Đây là cuộc hội thảo đầu tiên về đồng chí Song Hào với hơn 60 tham luận tham gia, đã cung cấp nhiều tư liệu quý, khẳng định và làm sáng tỏ thêm những phẩm chất tốt đẹp của Thượng tướng Song Hào - người cán bộ cách mạng kiên trung, đức độ, suốt đời hy sinh, phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng và cách mạng Việt Nam; nhà chính trị, quân sự xuất sắc của QĐND Việt Nam; người học trò ưu tú của Chủ tịch Hồ Chí Minh; người con tiêu biểu của quê hương Nam Định...

Thiếu tướng Phạm Đức Duyên, Phó Chính ủy Quân khu 2, người trình bày tham luận đầu tiên cho biết, trong những năm tháng hào hùng của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, đồng chí Song Hào đã tạo dấu ấn đặc biệt trong lãnh đạo khởi nghĩa giành chính quyền ở Tuyên Quang, Hà Giang (năm 1945).

Tháng 10-1944, sau khi vượt ngục Chợ Chu thành công, đồng chí Song Hào được Xứ ủy Bắc Kỳ phân công làm Bí thư Phân khu ủy Phân khu Nguyễn Huệ. Đồng chí đã cùng Ban Chỉ huy Phân khu xác định chủ trương phân tán lực lượng, tập trung quân số sang châu Sơn Dương (nay là huyện Sơn Dương, Tuyên Quang), mở rộng cơ sở cách mạng, đưa phong trào đấu tranh phát triển mạnh hơn.

Với trọng trách Bí thư Phân khu ủy, đồng chí Song Hào đặc biệt quan tâm xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang cách mạng, ra sức củng cố các đội dân quân tự vệ, mở rộng các đội du kích, chỉ huy nhiều trận đánh tạo nên thắng lợi cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Tuyên Quang, Hà Giang. Thời gian đó, đồng chí Song Hào cùng địa phương xác định kế hoạch khởi nghĩa theo phương châm: Đánh địch bằng cả quân sự, chính trị và binh vận; tùy tình hình để đẩy mạnh hơn hoạt động quân sự, địch vận hay song song cả hai. Tất cả các lực lượng giải phóng quân, dân quân tự vệ, thanh niên, công nhân đều được huy động...

Tham luận tại hội thảo với chủ đề: “Bộ trưởng Song Hào - người có nhiều đóng góp hoàn thiện chính sách xã hội trước đổi mới” của đồng chí Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội khẳng định: Khi nhận trọng trách Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, đồng chí Song Hào tiếp cận nhanh với chức năng, nhiệm vụ của Bộ. Bộ trưởng Song Hào đã chỉ đạo các vụ chức năng của Bộ nghiên cứu, kịp thời tham mưu giúp Hội đồng Bộ trưởng ban hành các quyết định chăm sóc thương binh, bệnh binh, quân nhân phục viên, gia đình người có công với cách mạng.

Đồng chí Song Hào cũng đã chỉ đạo trực tiếp việc kiện toàn hệ thống tổ chức của ngành từ Trung ương đến cơ sở, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ khoa học, kỹ thuật, nghiệp vụ làm công tác thương binh và xã hội, thực hiện chuyên môn hóa đội ngũ cán bộ đó theo những quy định về phân cấp quản lý cán bộ của Đảng và Nhà nước...

Tại hội thảo, Thiếu tướng, PGS.TS Nguyễn Bá Dương, Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội và Nhân văn Quân sự Bộ Quốc phòng bày tỏ tâm đắc với quan điểm của Thượng tướng Song Hào về sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội.

Theo đồng chí Nguyễn Bá Dương, Thượng tướng Song Hào luôn nhấn mạnh: "Sự lãnh đạo của Đảng là nguồn gốc trưởng thành và chiến thắng của quân đội ta". Đồng chí cho rằng, cách mạng giải phóng dân tộc muốn giành được thắng lợi triệt để thì nhất thiết phải do giai cấp công nhân và chính đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Đồng chí Song Hào nhiều lần nhắc lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Quân đội cần có sự lãnh đạo của một đảng cách mạng chân chính của giai cấp công nhân; toàn tâm, toàn ý phục vụ nhân dân.

Thượng tướng Song Hào khẳng định: Nắm vững lý luận khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, kế thừa những kinh nghiệm đấu tranh cách mạng và truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc là việc làm đúng đắn, rất cần thiết của quân đội ta. Đó là bí quyết để quân đội ta chiến thắng, nhờ đó mà cách mạng thành công.

Để thực hiện sứ mệnh vẻ vang của mình, không có con đường nào khác là: Đảng Cộng sản Việt Nam phải lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với quân đội và lãnh đạo nhân dân tiến hành đấu tranh cách mạng, dùng bạo lực cách mạng để đập tan bạo lực phản cách mạng, giành và giữ chính quyền, bảo vệ công cuộc xây dựng đất nước và chế độ xã hội mới. Đường lối, nhiệm vụ cách mạng của Đảng là mục tiêu, lý tưởng chiến đấu của QĐND Việt Nam.

Quan điểm xuyên suốt, nhất quán của Thượng tướng Song Hào là đường lối chính trị, đường lối quân sự; đường lối tiến hành chiến tranh nhân dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân đúng đắn, sáng tạo của Đảng là phương hướng chỉ đạo toàn bộ nhiệm vụ xây dựng, huấn luyện và chiến đấu của quân đội ta. Đó là ngọn đèn pha soi sáng, dẫn đường cho quân đội ta tiến bộ, phát triển, trưởng thành, giành nhiều thắng lợi vẻ vang.

Ngoài các tham luận trình bày tại hội thảo, các tham luận gửi tới hội thảo đã khẳng định đồng chí Song Hào sớm giác ngộ và đi theo cách mạng, luôn xứng đáng là chiến sĩ cách mạng kiên trung, tài năng, mẫu mực, người con ưu tú của quê hương. Thể hiện rõ nhất là, vào năm 1936, mới 19 tuổi, đồng chí bắt đầu tham gia hoạt động trong phong trào Mặt trận bình dân. Trước những khó khăn, thử thách, bước ngoặt của cách mạng, đồng chí vẫn nêu cao bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng; luôn thể hiện đúng phẩm chất, phong cách của người cộng sản, người quân nhân cách mạng sống mẫu mực, trong sạch, giản dị, liêm khiết; là tấm gương sáng về đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.

Các tham luận cũng luận giải sâu sắc và khẳng định đồng chí Song Hào là người lãnh đạo uy tín, có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp cách mạng Việt Nam trên nhiều lĩnh vực khác nhau; đồng thời khẳng định: Đồng chí Song Hào là một vị tướng tài năng và chính trị, quân sự song toàn; góp phần xây dựng QĐND Việt Nam ngay từ những ngày đầu mới hình thành. Cuộc đời binh nghiệp của đồng chí kéo dài suốt hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược; trải qua hàng trăm trận chiến đấu lớn nhỏ.

Những năm tháng trực tiếp lãnh đạo, chỉ huy bộ đội chiến đấu và chiến thắng trên chiến trường đã khẳng định đồng chí là vị tướng tài ba, giàu kinh nghiệm, am tường nghệ thuật quân sự, cả về công tác Đảng, công tác chính trị trong tác chiến chiến lược, chiến dịch và nghệ thuật...

Quang Thắng