Biên phòng - Năm 2017, tình hình hoạt động của các loại tội phạm trên các tuyến biên giới tiếp tục diễn biến phức tạp với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi. Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng cấm trên biên giới bộ, trên biển diễn ra với số lượng lớn, đa dạng về chủng loại, đặt ra cho công tác phòng, chống tội phạm nhiều thách thức. Nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này, phóng viên Báo Biên phòng đã có cuộc phỏng vấn Thiếu tướng Bùi Đức Hạnh, Phó Tư lệnh BĐBP.

PV: Đề nghị Thiếu tướng cho biết kết quả nổi bật trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm của BĐBP trong năm qua?
Thiếu tướng Bùi Đức Hạnh: Năm 2017, tình hình hoạt động của tội phạm trên các tuyến biên giới, vùng biển diễn biến phức tạp; nhất là hoạt động của tội phạm ma túy (TPMT), buôn lậu, mua bán người...
Với quyết tâm chính trị cao, Bộ Tư lệnh BĐBP đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo lực lượng phòng, chống ma túy và tội phạm (PCMT&TP) tăng cường công tác nắm tình hình, triển khai nhiều phương án, kế hoạch cao điểm; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong nước và các nước láng giềng đấu tranh ngăn chặn hoạt động của các loại tội phạm đạt kết quả cao; đảm bảo tuyệt đối an toàn về người và phương tiện, góp phần ngăn chặn, kiềm chế tội phạm ở khu vực biên giới, được Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng ghi nhận và đánh giá cao. Nổi bật là:
Đã phát hiện, triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy quy mô, số lượng lớn từ nước ngoài vào Việt Nam, kiềm chế cơ bản tình trạng vận chuyển ma túy có vũ trang trên tuyến biên giới tỉnh Sơn La. Việc triển khai quyết liệt mô hình 1048 về phòng, chống ma túy trên toàn tuyến biên giới Việt - Lào đã phát huy được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân khu vực biên giới, tạo nên phong trào phòng, chống TPMT rộng khắp và có sức lan tỏa sâu rộng.
Đã kiểm soát được tình hình, không để xảy ra điểm nóng về an ninh trật tự, an toàn xã hội, nhất là công tác đấu tranh chống buôn lậu đối với một số mặt hàng chiến lược như: Xăng, dầu, than, quặng, thuốc lá..., góp phần lập lại trật tự, kỷ cương trên biển.
Hoạt động của tội phạm mua bán người và các loại tội phạm khác được phát hiện và đấu tranh ngăn chặn kịp thời, hiệu quả, góp phần giữ vững an ninh trật tự trên các tuyến biên giới, vùng biển.
PV: Trong những năm qua, BĐBP Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng các nước láng giềng, tạo thành thế trận liên hoàn trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là TPMT và đã đạt được hiệu quả rõ rệt, phá được nhiều chuyên án ma túy lớn. Đề nghị Thiếu tướng cho biết về sự hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm của BĐBP?
Thiếu tướng Bùi Đức Hạnh: Những năm qua, bằng việc tăng cường, mở rộng quan hệ hợp tác song phương, đa phương trong PCMT&TP với các nước có chung đường biên giới, lực lượng PCMT&TP BĐBP đã phối hợp với lực lượng chức năng nước láng giềng đấu tranh thắng lợi nhiều chuyên án, vụ án lớn về ma túy.
Trên tuyến biên giới Việt - Lào, với phương châm “Ngăn chặn tội phạm ma túy từ xa”, lực lượng PCMT&TP BĐBP đã chủ động phối hợp với lực lượng chức năng nước bạn Lào về công tác đấu tranh phòng, chống TPMT với phương châm “Giúp bạn chính là bảo vệ mình”, trên tinh thần hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt. Hai bên đã tăng cường quan hệ trao đổi thông tin, phối hợp điều tra cơ bản địa bàn, xác minh, bám nắm tình hình địa bàn, đối tượng, hiệp đồng cụ thể trong từng chuyên án, kế hoạch nghiệp vụ. Lực lượng chuyên trách của BĐBP Việt Nam hỗ trợ bạn về kỹ thuật, phương tiện và kinh nghiệm để lực lượng của bạn nâng cao khả năng độc lập, xác lập chuyên án đấu tranh.
