Trung tá Cự Bá Pó, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Tam Hợp, BĐBP Nghệ An đã tham gia đấu tranh nhiều chuyên án, vụ án phức tạp về tội phạm ma túy. Trong một lần trấn áp tên trùm ma túy khét tiếng trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào, anh đã bị đồng bọn của chúng dùng hung khí bất ngờ tấn công, gây thương tích nặng ở vùng đầu. Trong phút sinh tử, trinh sát Biên phòng vẫn ghì chặt đối tượng, hỗ trợ đồng đội thực hiện nhiệm vụ.

Đòn tấn công hiểm ác của bọn tội phạm ma túy không lấy đi tính mạng nhưng đã để lại trên cơ thể Trung tá Cự Bá Pó vết thương lớn. Đã nhiều năm trôi qua, mỗi khi trái gió trở trời, anh lại bị vết thương hành hạ. Mọi tình tiết liên quan đến trận đánh được anh kể lại như vừa diễn ra.

Năm 2012, tình hình tội phạm ma túy trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào diễn biến phức tạp. Với lợi nhuận cao, những ông chủ người Lào đã tìm cách móc nối với các đối tượng ở phía nội địa nước ta tạo thành những đường dây vận chuyển ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào vào địa bàn biên giới tỉnh Nghệ An, rồi đưa đi các địa phương khác tiêu thụ.

Trong số rất nhiều đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia thời điểm đó, nổi lên là tổ chức tội phạm do các đối tượng Thạo Dê Hờ, 19 tuổi; Thạo Xồng Vừ, 30 tuổi; Thạo Lỳ Phênh Mùa, 28 tuổi; Chăn Đi Văn Cay Mùa, 42 tuổi và May Súc Mùa, 32 tuổi (cùng trú tại bản Phù Xay, thị trấn Viêng Xay, huyện Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn, Lào) điều hành. Tổ chức tội phạm trên hoạt động ở nhiều địa bàn khác nhau, được tổ chức rất bài bản, hoạt động với tính chất tinh vi, liều lĩnh.

Trên cơ sở thông tin ban đầu, BĐBP Nghệ An đã xác lập Chuyên án 332Lv và được thủ trưởng Bộ Tư lệnh BĐBP phê duyệt. Để đảm bảo chuyên án thắng lợi, việc lựa chọn cán bộ tham gia được đặc biệt chú trọng. Trong vai trò trinh sát viên Phòng Phòng, chống ma túy và tội phạm, BĐBP Nghệ An, vốn am hiểu địa bàn rừng núi, thông thạo ngôn ngữ đồng bào dân tộc hai bên biên giới Việt Nam - Lào, cùng bản lĩnh vững vàng, Cự Bá Pó (khi ấy anh mang quân hàm Trung úy) được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ đặc biệt. Anh sẽ trà trộn vào hang ổ của đường dây tội phạm để xác minh “chân tướng” từng đối tượng, phương thức, thủ đoạn hoạt động của chúng.

Sau gần 2 năm lăn lộn, Trung úy Cự Bá Pó đã thu thập, báo cáo đầy đủ thông tin cơ bản về tổ chức tội phạm xuyên quốc gia để chỉ huy Ban Chuyên án 332Lv nắm bắt, chỉ đạo công tác phá án. Đến những ngày đầu tháng 5-2014, anh đã báo cáo Ban Chỉ huy Chuyên án 332Lv về việc cả 5 đối tượng trong đường dây tội phạm trên sẽ vận chuyển một số lượng ma túy lớn đến sát biên giới Việt Nam - Lào để bàn giao cho đối tác. Nhận định thời cơ đang đến gần, BĐBP Nghệ An quyết định chỉ đạo lực lượng nghiệp vụ sẵn sàng lực lượng, phương án đấu tranh với đường dây tội phạm trên. Trong đó, anh được giao nhiệm vụ sẽ trực tiếp khống chế, bắt giữ Thạo Lỳ Phênh Mùa, một trong những đối tượng chủ chốt.

Từ nguồn tin có được, ngày 10-5-2014, BĐBP Nghệ An đã phối hợp với Công an huyện Sầm Tớ, tỉnh Hủa Phăn (Lào) bố trí đội hình đánh án tại địa bàn tiếp giáp biên giới huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An và huyện Sầm Tớ, tỉnh Hủa Phăn (Lào) để đón lõng các đối tượng. Sau nhiều giờ mật phục, đến đêm khuya cùng ngày, các trinh sát phát hiện 2 chiếc xe ô tô lao đến, dừng cách đội hình của lực lượng đánh án khoảng 300 mét. Sau khi tiền trạm kỹ, chúng mang theo vũ khí nóng và số ma túy lớn tiến vào khu vực biên giới nước ta, nhanh chóng lọt vào đội hình mật phục của lực lượng đánh án. Được giao nhiệm vụ cụ thể từ trước, với khả năng võ thuật điêu luyện, khi được chỉ huy phát lệnh, các trinh sát đã nhanh chóng vô hiệu hóa vũ khí và khống chế các đối tượng tội phạm.

Tuy nhiên, trong khi Trung úy Pó đang trấn áp Thạo Lỳ Phênh Mùa, một đồng bọn của y đã lợi dụng đêm tối dùng gậy sắt đánh đòn chí mạng vào đầu anh. Trong sự choáng váng, đau đớn, anh vẫn siết chặt đối tượng để đồng đội tiếp ứng, bắt gọn toàn bộ đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia. Tại hiện trường, lực lượng đánh án đã thu giữ toàn bộ tang vật gồm 18 bánh heroin, 2.000 viên ma túy tổng hợp, cùng các tang vật liên quan. Ngay lập tức, Trung úy Cự Bá Pó được đồng đội đưa đi cấp cứu kịp thời, tuy giữ được tính mạng, nhưng để lại vết thương lớn trên cơ thể. Qua giám định của cơ quan chức năng, anh có tỉ lệ thương tật 43%, được công nhận thương binh hạng ¾.

Đến bây giờ, Trung tá Cự Bá Pó nói rằng mình may mắn khi vẫn còn đủ sức khỏe để tiếp tục thực hiện nhiệm vụ và không ngừng trưởng thành. Trong câu chuyện với Trung tá Pó mới biết, anh vốn sinh ra trong một gia đình đồng bào dân tộc Mông ở xã vùng cao phía Tây Nghệ An, do hoàn cảnh khó khăn nên chỉ học hết lớp 9, rồi về phụ bố mẹ làm nương rẫy, giúp các em ăn học. Khi đến tuổi trưởng thành, anh viết đơn tình nguyện gia nhập vào Quân đội và được điều động nhận nhiệm vụ tại BĐBP Nghệ An.

Quá trình rèn luyện tại đơn vị cơ sở, anh được cấp trên nhận thấy có nhiều tố chất nếu được rèn luyện, bồi dưỡng, sẽ có thể phục vụ lâu dài trong quân ngũ. Sau đó, anh đã được cấp trên tạo điều kiện hoàn thiện chương trình giáo dục phổ thông, rồi thi đậu vào Học viện Biên phòng. Trải qua quá trình phấn đấu, ra trường, anh được phân công về BĐBP Nghệ An nhận nhiệm vụ cho đến tận bây giờ. Trên cương vị chỉ huy đơn vị, Trung tá Cự Bá Pó luôn gương mẫu, đồng thời, truyền đạt kinh nghiệm, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ trẻ chuyên trách nhiệm vụ phòng chống tội phạm.

Viết Lam