Biên phòng - Biên cương từ lâu đã trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo cho các văn nghệ sĩ. Cuộc thi ảnh nghệ thuật với chủ đề “Tự hào một dải biên cương” với những bức ảnh đẹp được công bố đã phần nào cho người xem cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, con người nơi biên cương, hình ảnh lao động, công tác, chiến đấu của quân và dân khu vực biên giới, qua đó thêm yêu, thêm tự hào về quê hương, đất nước.

Biên giới quốc gia thiêng liêng
Với mong muốn quảng bá nét đẹp hùng vĩ, đa sắc màu của thiên nhiên và văn hóa của đồng bào vùng biên, qua đó, hun đúc lòng yêu nước, tự hào, tự tôn dân tộc, nâng cao ý thức trách nhiệm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; khơi dậy tiềm năng du lịch, phát triển kinh tế địa phương, góp phần xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, Bộ Tư lệnh BĐBP, Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Cuộc thi ảnh nghệ thuật với chủ đề “Tự hào một dải biên cương”. Sau hơn 5 tháng phát động, cuộc thi đã nhận được gần 7.000 ảnh dự thi với 4.078 ảnh đơn và 399 bộ ảnh của 745 tác giả từ 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đánh giá: Cuộc thi thể hiện sự hấp dẫn, hiệu quả trong việc đa dạng hóa phương thức thông tin của công tác tuyên truyền về phân giới, cắm mốc và quản lý biên giới. Kết quả đáng khích lệ của cuộc thi là minh chứng sống động thể hiện sự quan tâm sâu sắc của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các nghệ sĩ nhiếp ảnh trên cả nước đối với chủ quyền biên giới, lãnh thổ quốc gia, với biên cương của Tổ quốc.
Các tác phẩm tham dự cuộc thi có chất lượng tốt, có tính thẩm mỹ cao, thể hiện sự tìm tòi, sáng tạo, làm chủ công nghệ của các tác giả, đáp ứng các tiêu chí về bố cục, đường nét, ánh sáng, nội dung phong phú; khắc họa một cách tương đối toàn diện vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người Việt Nam ở các vùng biên giới trên đất liền của Tổ quốc; phản ánh chân thực, sinh động những nét độc đáo trong sinh hoạt, lao động sản xuất; những công trình, lễ hội văn hóa, các loại hình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa dân gian của đồng bào các dân tộc ít người... ở các rẻo cao dọc các tuyến biên giới trên đất liền.
Có thể kể đến các tác phẩm như: “Sắc màu biên giới” (Trần Bảo Hòa), “Mùa Xuân ở Lao Xa” (Lê Việt Khánh), “Vũ điệu vùng cao” (Ngô Tuấn Kiệt), đến “Lễ hội mùa xuân” (Lê Thanh Sơn), “Mùa nước nổi ở biên giới An Giang” (Nguyễn Hữu Thành), “Độc đáo lễ hội đua bò vùng biên” (Nguyễn Hiền Thanh), “Nghi lễ cấp sắc của dân tộc Dao đỏ” (Phan Huy Thiệp), “Nét đẹp thể thao vùng biên giới” (Vũ Văn Thành)...
Bên cạnh đó, các nghệ sĩ nhiếp ảnh đã phản ánh trung thực cuộc sống sinh hoạt, học tập, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia của các lực lượng vũ trang. Trong đó, hình ảnh người chiến sĩ Biên phòng được khắc họa đậm nét, là những người luôn vượt qua sự khắc nghiệt của thiên nhiên, vượt qua khó khăn, gian khổ, xây dựng thế trận lòng dân, thế trận Biên phòng toàn dân, củng cố lòng tin yêu của dân, gắn bó máu thịt với dân để bảo đảm sự bình yên của Tổ quốc.
Điều đó được thể hiện qua các ảnh, bộ ảnh như: “Chốt kiểm soát bảo vệ biên giới, phòng chống Covid - 19” và “Biên phòng cửa khẩu quốc tế Bờ Y” (Huỳnh Văn Truyền), “Bộ đội Đồn Biên phòng Ia Nan - 723 (Gia Lai) sống cùng nhân dân” (Nguyễn Ngọc Hòa), “Tình hữu nghị” (Trần Bảo Hòa), “Tiếng loa biên phòng” (Hoàng Quốc Vĩnh)...