Trong năm 2017, hai bên đã phối hợp đấu tranh thành công 17 chuyên án lớn, bắt giữ 34 đối tượng, thu giữ: 215 bánh heroin, 1.000 bánh cần sa khô, 493.000 viên ma túy tổng hợp (MTTH), 10kg ma túy dạng đá, 12 xe ô tô và nhiều tang vật khác.

Trên các tuyến biên giới Việt Nam -Trung Quốc, Việt Nam - Campuchia, hai bên đã thiết lập các Văn phòng thông tin, liên lạc qua biên giới, tích cực phối hợp, chia sẻ thông tin trong phòng, chống ma túy, trao trả nạn nhân và truy bắt đối tượng mua bán người... Trong năm 2017, lực lượng PCMT&TP BĐBP đã phối hợp với lực lượng chức năng Campuchia phá 4 vụ án, bắt 5 đối tượng, thu giữ 8kg MTTH dạng đá, 63.481 viên MTTH, 2,26kg cocain... Phối hợp với lực lượng chức năng Trung Quốc đấu tranh thành công nhiều đường dây mua bán người, trong đó, BĐBP đã tiếp nhận 36 vụ với 89 nạn nhân do Công an Trung Quốc trao trả.
Có thể nói, trong thời gian qua, công tác đấu tranh PCMT&TP đã được lực lượng PCMT&TP các cấp trong BĐBP phối hợp với lực lượng chức năng các nước láng giềng triển khai khá toàn diện, từ việc trao đổi thông tin tình hình đến phối hợp thực hiện công tác nghiệp vụ. Tuy đã đạt được kết quả tốt, song thực tế cho thấy quan hệ hợp tác phòng, chống ma túy giữa Việt Nam với các nước vẫn chưa đáp ứng nhu cầu của mỗi nước. Trên cơ sở Hiệp định và các Biên bản ghi nhớ với các nước láng giềng, lực lượng PCMT&TP BĐBP Việt Nam và các bên cần tăng cường hơn nữa, đồng thời mở rộng quan hệ hợp tác với các nước khác để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
PV: Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và phòng, chống TPMT nói riêng trong thời gian qua và những năm tiếp theo có những khó khăn, thách thức gì, thưa Thiếu tướng?
Thiếu tướng Bùi Đức Hạnh: Khu vực “Tam giác vàng” vẫn là 1 trong 4 trung tâm sản xuất ma túy lớn của thế giới. Các tuyến biên giới, nhất là tuyến biên giới Việt - Lào vẫn là địa bàn trọng điểm về mua bán, vận chuyển ma túy qua biên giới. Đây là thách thức lớn đối với lực lượng PCMT&TP của BĐBP.
Đa số địa bàn biên giới tuyến đất liền có địa hình hiểm trở, núi cao, rừng sâu, khí hậu khắc nghiệt, giao thông đi lại khó khăn, là điều kiện thuận lợi để tội phạm lợi dụng hoạt động. Đặc biệt, TPMT thường lợi dụng tập kết và mua bán, vận chuyển ma túy vào nước ta; đồng thời, gây ra không ít khó khăn cho công tác đấu tranh ngăn chặn hoạt động mua bán, vận chuyển ma tuý của lực lượng PCMT&TP BĐBP.
Phương thức, thủ đoạn hoạt động của chúng ngày càng tinh vi, tính chất manh động, nguy hiểm, thường sử dụng vũ khí “nóng” chống trả quyết liệt khi bị phát hiện, vây bắt và thường xuyên thay đổi phương thức hoạt động. Hầu hết các đường dây TPMT có quy mô xuyên quốc gia; chủng loại ma túy rất đa dạng, chúng thường xuyên sản xuất ra các loại ma túy mới để trốn tránh sự kiểm soát của cơ quan chức năng.
