Dữ liệu dân số và nhà ở có ý nghĩa rất quan trọng

Cuộc Tổng điều tra năm 2019 sẽ tập trung đánh giá và điều tra thống kê ở 10 nội dung chính: Thông tin chung về dân số; tình trạng di cư; trình độ học vấn và trình độ chuyên môn kỹ thuật; tình trạng khuyết tật; tình trạng hôn nhân; mức độ sinh, chết và phát triển dân số; tình hình đăng ký khai sinh của trẻ em; tình hình lao động việc làm; thực trạng nhà ở; điều kiện sinh hoạt cơ bản của hộ dân.

Theo Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thông tin từ Tổng điều tra dân số và nhà ở rất quan trọng, cần thiết và mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt, thông tin từ Tổng điều tra dân số và nhà ở phục vụ yêu cầu thông tin của Đảng, Quốc hội và Chính phủ trong đánh giá tình hình, xây dựng chiến lược, chính sách liên quan tới người dân và các chính sách phát triển đất nước.

Trong những năm qua, kể từ khi thực hiện Tổng điều tra dân số và nhà ở lần thứ 4 tại Việt Nam vào năm 2009, tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam có nhiều thay đổi. Trong đó, năm 2017, nền kinh tế phát triển với quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP) theo giá hiện hành ước đạt 5.006 nghìn tỷ (tương đương 224 tỷ đô-la Mỹ), tăng gần gấp 3 lần so với năm 2009. Tăng trưởng kinh tế giúp cải thiện tình hình công ăn việc làm, tăng mức sống của dân cư, đồng thời cũng đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn trong giải quyết các vấn đề về đô thị hóa, di cư tới các khu đô thị và khu công nghiệp, nhà ở, việc làm bền vững, bảo vệ môi trường...

Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 sẽ tiếp tục cung cấp thông tin toàn diện về tình hình dân số, các đặc điểm về nhân khẩu học, tình hình lao động việc làm, điều kiện sống của người dân... phục vụ đánh giá các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2010 - 2020 và xây dựng cho giai đoạn 2020 - 2030; phục vụ công tác giám sát thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; giám sát các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết; cung cấp thông tin phục vụ xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp về dân số...

Một trong những phương pháp mới mang tính đột phá của Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là áp dụng phương pháp phỏng vấn gián tiếp thông qua điều tra tự điền dựa trên nền tảng công nghệ thông tin (sử dụng phiếu trực tuyến trên Internet để hộ dân cư tự cung cấp thông tin hay còn gọi là Webform). Hình thức thu thập thông tin này giúp giảm tải công việc của các điều tra viên thống kê, giảm chi phí đến hộ dân cư để phỏng vấn thu thập thông tin và giảm thời gian các hộ dân cư phải dự các cuộc phỏng vấn để cung cấp thông tin.

Phương pháp mang tính đột phá thứ hai là ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các công đoạn của Tổng điều tra. Một phương pháp mới khác trong Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là phương pháp chọn mẫu phân tầng 2 giai đoạn để đảm bảo tính đại diện cao của mẫu điều tra đối với một số chỉ tiêu ước lượng đến cấp huyện nhưng giảm quy mô mẫu so với Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009.

BĐBP chuẩn bị chu đáo cho Tổng điều tra

Để triển khai Tổng điều tra đạt hiệu quả cao nhất, ngày 27-12-2018, Bộ Tư lệnh BĐBP đã thành lập Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 trong BĐBP, do Thiếu tướng Hoàng Đăng Nhiễu, Phó Tư lệnh BĐBP làm Trưởng ban và thành lập Tổ thường trực giúp việc Ban chỉ đạo. Đồng thời, xây dựng kế hoạch, hướng dẫn Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 trong BĐBP và tổ chức tập huấn cho cán bộ làm công tác điều tra dân số và nhà ở...

Được biết, Bộ Tư lệnh BĐBP triển khai điều tra dân số và nhà ở đối với 64 đơn vị đầu mối. Các đơn vị cấp trực thuộc của Bộ Tư lệnh BĐBP đã thành lập các Tiểu ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở và Tổ giúp việc cho Tiểu ban chỉ đạo. Lễ ra quân Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 được tổ chức đồng loạt tại các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Tư lệnh BĐBP vào 7 giờ 30 phút, ngày 1-4-2019.

Theo kế hoạch, đến hết ngày 20-4-2019 sẽ kết thúc điều tra, thu thập thông tin về dân số và nhà ở trong BĐBP. Ban chỉ đạo Tổng điều tra cấp trực thuộc Bộ Tư lệnh kiểm tra tài liệu, đảm bảo việc sắp xếp tài liệu theo đúng yêu cầu, lập báo cáo sơ bộ và bàn giao cho Ban chỉ đạo Tổng điều tra Bộ Tư lệnh cùng với phiếu điều tra xong trước ngày 29-4-2019. Sau đó, Ban chỉ đạo Tổng điều tra Bộ Tư lệnh tổng hợp và báo cáo kết quả sơ bộ về Ban chỉ đạo Bộ Quốc phòng trước ngày 5-5-2019; bàn giao phiếu điều tra về Ban chỉ đạo Tổng điều tra Bộ Quốc phòng  xong trước ngày 10-6-2019.

Theo ghi nhận của chúng tôi, ngay trong ngày đầu ra quân, các Tổ giúp việc các Tiểu ban chỉ đạo Tổng điều tra làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, trực tiếp gặp gỡ, phỏng vấn, viết phiếu điều tra. Thượng tá Phạm Quang Tĩnh, trợ lý Phòng Kế hoạch tổng hợp, Tổ phó Tổ giúp việc của Tiểu ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 Cục Chính trị BĐBP cho biết: “Chúng tôi đã nghiên cứu kỹ các hướng dẫn, nội dung được tập huấn để thực hiện ghi phiếu điều tra đúng theo hướng dẫn của Ban chỉ đạo Điều tra dân số và nhà ở năm 2019 Bộ Quốc phòng, đảm bảo đầy đủ, chính xác, không để xảy ra sai sót. Quá trình thực hiện tổng điều tra, chúng tôi gặp nhiều thuận lợi do cấp ủy, chỉ huy các đơn vị đã quán triệt cho sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ, viên chức và công nhân quốc phòng trong đơn vị mình thấy được mục đích quan trọng của Tổng điều tra dân số và nhà ở. Từ đó, các đồng chí quân nhân, công nhân viên xác định tốt trách nhiệm cung cấp thông tin cá nhân cần thiết phục vụ quá trình ghi phiếu. Tôi tin rằng sẽ hoàn thành tiến độ điều tra theo đúng kế hoạch đề ra”.

Nguyễn Bích