Sau hơn 3 tháng miệt mài học tập, nghiên cứu tiếng dântộc thiểu số, giờ đây, những cán bộ, chiến sĩ của BĐBP Đắk Lắk đã thuần thục kỹ năng nghe, nói với tiếng dântộcÊĐê, giúp cho tình quân dân nơi biên giới ngày càng gần gũi, thắm thiết hơn.
Đẩy mạnh việc bảo tồn văn hóa truyền thống, những năm qua, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã dạy cồng chiêng cho học sinh dântộc thiểu số (DTTS). Cách làm này đã mang lại hiệu quả tích cực, khơi dậy và lan tỏa tình yêu văn hóa truyền thống trong thế hệ trẻ, góp phần bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng.
Buôn Ako Dhong là buôn đầu tiên của tỉnh Đắk Lắk được công nhận là buôn du lịch cộng đồng. Ako Dhong được mệnh danh là buôn giàu đẹp nhất tỉnh không chỉ bởi sự giàu có về vật chất của người dân nơi đây, mà còn mang đậm bản sắc văn hóa, được đồng bào ÊĐê gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Đối với các nghệ sĩ, diễn viên của Đoàn Văn công BĐBP, đi đến mọi miền biên cương của Tổ quốc biểu diễn phục vụ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân là nhiệm vụ thường xuyên trong suốt chặng đường 64 năm qua của đơn vị. Trong mỗi chuyến lưu diễn đã để lại trong những nghệ sĩ, diễn viên nhiều tình cảm và kỷ niệm đẹp. Trong chuyến lưu diễn 15 ngày vừa qua tại các tỉnh biên giới Tây Nguyên, Đoàn Văn công BĐBP đã có chương trình biểu diễn nghệ thuật phục vụ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ở khu vực biên giới.
Sau hơn 1 năm thực hiện, Đề án “Tuyên truyền, vận động, hỗ trợ đồng bào dântộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn tỉnh thay đổi tập quán sản xuất lạc hậu, phát triển kinh tế nhằm nâng cao đời sống, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dântộc giai đoạn 2022-2026” do Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Lắk phê duyệt đã đạt kết quả bước đầu rất khả quan.
Những tác phẩm mỹ nghệ được chế tác từ cây cà phê với nhiều sắc thái, câu chuyện đậm chất văn hóa truyền thống tại Hội thi chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ cây cà phê năm 2023 tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đã để lại cho người dân và du khách những ấn tượng đẹp. Bàn tay tài hoa của các nghệ nhân đã thổi hồn vào thớ gỗ, biến những gốc cây cà phê xù xì thành tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
“Quê hương là gì hở mẹ/ Ai đi xa cũng nhớ nhiều?”. Quê tôi mùa nào cũng đẹp, nhưng đẹp nhất vẫn là những ngày tháng Ba. Tháng Ba về, lòng tôi nao nao nhớ quê, nhớ những cánh hoa Pơ lang mộc mạc, dung dị đang nở thắm tươi giữa đất trời Tây Nguyên hùng vĩ.
Những năm qua, cùng với việc phát triển kinh tế gia đình, đồng bào dântộc Xơ Đăng ở buôn Kon H’rinh, xã Ea H’đinh, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk luôn chú trọng bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống dântộc. Nơi đây hiện vẫn còn lưu giữ được những bộ chiêng quý cùng đội cồng chiêng các thế hệ từ già đến trẻ, người chỉnh chiêng giỏi và lễ hội truyền thống vẫn được tổ chức hàng năm.
Trong mấy chục năm qua, hoạt động văn hóa, văn học nghệ thuật dântộc thiểu số đã đạt được một số kết quả nổi bật. Hầu hết di sản văn học các dântộc Mường, Thái, Tày, Nùng, Dao, ÊĐê, Gia Rai, Mơ Nông, Ba Na, Chăm… ở Tây Bắc, Tây Nguyên, Nam Trung Bộ đã được sưu tầm, dịch, xuất bản. Nhiều điệu múa, làn điệu dân ca, nhạc cụ của dântộc đã được sưu tầm, chỉnh lý, phát huy tác dụng trong đời sống văn hóa…
Ngày 10/2, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk) tổ chức khai giảng lớp học tiếng dântộc thiểu số ÊĐê năm 2023 cho 60 học viên là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp của các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh. Lớp học được tổ chức bằng hình thức học tập trực tiếp tại cơ quan Bộ Chỉ huy và học tập trực tuyến tại các đồn Biên phòng.
Văn hóa có vai trò hết sức quan trọng, là nền tảng tinh thần, động lực phát triển của xã hội. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, nền văn hóa đặc sắc, độc đáo, kết tinh từ thành quả lao động sáng tạo của nhân dân ta đã ra đời trong công cuộc lao động sản xuất, đấu tranh chống thiên tai, địch họa, giặc ngoại xâm để bảo vệ và dựng xây đất nước “Đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như mong ước của Bác Hồ kính yêu.
Trong cuộc sống lao động, sản xuất, sinh tồn, đấu tranh chống xâm lược, các dântộc Việt Nam nương tựa vào tự nhiên, sống hài hòa với thiên nhiên, môi trường. Từ trong sự tương sinh đó, cây tre, cây nứa, lồ ô… đã được các cộng đồng dântộc sáng tạo ra các nhạc cụ dântộc độc đáo và những bản hòa âm của núi rừng, góp phần thể hiện sự gần gũi với thiên nhiên, môi trường. Sự phong phú, đặc sắc của âm nhạc truyền thống, văn hóa Việt Nam cần được tôn vinh, bảo tồn, phát huy trong bối cảnh giao lưu, hội nhập quốc tế.
Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách, chương trình ưu tiên hướng đến phụ nữ dântộc thiểu số (DTTS), tiêu biểu như các chính sách trong Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020 và hiện nay là Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030. Một trong những mục tiêu quan trọng của chương trình này là lồng ghép giới, hướng đến xóa bỏ bất bình đẳng giới giữa các nhóm dântộc.
Khu vực biên giới Đắk Lắk gồm 4 xã thuộc hai huyện Ea Súp và Buôn Đôn, có 25 dântộc thiểu số cùng sinh sống, trong đó chỉ có 4 dântộc thiểu số tại chỗ (ÊĐê, M’Nông, Gia Rai, Lào). Cùng với các ban, ngành địa phương, Bộ chỉ huy BĐBP Đắk Lắk đã triển khai nhiều mô hình, việc làm thiết thực, hiệu quả giúp đồng bào dântộc thiểu số “an cư lạc nghiệp” phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.
Dân ca, dân vũ, dân nhạc là loại hình diễn xướng dân gian của dântộc Việt, được lưu truyền từ đời này qua đời khác. Cộng đồng dântộc thiểu số (DTTS) trên toàn quốc nói chung, người ÊĐê ở tỉnh Phú Yên nói riêng đã và đang góp phần xây dựng và phát triển di sản văn hóa phi vật thể của người DTTS ở tỉnh Phú Yên.