Thời gian gần đây, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều loại ma túy mới được ngụy trang dưới dạng thực phẩm chức năng như “Đông trùng, hạ thảo”, “Trà sữa”, “Trà giảm cân”... MTTH dạng đá được phát hiện, bắt giữ trên tuyến biên giới Việt - Lào, Việt Nam - Campuchia có chiều hướng gia tăng, rất có khả năng các tổ chức tội phạm quốc tế thay đổi địa bàn, lợi dụng khu vực “Tam giác vàng” để gia tăng hoạt động. Trong khi đó, lực lượng PCMT&TP của BĐBP mỏng, trang thiết bị còn hạn chế, trong khi đối tượng lại triệt để lợi dụng tiến bộ khoa học-công nghệ tiên tiến, hiện đại để đối phó với lực lượng chức năng.
PV: Thực hiện Quyết định số 1670/QĐ-TM ngày 31-10-2017 của Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam; Phòng Phòng, chống mua bán người thuộc Cục PCMT&TP BĐBP đã được thành lập. Đề nghị Thiếu tướng cho biết, công tác đấu tranh với tội phạm mua bán người trong thời gian tới?
Thiếu tướng Bùi Đức Hạnh: Trước diễn biến ngày càng phức tạp của tội phạm mua bán người, Bộ Tư lệnh BĐBP chỉ đạo thực hiện một số nội dung sau:
Trước hết, khẩn trương ổn định tổ chức Phòng Phòng, chống mua bán người thuộc Cục PCMT&TP, bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ chính trị; nâng cao năng lực phòng, chống tội phạm mua bán người cho cán bộ, chiến sĩ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trước mắt, Bộ Tư lệnh BĐBP chỉ đạo các đơn vị triển khai thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người trong kế hoạch cao điểm đấu tranh trấn áp tội phạm trước, trong, sau dịp Tết Nguyên đán sắp tới.
Các đơn vị tiếp tục triển khai thực hiện các Chương trình, Đề án phòng, chống mua bán người của Chính phủ giai đoạn 2016-2020; các kế hoạch của Bộ Tư lệnh BĐBP và Ban Chỉ đạo 1389 của Bộ Tư lệnh BĐBP về công tác đấu tranh phòng, chống mua bán người.
Năm 2017, các đơn vị BĐBP đã xác lập, đấu tranh 115 chuyên án, trong đó, đã đấu tranh thắng lợi 92 chuyên án. Chủ trì và phối hợp bắt giữ, xử lý 9.826 vụ với 14.732 đối tượng, tăng 1.179 vụ với 1.291 đối tượng so với năm 2016.
Năm 2017, lực lượng PCMT&TP BĐBP được Nhà nước tặng thưởng 2 Huân chương Chiến công hạng Ba, 3 Bằng khen và Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ, 4 Bằng khen của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, 6 Bằng khen của Bộ Quốc phòng, 3 lần được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng gửi thư khen, 1 Bằng khen của Bộ Công an, 23 Bằng khen của Bộ Tư lệnh BĐBP...
Tiếp tục phối hợp các cấp, các ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách, pháp luật, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người, nhằm nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác, tích cực tham gia phòng, chống tội phạm. Đồng thời, tham mưu củng cố hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế-xã hội nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân khu vực biên giới.
Ngoài ra, triển khai đồng bộ các biện pháp công tác biên phòng, phát huy hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình địa bàn, quản lý chặt chẽ đối tượng; tập trung điều tra các tuyến, địa bàn trọng điểm; rà soát nắm, phát hiện các đối tượng có liên quan đến hoạt động mua bán người. Đồng thời, tập trung điều tra thu thập tài liệu, chứng cứ, chủ động xác lập chuyên án đấu tranh, triệt phá các đường dây hoạt động của bọn tội phạm mua bán người. Tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ biên giới, tập trung các khu vực cửa khẩu, đường mòn, lối mở, các địa bàn trọng điểm, phối hợp với các lực lượng chức năng cùng đứng chân trên địa bàn làm tốt công tác quản lý an ninh, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới, kịp thời phát hiện, ngăn chặn hoạt động mua bán người.
Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người, giải cứu, tiếp nhận, hỗ trợ, bảo vệ nạn nhân. Đồng thời, làm tốt công tác đối ngoại biên phòng, hợp tác với lực lượng bảo vệ biên giới các nước tiếp giáp trong đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!
Bảo Ngọc (Thực hiện)