Hiệp định UKVFTA được ký chính thức tại Luân Đôn, Vương quốc Anh (UK) ngày 29-12-2020, được áp dụng tạm thời từ ngày 1-1-2021 và đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1-5-2021.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công thương Trần Quốc Khánh cho biết, Hiệp định UKVFTA được mong đợi là đòn bẩy mạnh mẽ thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh. Năm vừa qua là năm thử thách và khó khăn của Việt Nam bởi thời điểm hiệp định có hiệu lực cũng là lúc làn sóng dịch Covid-19 lần thứ 4 bùng phát mạnh mẽ tại Việt Nam.

“Dù khởi đầu trong hoàn cảnh khó khăn như vậy nhưng thương mại Việt Nam và Anh vẫn đạt hơn 6,6 tỉ USD, tăng trưởng 17,2%, cơ bản đã phục hồi được về mức kim ngạch năm 2019 sau một năm giảm sâu do tác động của dịch Covid-19.

Hơn nữa, trong năm 2021, đã có 48 dự án đầu tư trực tiếp từ Vương quốc Anh vào Việt Nam, với số vốn đăng ký cấp mới đạt hơn 53 triệu USD, tăng trưởng 157% so với cùng kỳ, duy trì mức đầu tư trực tiếp của Vương quốc Anh vào Việt Nam ở mức 4 tỷ USD. Hiện nay, Vương quốc Anh đang nằm trong nhóm 12 nước có vốn đầu tư trực tiếp lớn nhất tại Việt Nam.

“Số liệu này cho thấy UKVFTA thực sự là con đường cao tốc hai chiều, giúp thúc đẩy trao đổi thương mại song phương theo hướng ngày càng cân bằng hơn. Những kết quả tích cực trên cho phép chúng ta lạc quan vào tác động tích cực của UKVFTA đối với cả Việt Nam và Vương quốc Anh”- Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.

Nhờ sự ưu đãi của UKVFTA dành cho các nhà đầu tư Vương quốc Anh tại Việt Nam, các cơ hội luôn sẵn có trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Ví dụ như giáo dục, Vương quốc Anh là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất trong ngành giáo dục của Việt Nam. Tầng lớp trung lưu ngày càng tăng ở Việt Nam thích giáo dục tư thục hơn các trường công lập, tạo ra một thị trường rộng lớn cho các cơ sở tư nhân, trung tâm đào tạo tiếng Anh và trường dạy nghề. Ngoài ra, lĩnh vực năng lượng tái tạo ở Việt Nam tiếp tục mở rộng nhanh chóng và mang lại cơ hội lớn cho các nhà đầu tư Vương quốc Anh.

Cụ thể 65% thuế quan đã được xóa bỏ đối với thương mại Việt Nam - Anh. Trong 6 năm đầu tiên sau khi UKVFTA có hiệu lực, Vương quốc Anh sẽ xóa bỏ thuế quan đối với 99,2% số dòng thuế liên quan đến hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam. Con số này cao hơn so với EVFTA (70,3%). Việt Nam cam kết xóa bỏ 48,5% thuế quan, phù hợp với các nước EU khác trong khuôn khổ EVFTA. Thuế suất đối với thương mại hàng hóa song phương giữa Vương quốc Anh và Việt Nam tiếp tục được áp dụng như được lặp lại từ EVFTA. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, mức thuế suất không ưu đãi trên thực tế có thể thấp hơn do có những thay đổi trong biểu thuế Tối huệ quốc của Vương quốc Anh sau khi rời Liên minh châu Âu (EU).

Những ưu đãi nổi bật khác từ UKVFTA có thể kể đến như: Trong ngành thủy sản, ngay khi hiệp định có hiệu lực, thuế nhập khẩu hầu hết các loại tôm nguyên liệu vào Anh sẽ giảm từ 10 - 20% xuống 0%; trong ngành gỗ, nhiều mặt hàng gỗ sẽ có thuế suất 0% trong vòng 5 năm tới; đối với trái cây, 94% trong tổng số 547 dòng thuế được xóa bỏ; UKVFTA đã duy trì các cam kết giữa EU và Việt Nam về tự do hóa thị trường mua sắm công và đảm bảo khả năng tiếp cận thị trường có hiệu lực...

Ông Lương Hoàng Thái, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương cho biết, dư địa hợp tác giữa Việt Nam và Anh còn rất lớn bởi hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Anh chiếm chưa đến 1% trong tổng số hàng nhập khẩu vào Anh. Ở chiều ngược lại, hàng hóa xuất khẩu của Anh cũng chiếm phần nhỏ trong lượng nhập khẩu của Việt Nam.

“Trong năm đầu tiên, đầu tư của nước ngoài từ Anh vào Việt Nam chỉ tăng nhẹ nhưng đây là điểm chúng ta có thể hi vọng tăng lên trong thời gian tới. Ngành hàng thủy sản, gạo còn tiềm năng rất lớn để Việt Nam tận dụng hết ưu đãi của hiệp định” - ông Thái cho biết thêm.

Bích Nguyên