Sinh thời, Bác Hồ kính yêu của chúng ta thường nói: “Tôi chỉ có một ham muốn, một ham muốn tột bậc là: Làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành...”. Tinh thần ấy là sợi chỉ đỏ xuyên suốt cuộc đời hy sinh, phấn đấu vô cùng cao đẹp và sự nghiệp vĩ đại của Bác. Cả cuộc đời của Người là trọn đời vì dân, vì nước. Lòng yêu nước nồng nàn, thương dân vô bờ bến và ý thức trách nhiệm trước vận mệnh dân tộc luôn là động lực thôi thúc Người nung nấu tinh thần cách mạng. Trong lúc các phong trào cứu nước của các sĩ phu yêu nước, các cuộc khởi nghĩa không ngừng nổ ra; trong lúc “tình hình đất nước đen tối tưởng như không có đường ra” ấy, Bác quyết định đi tìm đường cứu nước với một hướng đi, phương pháp tiếp cận và hành động mới của thời đại lúc bấy giờ.

Người đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và kinh nghiệm của phong trào cách mạng thế giới, đặc biệt là Cách mạng tháng Mười Nga; đổi mới tư duy trong xây dựng Đảng, không ngừng hoàn thiện đường lối chiến lược, sách lược cách mạng, dẫn dắt toàn Đảng, toàn dân giành độc lập, tự do; xây dựng Nhà nước cách mạng, tiến hành sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc, đánh bại các cuộc chiến tranh xâm lược, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất đất nước, từng bước đưa miền Bắc đi lên CNXH, là hậu phương lớn cho cách mạng miền Nam. Trước khi đi xa, Người đã để lại cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta Bản Di chúc lịch sử, dự báo, tiên liệu tình hình thế giới và trong nước, vạch ra những đường lối cơ bản của công cuộc kiến thiết toàn diện đất nước sau chiến tranh theo tinh thần đổi mới. Tạo nền tảng cho sự nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xướng, lãnh đạo từ Đại hội lần thứ VI đến nay.

Theo tư tưởng đổi mới của Bác, “Cách mệnh là phá cái cũ đổi ra cái mới, phá cái xấu đổi ra cái tốt”, “là cuộc chiến đấu chống lại những cái gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi”. Mục đích của công cuộc đổi mới của Người luôn ích nước, lợi dân. “Chân lý là cái gì có lợi cho Tổ quốc, cho nhân dân. Cái gì trái với lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân tức là không phải chân lý”; “Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh”. Người chỉ rõ: Đổi mới là sự nghiệp lâu dài, phức tạp, gian khổ, phải kiên định, kiên quyết, kiên trì, lựa chọn những bước đi thích hợp. Bác luôn căn dặn: Thắng đế quốc, phong kiến là tương đối dễ, thắng bần cùng, lạc hậu còn khó hơn nhiều; đấu tranh xóa bỏ cái cũ, xây dựng cái mới là công việc cực kỳ to lớn, nặng nề, phức tạp và khó khăn, do vậy, phải có kế hoạch tỉ mỉ, chuẩn bị chu đáo, thực hiện chắc chắn. Bác luôn căn dặn: “Công việc đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân”; để giành thắng lợi “cần phải động viên toàn dân, tổ chức và giáo dục nhân dân, dựa vào lực lượng vĩ đại của nhân dân; phải kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Bác thường chỉ dạy: Thế giới ngày ngày đổi mới, xã hội ngày một phát triển, nhân dân ngày càng tiến bộ, do vậy, cán bộ, đảng viên không thể “giữ cái kẹp giấy cũ không thay đổi”, “tư tưởng, hành động cũng phải phát triển”, “phải tiếp tục học và hành để tiến bộ kịp nhân dân”.

Trong sự nghiệp đổi mới, Đảng ta đặc biệt chú trọng kế thừa, cụ thể hóa tư tưởng, đạo đức, phong cách đổi mới Hồ Chí Minh, đề ra Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên CNXH (năm 1991), Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011) và văn kiện các đại hội Đảng từ năm 1986 đến nay. Đường lối đổi mới của Đảng thấm nhuần sâu sắc tư tưởng, đạo đức, phong cách đổi mới Hồ Chí Minh đã làm sáng tỏ những nhận thức cơ bản về con đường đi lên CNXH ở nước ta. Trở thành ngọn cờ dẫn dắt toàn Đảng, toàn dân ta vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách; phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, mở rộng hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, tạo nên những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.

Thực tiễn sau gần 35 năm đổi mới đã cho thấy, muốn thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển đất nước, giữ vững hòa bình, ổn định, bảo vệ vững chắc Tổ quốc XHCN, chúng ta cần quán triệt sâu sắc, vận dụng sáng tạo và phát huy những giá trị to lớn trong tư tưởng, đạo đức, phong cách đổi mới của Người. Kiên định, vững vàng và không ngừng sáng tạo xây dựng đất nước với mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; kiên định nền tảng tư tưởng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và vai trò lãnh đạo của Đảng; toàn Đảng, toàn dân ta phải tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, kiên định đường lối đổi mới; giải quyết đúng những đòi hỏi khách quan của thực tiễn đất nước, phù hợp với xu thế thời đại. Đổi mới không ngừng, đổi mới sáng tạo, đổi mới vững chắc - Đó chính là kế thừa, phát triển tư tưởng đổi mới, biện chứng đổi mới Hồ Chí Minh trong bối cảnh lịch sử mới.

Trong “thế giới mở” hiện nay, toàn cầu hóa và sự phát triển bùng nổ công nghệ thông tin cùng hệ thống kết cấu hạ tầng toàn cầu làm cho các quốc gia ngày càng xích lại gần nhau, tùy thuộc lẫn nhau; hợp tác và hội nhập quốc tế trở thành một xu thế lớn không thể đảo ngược, Bác luôn căn dặn chúng ta, nguồn lực nội sinh là quyết định, ngoại lực phải kết hợp với nội lực để nhân lên sức mạnh tổng hợp quốc gia; hợp tác, hội nhập nhưng phải giữ vững độc lập, tự chủ, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, dựa vào sức mình là chính. Đổi mới là một quá trình cách mạng lâu dài, gian khổ, muốn giành thắng lợi, Đảng phải luôn tự đổi mới, tự chỉnh đốn mình. Đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng nêu gương đổi mới, trước hết là đổi mới phong cách tư duy, phong cách lãnh đạo; phát huy cao nhất sức mạnh của toàn Đảng, toàn dân trong sự nghiệp đổi mới.

Bác đã đi xa hơn nửa thế kỷ, song, tư tưởng và sự nghiệp vĩ đại của Người luôn là tấm gương sáng, cổ vũ các dân tộc yêu chuộng hòa bình, tự do, công lý và tiến bộ xã hội trên thế giới. Thực tiễn cách mạng Việt Nam hơn 70 năm qua, nhất là trong hơn 30 năm đổi mới đã chứng minh sự kiên định, nắm vững và vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh của Đảng và nhân dân là hoàn toàn đúng đắn.

Lê Quý Hoàng