Sáng 9-3-2018, anh Phạm Văn Kim rủ bạn cùng thôn là anh Phạm Văn Hôm, 33 tuổi ,vào rừng săn thú. Đến chiều tối cùng ngày, anh Hôm phát hiện và bắn bị thương một con hoẵng. Tuy bị thương, nhưng chú hoẵng đã nhanh chân chạy thoát vào rừng nên Hôm không tìm được. Lúc này trời đã nhá nhem tối, Hôm bàn với Kim trở về nhà đến sáng hôm sau vào lại khu vực trên để tìm kiếm con hoẵng bị thương.

Sáng 10-3, Kim và Hôm vào rừng để săn tìm con hoẵng bị thương. Cả hai thống nhất chia ra hai hướng để tìm và quy ước ai tìm thấy sẽ điện thoại báo cho biết để đến cùng khiêng về nhà. Vào lúc 14 giờ cùng ngày, Kim nhận được điện thoại của Hôm cho biết, đang bị một đàn khỉ tấn công tại khu vực núi Rà Mã nên Kim chạy đến hỗ trợ. Khi đến nơi, Kim phát hiện một con khỉ đực đang đu trên thân cây đổ, liền giương súng lên bắn.

Sau loạt đạn khô khốc, Kim giật bắn mình khi nghe có tiếng người thét lên. Kim chạy đến kiểm tra thì thấy Hôm đã trúng đạn nên vội vã cõng bạn săn vượt rừng để đưa đến trạm xá xã cấp cứu. Tuy nhiên, do vết thương quá nặng vì trúng nhiều đạn vào chỗ hiểm nên Hôm đã tử vong ngay tại trạm xá. Kim cố gắng đưa thi thể bạn săn về nhà. Sau đó, vì ân hận, Kim tìm cách tự vẫn, rất may được mọi người phát hiện, can ngăn kịp thời.

Việc người dân vùng cao, biên giới sử dụng súng tự chế đi săn gây nên những cái chết thương tâm không phải mới xảy ra. Đơn cử, ngày 24-2-2018, La Hải Phương (SN 1979), trú tại xã Đắk Nia, thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông cùng với anh Dương Văn Ngọc (SN 1993) và 4 người bạn, đều ở xã Đắk Nia, thị xã Gia Nghĩa rủ nhau vào khu rừng giáp ranh giữa xã Đắk Nia, thị xã Gia Nghĩa và xã Nhân Đạo, huyện Đắk Rlấp để tìm phong lan và săn thú rừng. Khi đi, Phương mang theo 2 khẩu súng (1 khẩu súng kíp, 1 khẩu súng thể thao tự chế). Đến khu vực rừng giáp ranh, cả nhóm dọn chỗ mắc võng, nấu ăn và đi tìm phong lan.

Khoảng 6 giờ sáng ngày 25-2-2018, Phương nghe tiếng gà rừng gáy nên dậy lấy khẩu súng thể thao tự chế để đi bắn, còn mọi người vẫn nằm tại võng. Khi thấy 2 con gà rừng đi vào bụi cây và gây động đậy, Phương liền bắn 1 phát về phía bụi cây, thì nghe có tiếng người la hét. Phương vội vàng vứt súng, chạy đến bụi cây thì thấy anh Ngọc bị thương ở vùng ngực nằm ở đó. Nhóm thợ săn vội vàng đưa anh Ngọc đi cấp cứu, nhưng anh đã tử vong trước khi đến bệnh viện. Sau khi đưa thi thể anh Ngọc về cho gia đình lo hậu sự, Phương đã đến Công an xã Đắk Nia đầu thú và khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình...

Thời gian qua, công tác quản lý, sử dụng, thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ đã được các đồn Biên phòng, cấp ủy, chính quyền các cấp và các sở, ban, ngành chức năng quan tâm chỉ đạo, triển khai, thực hiện nên đã thu được nhiêu kết quả quan trọng. Tuy nhiên, với đồng bào các dân tộc nơi vùng cao, biên giới, từ lâu, cây súng tự chế luôn là vật mang theo bên mình khi lên rẫy, vào rừng để săn bắn, phòng thú dữ, chính vì vậy rất khó quản lý. Người dân vùng cao quan niệm, khẩu súng như đồ gia bảo, như vật phòng thân mà không nhận thấy nguy cơ tiềm ẩn, độ sát thương của khẩu súng gây ra nếu sử dụng bừa bãi.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, hiện nay, số súng người dân tự chế để sử dụng vào việc săn bắn rất nhiều. Nhiều nhất là các loại súng cồn, súng thể thao tự chế. Hai loại súng này mới xuất hiện vài năm trở lại đây nhưng rất nguy hiểm với độ sát thương cao. Nguyên liệu để chế tạo loại súng này cũng rất dễ mua trên thị trường từ các loại ống nhựa, nòng làm bằng vòi phun thuốc trừ sâu, báng súng làm bằng gỗ, đạn là bi sắt... Chỉ cần vài trăm ngàn đồng, người dân có thể chế tạo được cho mình một khẩu súng có độ sát thương cao.

Nhằm hạn chế những vụ việc thương tâm như trên các đồn Biên phòng cần chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng mở nhiều đợt tuyên truyền, vận động, góp phần chuyển biến nhận thức trong các cấp, các ngành và nhân dân về công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực an ninh trật tự và thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ còn lưu hành bất hợp pháp trong cộng đồng.

Trần Hoàng