Các nghệ nhân của Làng nghề đúc đồng Phước Kiều (Quảng Nam) đã trình diễn quy trình từ các công đoạn tạo khuôn, rót đồng, làm nguội, đánh bóng, chỉnh âm cho phù hợp với thang âm cồng chiêng của đồng bào Ê đê.

Theo các nghệ dân thì muốn đúc được cồng chiêng người thợ phải pha chế hợp kim gồm đồng, thiếc, kẽm; sau đó nấu cho hợp kim chảy loãng, khi thấy độ tinh thì đổ hợp kim nóng chảy vào khuôn. Hợp kim sau khi nấu được đổ vào khuôn đã tinh đặc, tháo khuôn ra sẽ được phôi cồng chiêng. Qua các bước gia công, làm sạch, so âm, thẩm âm, bôi hóa chất sẽ có bộ cồng chiêng hoàn chỉnh.

Cồng chiêng là di sản quý báu của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên nói chung, đồng bào các dân tộc thiểu số Đắk Lắk nói riêng. Cồng chiêng được coi là vật linh thiêng nhất, có giá trị nhất của mỗi gia đình, là bản sắc văn hóa của mỗi cộng đồng. Giá trị của cồng chiêng không chỉ thể hiện ở kỹ thuật diễn tấu mà nó còn có ý nghĩa tâm linh. Cồng, chiêng đại diện cho văn hóa Tây Nguyên, được sử dụng trong nhiều nghi lễ, tín ngưỡng quan trọng.

Khi âm thanh của cồng chiêng vang lên, người ta quan niệm có thể giúp con người thông tin trực tiếp đến các đấng thần linh, là chiếc cầu nối giữa các thành viên trong cộng đồng. Từ lúc cất tiếng khóc chào đời con người đã nghe tiếng chiêng chào đón, khi lớn lên dựng vợ, gả chồng tiếng chiêng lại rộn ràng trong ngày vui hạnh phúc và khi vĩnh biệt cõi đời về với tổ tiên thì cũng có tiếng chiêng tiễn đưa.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đắk Lắk, hiện nay trên địa bàn tỉnh chưa có nghệ nhân nào biết đúc chiêng và chưa có hộ gia đình, doanh nghiệp nào đứng ra mở cơ sở nghề, truyền nghề đúc chiêng. Do vậy, việc trình diễn đúc cồng chiêng sẽ góp phần tăng cường công tác giới thiệu, quảng bá đến nhân dân, bạn bè, du khách trong nước và quốc tế về Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, đặc biệt là về nguồn gốc, giá trị, ý nghĩa lịch sử ra đời.

Cùng với hoạt động trình diễn đúc cồng chiêng của người Ê đê, trong khuôn khổ của Lễ hội cà phê, tỉnh Đắk Lắk cũng tổ chức các chương trình biểu diễn văn hóa cồng chiêng phục vụ nhân dân và du khách gần xa.

Bá Thăng