Rắn hổ mang rất được khách hàng ưa chuộng.

Rắn đuôi chuông rất quý hiếm.

Cách đây hơn 900 năm, Lệ Mật đã nổi tiếng trong cả nước với nghề truyền thống nuôi rắn, bắt rắn. Làng rắn gắn liền với truyền thuyết chinh phục loài thủy quái mang hình tượng rắn khổng lồ của chàng trai họ Hoàng, ở Lệ Mật vào đời vua Lý Thái Tông năm 1028-1054. Tương truyền, một công chúa cưng của vua thường bơi thuyền du ngoạn trên sông Thiên Đức. Một hôm, công chúa bị đắm thuyền chết đuối không thấy xác, vua hứa thưởng lớn cho ai tìm thấy xác công chúa nhưng không người nào tìm được. Có một chàng thành niên họ Hoàng ở Lệ Mật đã chiến đấu dũng cảm với thủy quái và cuối cùng đưa được ngọc thể công chúa lên bờ. Để cảm ơn chàng trai dũng cảm, nhà vua đã đồng ý cho dân chúng Lệ Mật cùng chàng vượt dòng sông Nhị Hà sang khai khẩn đất phía Tây thành Thăng Long. Vùng đất ấy trở nên trù phú, mở rộng thành 13 trại ấp mà sách sử gọi là khu "Thập tam trại". Sau khi khai lập được 13 trại, chàng trai họ Hoàng quay về củng cố làng cũ trở nên trù phú. Cuộc sống dân làng rất sung túc nhờ nghề đánh bắt cá, tôm và đặc biệt là rắn. Để tưởng nhớ đến chàng trai họ Hoàng - người đã khai đất lập làng, khi chàng mất vì tuổi già, người dân đã lập đình thờ ở rìa phía Nam làng Lệ Mật, suy tôn là Đức Thánh Hoàng. Từ đó, hàng năm cứ đến ngày 23 - 3 Âm lịch, người dân Lệ Mật lại tổ chức hội làng nhằm bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên.

Đầu xuân, thăm làng nghề Lệ Mật, tôi được các cụ bô lão, những bậc "đại thụ" trong nghề rắn kể cho nghe rất nhiều chuyện thú vị về sự tích rắn ở làng, trong đó, có một câu chuyện rắn "mở kho vàng" cho làng Lệ Mật thì dường như vẫn linh nghiệm đến tận ngày nay... Đúng vậy, trong thời buổi kinh tế thị trường đầy khó khăn, chính rắn đã đem lại nguồn lợi không nhỏ khiến người dân Lệ Mật từng ngày đi lên cuộc sống phồn vinh. Khách hàng trong nước và nước ngoài tấp nập đến với làng rắn. Theo thời gian, Lệ Mật cũng đã có nhiều đổi thay. Thời gian đầu, dân làng Lệ Mật chỉ nuôi rắn để ngâm rượu làm thuốc chữa bệnh, sau này, da rắn được làm đồ mỹ nghệ như dây lưng, ví da, giày da... để xuất khẩu, đời sống được cải thiện đáng kể. Điều mà người dân Lệ Mật luôn tự hào, dù cho "cơn lốc đô thị hóa" có len lỏi vào từng ngóc ngách của đời sống thì hình ảnh của làng Việt cổ với mái đình, giếng nước, cây đa... vẫn được người dân nơi đây nâng niu gìn giữ. Với người Lệ Mật, đó không chỉ đơn thuần là cách để đưa tiếng thơm của làng rắn đi khắp bốn phương mà quan trọng hơn cả đó là sự linh thiêng và lòng thành kính trọng đến Đức Thánh Hoàng - người có công khai sáng cho làng.

Món rắn hấp xả được bày trí rất bắt mắt.

Ngoài những nét đẹp truyền thống, thêm một điều để níu chân và khiến du khách "tương tư" với Lệ Mật đó chính là việc được thưởng thức những món ăn ngon chế biến từ rắn. Theo ông Chu, chủ trại rắn lớn nhất làng Lệ Mật hiện nay, thực khách ưa chuộng nhất vẫn là rắn hổ mang và rắn ráo. Một con rắn hổ mang hay rắn ráo nặng tầm 1kg có giá thành trên dưới 1 triệu đồng. Sau khi thực khách lựa chọn, chủ nhà hàng sẽ tự tay cắt tiết và chế biến các món hấp dẫn đến độ những thực khách sành ăn nhất cũng phải "khuất phục" như: Cháo thịt rắn, xôi mỡ rắn, miến thịt rắn, thịt rắn xào mềm, xào lăn, da rắn xào mềm; thịt rắn bao lá lốt, rắn tẩm bột, rắn nhồi thịt, chả rắn, rắn rán khúc, thịt rắn nướng ngũ vị hương, gan rắn nướng ngũ vị, rắn hầm mía sả. Rắn tẩm thuốc bắc, lẩu rắn, thịt rắn hấp lá bưởi... Sau phần khai vị xúp thịt rắn,thực khách được thưởng thức rượu tiết rắn và rượu mật rắn lấy từ những con rắn do khách chọn. Các món ăn theo thực đơn khách đã chọn dần dần được chuyển đến. Cùng với các món ăn, khách sẽ được dùng các loại rượu rắn khác nhau: Rượu bún rắn, rượu thuốc bắc, rượu rắn xà cừ, rượu nếp bao tử rắn...