Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, Việt Nam hiện là đối tác số một về kim ngạch thương mại với Liên bang Nga trong số các quốc gia của khu vực Đông Nam Á. Kim ngạch thương mại Việt - Nga hai chiều nói chung giai đoạn 2018-2020 vào khoảng 4,5 tỷ USD/năm, trong đó nông sản chiếm khoảng 18-20%, tương đương 900 triệu USD/năm.

Con số trên so với tiềm năng kinh tế và quan hệ chính trị lâu đời giữa hai nước có thể nói là vẫn khá khiêm tốn, cần phải cải thiện mạnh trong thời gian tới. Với quy mô dân số 250 triệu dân (Nga 150 triệu người), quy mô thị trường Việt - Nga rõ ràng là không hề nhỏ, có thể xác định là tâm điểm kết nối của vùng Đông Nam Á và Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG).

Đối với thương mại nông sản, theo thống kê phía Việt Nam, giá trị 2 chiều trước năm 2018 chỉ vào khoảng trên dưới 500 triệu USD/năm, tuy nhiên, từ năm 2018 đến nay đã tăng trưởng mạnh, đều đạt trên dưới 900 triệu USD/năm và khá cân bằng giữa hai nước.

10 tháng đầu năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam sang Liên bang Nga đạt khoảng 469 triệu USD, tăng 32,6% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó xuất khẩu Việt Nam sang Nga chủ yếu các mặt hàng thủy sản, cà phê, điều, trái cây, chè, gỗ, gạo và nhập khẩu từ Nga chủ yếu thủy sản, lúa mì, phân bón, gỗ, gần đây là các sản phẩm thịt, sữa.

Có thể nói, cơ cấu các sản phẩm nông sản hai nước cơ bản không cạnh tranh trực tiếp với nhau và bổ sung cho nhau. Tuy nhiên, kim ngạch trên vẫn còn thấp so với kỳ vọng và mục tiêu phấn đấu giữa hai nước. Hai bên cần chỉ đạo mạnh mẽ hơn nữa để tận dụng được lợi thế so sánh và các sản phẩm thế mạnh và đặc biệt biến “thách thức thành cơ hội” trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19.

Ngoài ra, các doanh nghiệp hai bên cần lưu ý và tận dụng AEAU có hiệu lực từ ngày 5-10-2016 với Nga là thành viên chủ yếu quan trọng. Theo Hiệp định AEAU, rất nhiều mặt hàng thuế nông sản 2 bên được hưởng mức ưu đãi thấp, có mặt hàng đã giảm về 0% thuế sau khi Hiệp định có hiệu lực.

Tại diễn đàn, các cơ quan quản lý nhà nước ở Trung ương và địa phương, các cơ quan đại diện thương mại đã có cơ hội trao đổi về tình hình hợp tác song phương; Giới thiệu quy định về an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh thực phẩm nhập khẩu; Điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm của cơ sở chế biến thủy sản Việt Nam xuất khẩu vào Liên bang Nga; hướng dẫn cho doanh nghiệp hai bên nắm bắt, thực hiện, tạo thuận lợi trong xuất nhập khẩu nông sản, thủy sản giữa hai nước.

Bên cạnh đó, các tổ chức thương mại, hiệp hội ngành hàng trao đổi thông tin về khó khăn, vướng mắc, kinh nghiệm trong xuất nhập khẩu nông sản, thủy sản và kiến nghị các giải pháp đẩy mạnh hợp tác thương mại giữa hai bên.

Phát biểu kết luận tại diễn đàn, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đánh giá, tiềm năng tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước Việt Nam và Liên bang Nga còn rất lớn, trong đó, còn rất nhiều tiềm năng phát triển kinh tế nông nghiệp giữa hai nước. Hiện giờ cần tăng cường thông tin về các quy định kiểm soát an toàn dịch bệnh xuất, nhập khẩu của Việt Nam đối với các sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài, các quy định về kiểm soát an toàn thực phẩm đối với hàng nông, lâm, thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho biết, Việt Nam không chỉ có lợi thế về điều, cà phê mà còn có tiềm năng rất lớn về xoài, chanh leo… tuy nhiên, do nhiều lý do khác nhau nên doanh nghiệp hai bên chưa tiếp cận được. Thứ trưởng đề nghị cơ quan chức năng hai nước tiếp tục rà soát các quy định về kiểm dịch và an toàn thực phẩm để thúc đẩy giao thương hàng hóa nhanh nhất.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho hay, trong thời gian tới Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam, cơ quan tham tán thương mại Việt Nam tại Liên Bang Nga và các bộ, ngành, hiệp hội, ngành hàng bàn giải pháp xúc tiến thương mại, kết nối để doanh nghiệp của hai nước có điều kiện gặp gỡ, trao đổi thông tin và nhu cầu xuất, nhập khẩu hàng hóa.

Bích Nguyên