Tháng 1-2019, Cụt Văn May (tên gọi khác là Cụt Phò May), sinh năm 1968, ở bản Noọng Dẻ, xã Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn vượt biên trái phép sang huyện Noọng Hét, tỉnh Xiêng Khoảng, Lào với mục đích tìm mua cành đào về bán. Khi May đến bản Đỉnh Đam, huyện Noọng Hét thì bị cán bộ Biên phòng Lào phát hiện, bắt giữ, đưa về Đại đội Biên phòng 221, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Xiêng Khoảng (Lào) để xử lý. Sau đó, được sự bảo lãnh của Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, BĐBP Nghệ An, Cụt Văn May được Đại đội Biên phòng 221, Lào trao trả qua cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn.

Sau khi May về bản, để tuyên truyền, giáo dục cho người dân nghiêm chỉnh chấp hành các quy định khi qua lại hai bên biên giới, Ban quản lý bản Noọng Dẻ đã tổ chức đưa Cụt Văn May ra kiểm điểm trước nhân dân trong bản. Tại buổi kiểm điểm, có đại diện cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, cấp ủy, chính quyền xã Nậm Cắn, Ban quản lý bản và nhân dân trong bản Noọng Dẻ.

Tại đây, Cụt Văn May thành thật: “Qua sự việc xảy ra, bản thân tôi rất ân hận. Mong bà con bản ta thực hiện đúng các nội quy, quy định khi qua lại biên giới để không vi phạm pháp luật như tôi. Đây cũng là bài học cho những ai vi phạm, vừa thiệt hại về kinh tế gia đình, vừa vi phạm pháp luật của Nhà nước.  Tôi xin hứa từ nay về sau sẽ không tái phạm. Tôi cũng cảm ơn Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đã giúp đỡ để tôi trở về sum họp với gia đình và nhận thức được những việc làm sai trái của mình”.

Cụt Văn May chỉ là một trong số ít những người dân vi phạm quy chế biên giới bị lực lượng chức năng của bạn Lào phát hiện, bắt giữ và may mắn được Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn bảo lãnh trở về nhà. Trên thực tế, đã có nhiều người dân lợi dụng đường mòn để qua lại biên giới, hay những lúc đi nương, rẫy thì vượt biên sang bên kia biên giới. Đa số những người vi phạm quy định qua lại biên giới có trình độ dân trí thấp, sự hiểu biết về pháp luật còn đơn giản, ý thức về quốc gia, quốc giới còn hạn chế. Cũng có nhiều người biết vượt biên là vi phạm pháp luật, nhưng vì để kiếm thêm thu nhập hoặc không lường hết được hậu quả nên vượt biên sang Lào.

Đại úy Ngô Quang Hiếu, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn cho biết: “Đồn Nậm Cắn đựơc giao nhiệm vụ quản lý địa bàn 2 xã Tà Cạ và Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn, với 29,752km đường biên giới, có cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn và chợ biên giới Nậm Cắn họp mỗi tháng 1 lần. Trong thời gian qua, đơn vị đã phối hợp với địa phương, các lực lượng chức năng thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đến mỗi người dân, nhất là Nghị định 112 của Chính phủ về quy chế quản lý cửa khẩu, biên giới đất liền”.

Đại úy Ngô Quang Hiếu cho biết, vì đặc thù của các xã biên giới, nhất là các bản giáp biên có nhiều thành phần dân tộc sinh sống, trình độ nhận thức của người dân còn hạn chế nên vẫn có những người vi phạm quy chế biên giới. Vào tháng 8-2018, tại khu vực bản Tiền Tiêu, đơn vị đã kịp thời phát hiện, xử lý 3 trường hợp người dân qua lại biên giới không có giấy tờ. Căn cứ tình hình thực tế, đơn vị chọn những địa bàn có đông người dân hay qua lại biên giới làm ăn để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân. Thông qua tuyên truyền, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đã tổ chức cho nhân dân ký cam kết không xuất cảnh trái phép sang bên kia biên giới.

Với hình thức tuyên truyền cuốn chiếu, đến nay, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và Ban quản lý các bản tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được 17/17 bản ở 2 xã Nậm Cắn và Tà Cạ, giúp người dân nâng cao hiểu biết, không vi phạm pháp luật, sẵn sàng tố giác tội phạm với cơ quan chức năng. Nhờ đó, đơn vị kịp thời phát hiện và xử lý các vụ việc xảy ra.

Điển hình, năm 2018, thông qua nguồn tin của quần chúng cung cấp, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn đã phối hợp với chính quyền địa phương vận động 5 hộ/26 khẩu ở bản Huồi Pốc, xã Nậm Cắn có ý định di cư sang Lào từ bỏ ý định di cư trái phép, ở lại địa phương ổn định cuộc sống. Đồng thời, đơn vị phối hợp với các lực lượng của nước bạn Lào xử lý tốt các vấn đề xảy ra trên biên giới, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển.

Cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn cũng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu  quả các chương trình, dự án phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn, như chương trình dê giống, vịt bầu, cá giống giúp người nghèo, chương trình “Nâng bước em tới trường”...

Hải Thượng