Con đường vào bản Tà Păng, xã Hướng Lập, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị gập ghềnh, khúc khuỷu. Ngồi phía sau, bám chặt vào người Trung úy Hồ Văn Chi, nhân viên Đội Vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Hướng Lập, có đoạn, tôi gần như phải nín thở trước những cung đường nhầy nhụa bùn đất, trơn trượt. Những địa danh như dốc Pa Rin, Tà Lèng là nỗi lo lắng luôn thường trực cho bất kỳ ai mỗi khi phải đi qua đây vào lúc trời mưa. Thế nhưng, khi cách bản Tà Păng khoảng chừng 4km là cung đường được đổ bê tông rộng rãi, rất dễ đi.

Tà Păng có 28 nóc nhà, là nơi sinh sống của 132 nhân khẩu, với 100% là người dân tộc thiểu số Vân Kiều. Ngôi nhà sàn của gia đình ông Hồ Văn Mo nằm ở trung tâm của bản. Ông vui mừng tiếp đón chúng tôi trong ngôi nhà được khánh thành hơn 1 năm trước, nhưng dường như chưa phai hết mùi gỗ mới. Ông Mo giới thiệu: “Mình mới được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Lập tặng cho ngôi nhà ni vào dịp gần Tết năm ngoái. Được ở trong nhà mới, trong cái bụng người già, mình vui lắm”. Do kinh tế khó khăn, nhân lực thiếu, nên việc làm nhà đối với vợ chồng ông Mo là rất khó, vì thế, đã nhiều năm qua, ông cùng với người vợ của mình phải sống trong căn nhà lợp tranh cũ kỹ, vách nứa lâu ngày bị mục nát, không ngăn nổi cơn gió rừng lạnh cóng sương núi. Sau khi cùng chính quyền địa phương đi khảo sát, Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng Hướng Lập đã kêu gọi, vận động các nhà hảo tâm và động viên cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ lương của mình để xây tặng ngôi nhà “Nghĩa tình biên giới” cho gia đình ông Mo.

Từ câu chuyện về ngôi nhà “Nghĩa tình biên giới” của vợ chồng ông Mo, tôi đã biết nhiều hơn về những việc làm nghĩa tình mà cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Lập đã làm cho người dân bản Tà Păng. Ông Hồ Văn Mo kể lại: “Tháng 3 năm 2006, Đồn Biên phòng Cù Bai (nay là Đồn Biên phòng Hướng Lập) đã tổ chức Lễ đỡ đầu bản Tà Păng mình. Khi đó, chưa có con đường lớn vào bản, nên điện lưới quốc gia chưa đến được với bà con. Vậy là, Đồn Biên phòng Hướng Lập đã lắp cho bản 5 chiếc máy thủy điện nhỏ để người dân có điện thắp sáng. Nhiều năm qua, đồn luôn cử cán bộ vào ở với bản mình để tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hướng dẫn dân bản trồng cây bời lời, làm ruộng nước, nuôi con bò, con dê để phát triển kinh tế gia đình. Trước đây, cả bản mình, cái ăn chỉ đủ mấy tháng thôi nên năm mô cũng bị đói hết. Bây giờ, cái đói đã không còn, con trẻ có ngôi trường mới để học, bản mình đã thay đổi nhiều lắm rồi”.

Chúng tôi gặp gỡ nhiều người khác trong bản, ai cũng nói về những việc làm nghĩa tình của các chiến sĩ Biên phòng. Thầy giáo Phan Trí, người bám trụ nơi vùng đất Hướng Lập từ năm 2004 đến nay và đã có nhiều năm dạy các em học sinh ở bản Tà Păng xúc động kể cho tôi nghe: “Điểm trường bản Tà Păng là một điểm trường xa và khó khăn nhất của Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở xã Hướng Lập. Trước đây, bản cũng đã được cấp trên quan tâm xây cho một ngôi trường với 2 phòng học và 1 phòng ở cho giáo viên.

Tuy nhiên, theo thời gian, ngôi trường đã bị xuống cấp nghiêm trọng, không đảm bảo sự an toàn cho học sinh. Để con em mình tiếp tục được đến trường, người dân trong bản đã dựng tạm cho cả thầy và trò một phòng học nhỏ lợp bằng lá cọ rừng và vách thưng bằng tre, nứa. Nhưng rồi, mỗi khi vào mùa mưa bão, phòng học nhỏ cũng bị gió xô, mưa tạt. Bước vào năm học 2018-2019, Đồn Biên phòng Hướng Lập đã vận động, kêu gọi Chi hội FFC, thành phố Hồ Chí Minh đầu tư 350 triệu đồng, cùng với sự đóng góp của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Lập 50 triệu đồng, để hôm nay thầy trò chúng tôi có được một công trình khang trang, với tổng mức đầu tư 400 triệu đồng”.

Từ khi có ngôi trường mới, việc dạy và học của thầy trò Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở xã Hướng Lập đỡ vất vả, khó khăn hơn rất nhiều, các em học sinh cũng thích đến trường hơn. Ngoài ra, Đồn Biên phòng Hướng Lập còn phối hợp với các tổ chức, các nhà hảo tâm tặng quà, tặng áo ấm cho học sinh để khi mùa Đông đến, các em ấm áp hơn.

Trao đổi với tôi về những tình cảm mà cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hướng Lập dành cho bản Tà Păng, Trung tá Nguyễn Công Trình, Đồn trưởng cho biết: “Việc hỗ trợ, giúp đỡ, chăm lo cho nhân dân trên các bản làng biên giới vừa là tình cảm, cũng vừa là trách nhiệm của những người lính Biên phòng. Trong thời gian tới, cán bộ, chiến sĩ đơn vị sẽ tiếp tục kêu gọi các mạnh thường quân tích cực hỗ trợ về vật chất để giúp đỡ nhiều hơn cho nhân dân trên địa bàn đơn vị phụ trách. Tết Nguyên đán Nhâm Dần này, mặc dù dịch bệnh còn kéo dài, khó khăn còn ở phía trước, nhưng chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục tổ chức Chương trình “Xuân Biên phòng, ấm lòng dân bản” để hỗ trợ người dân ở bản Tà Păng nói riêng và xã Hướng Lập nói chung có một cái Tết đủ đầy hơn”.

Chúng tôi tạm biệt bản Tà Păng giữa một ngày tiết trời Xuân mang ánh nắng mặt trời về với dãy Trường Sơn, về với những cánh rừng đang bật lên những mầm non lộc biếc căng tràn sức sống. Và mùa Xuân đang về với Tà Păng, cùng bao sự đổi thay của đất trời, sự vươn lên của ý chí, nghị lực trong mỗi người dân nơi bản làng biên giới. Tà Păng bây giờ không còn là xa xôi, là cách trở, mà đã thật gần trong tấm lòng của tất thảy mọi người, bởi những nụ cười rạng rỡ, ấm no của những người dân tộc Vân Kiều nơi bản nhỏ miền biên viễn này.

Nguyễn Thành Phú