Thiếu tướng Qassem Soleimani - Tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Quds được gọi là “cánh tay nối dài” của Iran và được coi là nhân vật có quyền lực đứng thứ 2 tại Iran, chỉ sau nhà lãnh đạo tinh thần tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, đồng thời nằm trong danh sách những người quyền lực nhất Trung Đông. Ông là người có uy tín rất lớn và được người dân Iran vô cùng kính trọng. Tướng Qassem Soleimani cũng là một người bí ẩn, hiếm khi xuất hiện trước công chúng và khó có thể xác định ông đang ở đâu, đang làm gì nên ông còn được biết đến với cái tên là “tư lệnh ngầm”.

Vụ tấn công bằng máy bay không người lái diễn ra ngày 3-1 đã tiêu diệt đoàn xe của tướng Qassem Soleimani tại sân bay thủ đô Baghdad, Iraq. Lầu Năm Góc xác nhận, vụ tấn công được tiến hành theo lệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Phía Mỹ khẳng định, vụ tấn công được thực hiện nhằm tự vệ. Bởi lẽ, Mỹ coi Lực lượng Quds của Vệ binh Cách mạng Iran là tổ chức khủng bố, nên việc tiêu diệt tướng Qassem Soleimani là nhằm ngăn chặn chiến tranh và bảo vệ tính mạng người Mỹ.

Tướng Qassem Soleimani vốn bị Mỹ và các nước phương Tây cáo buộc là người chịu trách nhiệm cho các vụ tấn công nhằm vào những nhà ngoại giao, binh lính Mỹ ở Iraq cũng như của “chảo lửa” Trung Đông. Đặc biệt, ông còn được coi là “người truyền lửa” cho tư tưởng cách mạng Hồi giáo, hỗ trợ khủng bố và chỉ huy các cuộc chiến ở nước ngoài.

Chính quyền Iran cáo buộc Mỹ đã khơi mào cuộc chiến, đồng thời, Israel cũng phải chịu trách nhiệm. Thậm chí, truyền thông của Anh còn đưa tin với hàm ý rằng, diễn biến leo thang xung đột Mỹ - Iran có thể dẫn tới chiến tranh thế giới lần thứ 3. Vụ việc cũng dấy lên tranh cãi giữa các nước phương Tây, nhiều quốc gia lên án hành động của Mỹ, trong đó có Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong nội bộ nước Mỹ, các đảng đối lập cũng kịch liệt phản đối Tổng thống Donald Trump bởi hành động của chính quyền Mỹ sẽ gây nên tình trạng báo động đối với sự an toàn của người Mỹ. Đại sứ quán Mỹ tại Iraq đang hứng chịu sự đe dọa tấn công từ các lực lượng phiến quân do Iran hậu thuẫn. Bắt đầu từ ngày 5-1, đã có ít nhất 3 quả tên lửa giáng xuống khu vực “Vùng Xanh” - khu vực trụ sở của Đại sứ quán Mỹ tại Iraq.

Bà Barbara Slavin, chuyên gia thuộc cơ quan nghiên cứu Hội đồng Đại Tây Dương cho rằng, việc Mỹ tiêu diệt tướng Qassem Soleimani sẽ làm suy giảm uy tín của Mỹ và tăng vị thế của Iran tại khu vực khi nhận được sự ủng hộ ngày càng lớn của các nước. Cùng với đó, sự đối đầu giữa Mỹ - Iran đã ở mức khó có thể xoa dịu bằng các biện pháp hòa giải. Trong khi đó, người duy nhất có thể giữ được phần nào sự cân bằng hiện nay là Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Tại Iraq, Quốc hội nước này đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết về việc trục xuất quân đội Mỹ. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump khẳng định sẽ không rút quân khi chưa được hoàn trả các khoản đầu tư vào Iraq, đồng thời đe dọa đưa ra lệnh trừng phạt. Tổng thống Trump cũng tuyên bố, việc tiêu diệt tướng Qassem Soleimani là hành động cần thiết và sẽ tiến hành tấn công hàng chục mục tiêu là các địa điểm văn hóa của Iran nếu nước này có hành động trả đũa.

Thanh Trúc