Nhờ đẩy mạnh các hoạt động, năm 2020, tỷ lệ phụ nữ khám thai và được siêu âm sàng lọc trước sinh ở tỉnh Sơn La đạt 30%. 2/3 trong số này thuộc nhóm thực hiện theo xã hội hóa, số còn lại là miễn phí. Về tầm soát dị dạng, bệnh, tật sơ sinh, Sơn La đã thực hiện trên 3.136 trẻ. Trong đó, phát hiện 329 trẻ thiếu men G6PD. Trong năm 2020, toàn tỉnh có hơn 10.000 phụ nữ mang thai được khám sàng lọc trước sinh; 3.336 cặp vợ chồng áp dụng mới các biện pháp tránh thai hiện đại (tăng so với năm 2019); tỷ lệ tảo hôn hiện ở mức 12,6% (giảm 0.9% so với 2019), đồng thời tỷ lệ người kết hôn cận huyết thống cũng giảm...

Tuy nhiên, dù mức sinh có xu hướng giảm nhưng nhiều năm nay, Sơn La nvẫn nằm trong nhóm 10 tỉnh, thành phố có mức sinh rất cao. Cụ thể, năm 2017 là 2,77 con/phụ nữ, năm 2019 là 2,44 con, năm 2020 là 2,36 con. Tỷ lệ sinh con thứ 3 năm 2020 lại tăng 1,25% so với năm 2019. Đặc biệt, tỷ số giới tính khi sinh của Sơn La năm qua là 118,2 bé trai/100 bé gái, cao hơn rất nhiều so với trung bình chung của cả nước… Cùng đó, tuổi thọ trung bình của người dân thấp hơn so với tuổi thọ trung bình của cả nước (71 tuổi so với mức chung 73,7 trên cả nước).

Để từng bước nâng cao chất lượng dân số, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh Sơn La đang tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo và đầu tư nguồn lực cho công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, giáo dục về dân số và phát triển với nhiều hình thức phong phú, phù hợp với trình độ nhận thức của nhân dân, làm chuyển biến sâu sắc về nhận thức, tâm lý, tập quán sinh đẻ, từ đó chuyển đổi hành vi dân số; chấp nhận và tự nguyện thực hiện mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con để chăm sóc, nuôi dạy cho tốt.

Đồng thời, cung cấp đầy đủ, kịp thời, đa dạng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình có chất lượng cho người dân. Đặc biệt là đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nâng cao chất lượng dân số như: Thực hiện “Tầm soát, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh” để phát hiện, can thiệp và điều trị sớm các bệnh, tật, các rối loạn chuyển hóa, di truyền ngay trong giai đoạn bào thai và sơ sinh để sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh; đẩy mạnh các hoạt động tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân; nhân rộng các mô hình giảm thiểu tình trạng tảo hôn và kết hôn cận huyết thống. Nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức bộ máy và chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình từ tỉnh đến cơ sở để tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao.

Với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ làm công tác dân số, cùng sự tham gia hưởng ứng mạnh mẽ của người dân, tin rằng công tác dân số của tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục thu được kết quả tích cực, góp phần ổn định mức sinh, đạt mức sinh thay thế và nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn tỉnh.

Duy Đạt