Sự dấn thân của các nghệ sĩ với biên cương
Khi tác nghiệp ở biên giới, miền núi, để cho ra đời những bức ảnh đẹp, không chỉ đòi hỏi cả một quá trình tư duy, sáng tạo của các nghệ sĩ nhiếp ảnh mà còn cả sự dấn thân. Chỉ sự dấn thân và tình yêu nhiếp ảnh mới có thể đưa mỗi khoảnh khắc của cuộc sống trở thành nghệ thuật.
Tác giả Nguyễn Ngọc Hòa (Gia Lai) đoạt giải Ba với tác phẩm ảnh bộ “Bộ đội Đồn Biên phòng Ia Nan - 723 (Gia Lai) sống cùng nhân dân” cho biết: “Trong quá trình tác nghiệp, tôi gặp khó khăn do điều kiện thời tiết ở biên giới, bất đồng ngôn ngữ khi tiếp cận với đồng bào các dân tộc thiểu số. Ngược lại, sẽ cho tôi sự trải nghiệm về đời sống bà con các dân tộc và cuộc sống của các chiến sĩ nơi biên giới. Trong bộ ảnh của tôi, kỷ niệm nhớ nhất là chụp những người lính lúc 5 giờ sáng. Muỗi nhiều đến nỗi khi chụp xong bức ảnh, 2 cánh tay đầy nốt muỗi đốt”.
Bên cạnh các tay máy không chuyên, đến với cuộc thi còn có nhiều nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp. Tác giả Trần Bảo Hòa (Bình Định) - người đoạt giải Nhì với tác phẩm ảnh đơn “Sắc màu biên cương” là một trong số đó. Anh cho biết: “Tôi rất thích chủ đề biên giới. Là một người trẻ, tôi mong muốn được đến nhiều vùng miền, muốn được lưu giữ những khoảnh khắc đẹp ở nơi biên cương dù quá trình trải nghiệm nhiều khi rất vất vả, gian khổ”.
Ban tổ chức đã trao giải thưởng cho 21 tác phẩm xuất sắc, gồm 2 giải Nhất, 3 giải Nhì, 6 giải Ba và 10 giải Khuyến khích. Trong đó, giải Nhất thuộc về tác phẩm ảnh đơn “Tự hào Việt Nam” (tác giả Dương Tiến Dũng - Bắc Giang) và bộ ảnh “Chốt kiểm soát bảo vệ biên giới, phòng, chống dịch Covid-19” (tác giả Huỳnh Văn Truyền - Đà Nẵng).
Tác giả Cao Minh Dẹt (65 tuổi, An Giang) đạt giải Nhì với tác phẩm ảnh bộ “Cán bộ, chiến sĩ đội K93 tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, là sứ mạng thiêng liêng”, dù tuổi cao nhưng ông vẫn theo đuổi những sự kiện thời sự được xã hội quan tâm hoặc những hoạt động mang tính nhân văn sâu sắc.
“Tôi được tham gia với các anh đi tìm kiếm hài cốt liệt sĩ trong 1 tuần. Quá trình tìm kiếm rất gian nan, cực khổ, có những thông tin không chính xác khiến cả đội đào mãi không thấy, mệt mỏi, vất vả, mưa nắng, cho nên khi tìm được hài cốt liệt sĩ thì các anh rất mừng. Đó là kỷ niệm hết sức ý nghĩa. Đối tượng để tôi xuất phát chính là “Bộ đội cụ Hồ”. Bởi trong mắt tôi, các anh lúc nào cũng ở tuyến đầu, bao khó khăn, gian khổ của người dân đều có các anh xuất hiện đúng lúc giúp đỡ” - tác giả Cao Minh Dẹt tâm sự.
Biên giới có thể xa về khoảng cách nhưng gần lắm trong trái tim mỗi người. Nhiếp ảnh đã và sẽ tiếp tục là phương pháp truyền thông hiệu quả trong kỷ nguyên thông tin số ngày nay, khơi gợi tình yêu nước nồng nàn và ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân!
Thanh Thuận