Biên phòng - Theo báo cáo của Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm BĐBP, mỗi ngày có hàng chục vụ nhập cảnh Việt Nam trái phép. Trong bối cảnh diễn biến của dịch Covid-19 ngày càng phức tạp tại các nước trong khu vực, người nhập cảnh Việt Nam trái phép đang làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh từ nước ngoài vào nước ta và gây áp lực rất lớn tới việc thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới của BĐBP. Trong khi việc đấu tranh với các đường dây, tổ chức đưa dẫn người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn.

Trung bình mỗi ngày có 142 người xuất, nhập cảnh trái phép
Theo đánh giá của Cục Phòng chống ma túy và tội phạm BĐBP, năm 2021, nhu cầu qua lại biên giới có chiều hướng gia tăng do vấn đề về việc làm, tránh dịch và trốn cách ly. Nổi lên là người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Lượng người Việt Nam cư trú, làm ăn tại Trung Quốc, Lào, Campuchia và Thái Lan hiện rất lớn. Trong bối cảnh dịch Covid-19 đang bùng phát mạnh mẽ tại các quốc gia này, nhiều người Việt Nam muốn về nước để lánh dịch. Do đó, đã hình thành nhiều đường dây đưa đón người với quy mô lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, trật tự và công tác quản lý, bảo vệ biên giới, gây nguy cơ cao lây nhiễm dịch Covid-19 vào nước ta. Bên cạnh đó, hoạt động của tội phạm ma túy, mua bán người, buôn lậu... cũng làm gia tăng tình trạng xuất nhập cảnh (XNC) trái phép (do ma túy chủ yếu được vận chuyển từ nước ngoài vào nước ta...).
Trong thời gian qua, Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm BĐBP đã chỉ đạo quyết liệt các đơn vị rà soát công tác nghiệp vụ cơ bản để bám sát tình hình địa bàn, đối tượng, tìm nguồn xác lập án đấu tranh, nhiều chuyên án lớn được xác lập, đấu tranh đã bóc gỡ nhiều đường dây, nhất là các đường dây đưa đón người Trung Quốc XNC trái phép. Đồng thời, Cục chỉ đạo các đơn vị điều tra xác minh, xử lý các vụ XNC trái phép, đảm bảo chặt chẽ, nhanh chóng, đúng quy định của pháp luật và tuyệt đối an toàn, nhất là trong tạm giữ đối tượng và phòng chống dịch.
Diễn biến thực tế cho thấy, tình trạng XNC trái phép gia tăng cả về số vụ và số người. Năm 2020, các đơn vị BĐBP bắt giữ 6.368 vụ/37.024 người nhập cảnh trái phép; khởi tố 94 vụ/172 đối tượng, trung bình mỗi ngày bắt 20 vụ/120 người XNC trái phép. Sang năm 2021, tình trạng XNC trái phép tiếp tục diễn biến phức tạp. Từ ngày 1-1 đến 27-4-2021, các đơn vị BĐBP đã bắt 3.020 vụ/16.502 người XNC trái phép, khởi tố 35 vụ/74 đối tượng. Tính trung bình, mỗi ngày có 26 vụ/142 người XNC trái phép. Số liệu thống kê cũng cho thấy, trong quý I-2021, số vụ XNC trái phép tăng 772 vụ/2.323 người so với quý IV-2020.
Đối tượng chủ mưu, cầm đầu hầu hết ở nước ngoài
Thiếu tướng Nguyễn Văn Thiện, Cục trưởng Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm BĐBP cho biết, việc đấu tranh phòng, chống XNC trái phép đang gặp rất nhiều khó khăn do thủ đoạn của đối tượng tinh vi. Theo đó, hầu hết các đối tượng chủ mưu, cầm đầu đều cư trú ở nước ngoài (Trung Quốc, Lào hoặc Campuchia) điều hành các đối tượng trong nước để thực hiện từng công đoạn. Vì vậy, quá trình điều tra xác minh, xử lý triệt để đối tượng chủ mưu, cầm đầu, bóc gỡ toàn bộ đường dây gặp rất nhiều khó khăn.
Thủ đoạn của các đối tượng phạm tội là thông qua mạng xã hội thực hiện móc nối, hướng dẫn, thành lập đường dây tổ chức chặt chẽ, phân công từng công đoạn đưa đón, dẫn đường, thuê xe ôm, taxi đưa dẫn người XNC từ biên giới vào nội địa và ngược lại. Đối tượng đưa dẫn qua biên giới chủ yếu là người địa phương, thông thạo địa bàn, có điều kiện tiếp xúc, móc nối với đối tượng ở ngoài biên giới để đưa dẫn qua biên giới. Hầu hết các đối tượng đưa đón người nhập cảnh trái phép vào sâu trong nội địa đều không biết nhau, thậm chí chỉ là người chở khách bình thường.
Từ thực tế diễn biến dịch bệnh ở các nước láng giềng và trong khu vực, dự báo thời gian tới, tình hình XNC trái phép trên các tuyến biên giới vẫn diễn biến phức tạp, với số lượng lớn. Thiếu tướng Nguyễn Văn Thiện cho biết, để đấu tranh có hiệu quả với hoạt động XNC trái phép, Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm BĐBP đã chỉ đạo các đơn vị tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh BĐBP trong đấu tranh chống XNC trái phép, chống tội phạm, đảm bảo tuyệt đối an toàn trong công tác nghiệp vụ và bắt giữ, điều tra xác minh, xử lý, tuyệt đối không để lây nhiễm dịch Covid-19. Đồng thời, chỉ đạo lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm các cấp, nhất là các đơn vị cơ sở tiếp tục rà soát kỹ, phân loại địa bàn, đối tượng, kịp thời phát hiện các biểu hiện nghi vấn và đường dây, tổ chức về XNC trái phép và tội phạm ma túy, mua bán người, buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới... để áp dụng ngay các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh triệt để các hành vi này.
Cùng với đó, Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm BĐBP tập trung chỉ đạo công tác điều tra cơ bản, chủ động và nắm chắc tình hình từ xa, từ ngoài biên giới. Chủ động các kế hoạch nghiệp vụ, đẩy mạnh xác lập, đấu tranh chuyên án, áp dụng tổng thể và liên hoàn các biện pháp nghiệp vụ, phục vụ tốt cho công tác đấu tranh, khai thác, điều tra, xử lý các vụ XNC trái phép. Kết hợp chặt chẽ hơn giữa các biện pháp nghiệp vụ với tuần tra, kiểm soát, vận động quần chúng và các biện pháp khác... Phối hợp, trao đổi thông tin với các lực lượng chức năng và lực lượng bảo vệ biên giới phía đối diện để phát hiện, đấu tranh, điều tra mở rộng và xử lý các vụ XNC trái phép.
Bích Nguyên