Cảng Cửa Lò là cảng quốc tế tổng hợp, phục vụ việc bốc dỡ hàng hóa nội địa và xuất nhập khẩu. Hằng năm, cảng Cửa Lò tiếp nhận hàng ngàn lượt tàu ra vào bốc dỡ hàng hóa với tổng sản lượng khoảng 4-5 triệu tấn. Trong năm 2021, dù chịu ảnh hưởng lớn bởi đại dịch Covid-19, nhưng cảng Cửa Lò đã nỗ lực vượt khó, khai thác hiệu quả các nguồn hàng, đạt kết quả khả quan trong sản xuất, kinh doanh.

Mặc dù vậy, hoạt động của tàu chở hàng khi vào cảng Cửa Lò để bốc dỡ hàng hóa vẫn tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc. Trong đó, phải kể đến hoạt động tàu cá của ngư dân vẫn thường xuyên chiếm dụng cầu cảng Cửa Lò làm nơi neo đậu, gây cản trở đến việc khai thác cầu bến, an toàn hàng hải, an ninh, trật tự và phòng, chống cháy nổ trên bến cảng.

Trong khi đó, kinh phí đầu tư để nạo vét luồng vào cảng còn hạn chế, dẫn đến luồng dẫn để tàu vào cảng Cửa Lò chỉ mới được nạo vét đến cao độ -7,2m, khiến tàu trọng tải lớn không thể cập cảng. Ngoài ra, cảng Cửa Lò nằm sát khu dân cư nên trong quá trình khai thác ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của các hộ dân đang sinh sống lân cận; nhiều hoạt động lưu thông, bốc xếp hàng hóa trong cảng không thể thực hiện liên tục 24/7 theo thông lệ quốc tế.

Từ thực tế đó, sau khi nắm bắt được những khó khăn, vướng mắc tại cảng Cửa Lò, ngày 1/6/2022, UBND tỉnh Nghệ An đã có Thông báo số 346 chỉ đạo các sở, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ các nội dung đảm bảo an ninh, an toàn khu vực cảng. Trong đó, tỉnh Nghệ An yêu cầu UBND thị xã Cửa Lò chỉ đạo các ngành, đơn vị tại địa phương thực hiện ngay việc phân loại tàu và phối hợp với lực lượng BĐBP, Công an và Ban quản lý cảng cá Nghệ An để tuyên truyền, yêu cầu ngư dân không được neo đậu tại cảng Cửa Lò; đưa toàn bộ các tàu nhỏ và vừa vào neo đậu tại bến cá Nghi Tân, thị xã Cửa Lò; đồng thời, hướng dẫn các tàu cá của ngư dân ngoại tỉnh về neo đậu tại cảng cá Cửa Hội, thị xã Cửa Lò; nhiệm vụ này phải hoàn thành trước tháng 9/2022.

Cùng với đó, UBND thị xã Cửa Lò, các đơn vị chức năng phối hợp chặt chẽ với Ban quản lý cảng Cửa Lò có phương án bố trí linh hoạt và đảm bảo an toàn vị trí neo đậu cho các tàu cá có công suất lớn (dài trên 15m) do luồng chưa đảm bảo nên không vào được bến cá Nghi Tân, tạm thời neo đậu tại cảng Cửa Lò trong trường hợp xảy ra thiên tai, bão lũ và khi không có tàu kinh doanh vận tải hoạt động.

Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An, các đơn vị BĐBP Nghệ An, Công an tỉnh Nghệ An có nhiệm vụ bố trí lực lượng phối hợp với UBND thị xã Cửa Lò để tuyên truyền, yêu cầu ngư dân đưa toàn bộ tàu nhỏ và vừa vào neo đậu tại bến cá Nghi Tân đảm bảo an toàn và hiệu quả. Ban quản lý cảng cá Nghệ An phối hợp với UBND thị xã Cửa Lò và các lực lượng có liên quan hướng dẫn và đưa tàu cá của ngư dân tỉnh bạn về neo đậu tại cảng cá Cửa Hội.

Sau khi nhận được thông báo của UBND tỉnh Nghệ An, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, Bộ Chỉ huy BĐBP Nghệ An đã chỉ đạo Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Lò - Bến Thủy khẩn trương tổ chức thực hiện các nội dung có liên quan đến đảm bảo an ninh, an toàn tại cảng Cửa Lò.

Thiếu tá Nguyễn Bình, Đồn trưởng Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Lò - Bến Thủy cho biết: “Thực hiện chủ trương của chính quyền địa phương và sự chỉ đạo của cấp trên, chúng tôi đã triển khai lực lượng khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ được giao. Đơn vị đã cử các tổ công tác xuống địa bàn tuyên truyền, giải thích để ngư dân hiểu rõ chủ trương của chính quyền địa phương. Đến nay, chủ tàu thuyền có công suất nhỏ trên địa bàn đã vào neo đậu tại bến cá Nghi Tân theo đúng quy định. Các tàu cá công suất lớn không vào được bến cá Nghi Tân thì vẫn được neo đậu tạm thời tại cảng Cửa Lò dưới sự hướng dẫn cụ thể của BĐBP. Điều đó đã góp phần đảm bảo sự an toàn cho các tàu chở hàng ra vào cảng Cửa Lò được thuận lợi hơn”.

Hiện nay, chính quyền tỉnh Nghệ An đang thu hút các nguồn lực đầu tư, đẩy nhanh tiến độ xây dựng chợ cá Nghi Tân, thị xã Cửa Lò để tạo điều kiện cho ngư dân tiêu thụ sản phẩm khi tàu cá về neo đậu tại cảng. Thời gian tới, UBND tỉnh Nghệ An cũng sẽ có văn bản đề nghị Bộ Giao thông vận tải, Cục Hàng hải Việt Nam quan tâm bổ sung kinh phí nạo vét luồng cảng Cửa Lò để tạo điều kiện cho tàu có công suất lớn ra vào thuận lợi hơn.

Một mặt công tác khác được chính quyền địa phương quan tâm, đó là rà soát, bố trí khu tái định cư, đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải phóng mặt bằng, tái định cư cho các hộ dân sinh sống gần với khu vực cảng Cửa Lò. Khi những khó khăn trên được tháo gỡ, cảng Cửa Lò sẽ được vận hành an toàn, hiệu quả, đảm bảo an ninh, quốc phòng và đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, thương mại của địa phương.

Viết Lam