu mến” - Đại tá Văn Ngọc Quế nhấn mạnh.
Xin được thành kính vĩnh biệt Đại tá Phan Trọng Bằng - người chỉ huy mẫu mực!

Anh Nguyên