Biên phòng - Trong hai ngày 24-25/8, tại tỉnh Na-khôn Rát-cha-xi-ma, Đông Bắc Thái Lan, diễn ra Hội nghị Ủy ban Biên giới Khu vực (RBC) Thái Lan-Cam-pu-chia nhằm thảo luận một loạt vấn đề, trong đó có việc rút quân khỏi khu vực biên giới tranh chấp giữa hai nước xung quanh ngôi đền cổ Prếch Vi-hia, cũng như xem xét việc có chấp nhận các quan sát viên In-đô-nê-xi-a đến vùng biên giới tranh chấp hay không.
![]() |
Quần thể khu đền cổ Prếch Vi-hia. |
Cuộc họp RBC lần này còn bàn về phương cách hỗ trợ cảnh sát trấn áp tội phạm xuyên biên giới và giúp thực hiện những dự án nâng cao mức sống của nhân dân địa phương, trong bối cảnh tình hình căng thẳng biên giới đã lắng dịu.
Hai bên đã nhất trí tăng cường hợp tác để duy trì tình hình an ninh biên giới, tuy nhiên vẫn chưa đi đến bất kỳ quyết định nào và để chính phủ xem xét đưa ra quyết định về vấn đề liên quan.
Các cuộc họp GBC và RBC bị đình hoãn kể từ khi quan hệ Thái Lan-Cam-pu-chia trở nên căng thẳng sau khi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) năm 2008 đưa ngôi đền cổ Prếch Vi-hia ở biên giới hai nước vào danh sách di sản thế giới.
Các cuộc giao tranh tại khu vực tranh chấp gần ngôi đền này đã làm nhiều binh sỹ và dân thường của cả hai nước thiệt mạng. Tuy nhiên, quan hệ giữa hai nước đang có nhiều dấu hiệu cải thiện sau khi Thái Lan có chính phủ mới.
Trung tướng Tha-vạt-chai Xa-mút-xạ-khôn, Tư lệnh quân khu II của Thái Lan, cho biết vấn đề rút quân khỏi khu vực “phi quân sự hóa” theo tinh thần của phán quyết do Tòa án Công lý Quốc tế đưa ra trước đó sẽ lại được thảo luận tiếp vào đầu tháng tới ở Phnôm Pênh.
Giới chức hai nước dự kiến sẽ thảo luận nội dung này tại cuộc họp của Ủy ban Biên giới Chung (GBC), do Bộ trưởng Quốc phòng hai nước đồng chủ trì. GBC là cơ quan có quyền quyết định liệu có rút quân hay không.
Trung tướng Chia Môn, Tư lệnh quân khu IV của Cam-pu-chia, và Trung tướng Tha-vạt-chai đồng chủ trì cuộc họp RBC, được xem như là cơ chế tư lệnh quân đội hai nước có thể tham vấn về những nội dung liên quan đến kỹ thuật trong lĩnh vực an ninh biên giới.
Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) ngày 18-7 đã ra phán quyết buộc Thái Lan và Cam-pu-chia ngay lập tức phải rút binh sĩ của mình ra khỏi khu vực xung quanh đền Prếch Vi-hia và thúc giục họ nhanh chóng để quan sát viên quốc tế đến giám sát tiến trình này. |
Về việc chấp nhận quan sát viên quốc tế đến khu vực tranh chấp, ngay trước thềm hồi nghị, ngày 23-8, Thái Lan đã đồng ý cho phép các quan sát viên In-đô-nê-xi-a vào khu vực tranh chấp quanh ngôi đền cổ Prếch Vi-hia, nơi hiện nay đã ngưng tiếng súng kể từ cuộc giao tranh đầu tháng 2.
Bộ Quốc phòng Cam-pu-chia đã hoan nghênh động thái này của Thái Lan. Trước đó, hai nước đã đồng ý về mặt nguyên tắc sự có mặt của quan sát viên vào cuối tháng 2. Nhưng Thái Lan ngay sau đó đã từ chối các quan sát viên đến khu vực tranh chấp, và yêu cầu Cam-pu-chia trước hết phải rút quân.
Trong tuyên bố cùng ngày, Bộ Quốc phòng Cam-pu-chia tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Thái Lan trong vấn đề rút quân khỏi khu vực xung quanh đền Prếch Vi-hia và nhấn mạnh rằng Quân đội Hoàng gia Cam-pu-chia sẽ hợp tác chặt chẽ với Quân đội Hoàng gia Thái Lan nhằm chấm dứt thời kỳ quan hệ căng thẳng giữa hai nước.