Với tính cách hào sảng, chân thành và luôn là “cái đinh” của mọi cuộc vui bởi cách pha trò dí dỏm và những “ngón” diễn rất đời mà duyên, người nghệ sĩ áo lính ấy đã khẳng định được tài năng của mình trên sân khấu quần chúng nói riêng hay các hoạt động mang ánh sáng văn hóa đến với đồng bào các dân tộc trên biên giới nói chung.

Nhắc đến Đại úy Đinh Xuân Lực, Đại tá Nguyễn Tuấn Chung, nguyên Giám đốc Điện ảnh - Truyền hình BĐBP cười rất tươi và không giấu được niềm tự hào. “Năm 2000, Đinh Xuân Lực vừa tốt nghiệp Trường Trung cấp nghệ thuật của tỉnh chuyên ngành ghi ta, lại có hoa tay vẽ trang trí rất đẹp. Khi đó, tôi là Trưởng ban Tuyên huấn BĐBP Thanh Hóa đã phát hiện sự đa năng của cậu chiến sĩ trẻ này và đề nghị tuyển dụng anh vào phục vụ cho lực lượng”.

Kể từ đó đến nay, đã 22 năm, Đinh Xuân Lực gắn bó với màu quân hàm xanh và những cuộc lưu diễn trên cả hai tuyến biên giới của tỉnh Thanh Hóa. Vừa qua, anh đã được Bộ Tư lệnh BĐBP lựa chọn là một trong những điển hình tiên tiến trong thực hiện Chỉ thị 353-CT/QUTW ngày 20-4-2017 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác văn hóa, văn học nghệ thuật trong quân đội giai đoạn hiện nay”.

Sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật nên dường như, tình yêu với sân khấu đã ăn sâu trong máu người nghệ sĩ áo lính ấy. Bố của Đinh Xuân Lực là Nghệ sĩ Ưu tú Đinh Quang Lan, nguyên Trưởng phòng Nghệ thuật của Nhà hát Ca múa kịch Lam Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Ông từng công tác tại Đoàn Văn công mặt trận Bình Trị Thiên và bị thương, phải chuyển ngành nên luôn mong muốn con trai sẽ tiếp nối đường binh nghiệp của mình. Sự kỳ vọng của người cha, tình yêu dành cho nghệ thuật trong Đinh Xuân Lực được kết hợp với sự tận tụy, trách nhiệm, sức sáng tạo, ham học hỏi của người lính quân hàm xanh đã làm nên một người nghệ sĩ quần chúng “giỏi một việc, biết nhiều việc”.

Điều đó lý giải vì sao anh có thể đảm nhận được nhiều nhiệm vụ mà Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh giao phó như tham gia các Hội thi, Hội diễn văn nghệ quần chúng toàn quốc, các kỳ thi phóng sự, clip của quân đội, các hoạt động văn hóa, văn nghệ chào mừng những ngày lễ lớn, tuyên truyền trực quan cho bà con dân tộc, bảo quản hàng hóa, vật tư công tác Đảng - công tác chính trị và thậm chí là cả diễn tập thực binh một bên hai cấp phòng chống khủng bố, bảo vệ biên giới...

Nhưng có lẽ, anh thực sự tỏa sáng, được là chính mình khi đứng trên sân khấu với những vai diễn ấn tượng trong các vở kịch ngắn do chính anh viết kịch bản và đạo diễn. Gần ¼ thế kỷ gắn bó với sân khấu quần chúng, những vai diễn của Đinh Xuân Lực khá đa dạng, từ anh Bộ đội Cụ Hồ chỉn chu, chững chạc đến tên tội phạm ma túy, mua bán người tinh vi, lọc lõi, già làng đạo mạo hay người đàn ông say xỉn tối ngày... Dù vai diễn nào anh cũng diễn rất chất, chuẩn theo diễn biến tâm lý nhân vật và đúng như cách nói, cách dùng phương ngữ, khẩu ngữ của đồng bào.

Các vở kịch như “Nghiệt ngã”, “Bản ngã trái tim” được dàn dựng gần đây không những được trao giải cao tại các kỳ liên hoan mà thực sự phát huy giá trị trong công tác tuyên truyền, góp phần động viên đồng bào các dân tộc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tuyên truyền cho bà con cảnh giác trước những âm mưu, thủ đoạn của các loại tội phạm, cổ vũ nhân dân tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới.

Các đề tài trong kịch ngắn, tiểu phẩm, bài tuyên truyền cổ động của anh thường rất thời sự, chân thật, gần gũi với nhân dân như dân số-kế hoạch hóa gia đình, xây dựng nông thôn mới, thực hiện nếp sống văn hóa, bảo vệ an ninh thôn, bản, bảo vệ đường biên, cột mốc, giữ gìn truyền thống văn hóa tốt đẹp, bài trừ hủ tục...

Không chỉ hoàn thành nhiệm vụ của một người chiến sĩ quân hàm xanh trên mặt trận văn hóa và sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, Đại úy Đinh Xuân Lực còn thường xuyên cộng tác với Trung tâm Văn hóa các huyện để bồi dưỡng, hỗ trợ nghiệp vụ diễn xuất cho thế hệ trẻ và dàn dựng các vở diễn cho các đội, nhóm văn hóa nghệ thuật quần chúng.

Nhạy bén và giàu ý tưởng sáng tạo, anh cho rằng, làm nghệ thuật quần chúng thì cần “3 tự”, đó là để nhân dân “tự làm, tự sáng tạo, tự hưởng thụ” và đặc biệt là cần thay đổi cách viết, cách tuyên truyền sao cho vừa gần gũi với người dân, vừa giữ được giá trị nghệ thuật. Có như vậy, nghệ thuật mới ăn sâu vào tâm trí người dân và có chỗ đứng trong xã hội hiện đại.

Khi tôi viết những dòng này, Đại úy Đinh Xuân Lực đang làm nhiệm vụ trên chốt phòng, chống dịch Covid-19 nơi biên giới miền Tây Thanh Hóa. Suốt 2 năm qua, người nghệ sĩ - chiến sĩ ấy đã tình nguyện chia nắng, chung mưa, ruổi bước tuần tra biên giới cùng đồng đội. Và nơi nào anh đến, nơi đó có tiếng cười, và đó là nguồn cảm hứng cho những sáng tạo mới của anh.

Tuệ Lâm