Tựu chung nội dung nghị sự của cả 3 cuộc họp, lãnh đạo các nước phương Tây đều cùng quan ngại trước những nguy cơ tiềm ẩn về bất ổn an ninh có thể lan rộng khắp châu Âu trong tương lai. Bởi lẽ, “lục địa già” đang chứng kiến quá nhiều vấn đề khủng hoảng trên hầu hết các “trụ cột” trọng yếu về chính trị, quân sự, kinh tế, xã hội. Đặc biệt là nguồn cung năng lượng, chuỗi cung ứng hàng hóa đang ngày càng đè nặng áp lực tới từng quốc gia nói riêng và toàn khu vực nói chung.

Trước hàng loạt bất ổn, vấn đề an ninh, hoạt động quân sự trở thành một chủ đề “nóng” với nhiều quan điểm đối lập. Điển hình trong đó, vai trò của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) được đưa lên bàn nghị sự. Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg đề cao việc các quốc gia cần hỗ trợ nguồn lực cho quân sự, trong khi nhiều quan điểm từ giới lãnh đạo châu Âu phản đối sự can dự của NATO nhằm tránh làm trầm trọng thêm các bất ổn.

Giới phân tích chỉ ra rằng, các luận điểm từ NATO và các nước thành viên đang cho thấy sự thay đổi, chuyển biến liên tục, minh chứng cho việc phương Tây vẫn còn “loay hoay” giữa “vòng xoáy” khủng hoảng khiến con đường vượt qua các thách thức lịch sử vẫn tương đối mơ hồ. Trong khi đó, thực tế đang cho thấy, giới chức lãnh đạo của từng quốc gia phương Tây và các tổ chức quốc tế đang ngày càng chịu thêm nhiều áp lực từ dư luận xã hội về việc phải có giải pháp hữu hiệu giải quyết các bất ổn an ninh, các thách thức kinh tế, xã hội. Trong đó, các biện pháp liên quan tới vũ lực ở một số góc độ được coi là giải pháp hữu hiệu nhưng tổng thể bị phản bác mạnh mẽ. Cùng với đó, các động thái bị đánh giá là kích động bạo lực cũng bị lên án gay gắt và được các nhà lãnh đạo thế giới nhấn mạnh phải ngăn chặn từ gốc rễ.

Nhiều chuyên gia quốc tế cho rằng, phương Tây sẽ còn phải chứng kiến những bất ổn chính trị, kinh tế trong nhiều năm tới, điều này đòi hỏi cần phải có những biện pháp “dài hơi” để giải quyết căn bản những vấn đề nội tại. Những luận điểm lãnh đạo theo chủ nghĩa đơn phương những năm qua ở một số cường quốc phương Tây đã phần nào làm giảm hiệu lực trong việc gắn kết sức mạnh quốc tế ở khu vực này. Điều đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến phương Tây hiện chưa tìm ra nguồn lực đủ mạnh để giải quyết những thách thức chung, điển hình như dịch bệnh, suy yếu kinh tế - xã hội, bất ổn chính trị, khủng hoảng di cư, biến đổi khí hậu...

Giới phân tích chính trị nhận định, cả 3 cuộc gặp vừa qua tại Brussels được tổ chức “dồn dập”, phần nào cho thấy sự khẩn trương tiến hành những nỗ lực mạnh mẽ của phương Tây trước hàng loạt nguy cơ bất ổn lan rộng. Những tác động từ bất ổn địa chính trị ở “lục địa già” thời gian qua đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng trên mọi phương diện đối với phương Tây. Điều này đặt ra luồng quan điểm khá mạnh trong xã hội về việc áp dụng các biện pháp quân sự để tái thiết lập trật tự, an ninh. Song, đoàn kết đa phương, ngăn chặn làn sóng vũ trang, quân sự hóa đang được giới chức quốc tế đề cao và coi đây là một trong những ưu tiên trước mắt hàng đầu nhằm kiềm chế các mối nguy hại có thể tạo ra hậu quả khôn lường đến mức không thể giải quyết.

Mặt khác, giới chuyên gia cũng cho rằng, bên cạnh các tác động địa chính trị, toàn cầu đang đối mặt với dịch bệnh, biến đổi khí hậu trong khi tiềm lực kinh tế ngày càng suy yếu. Điều này phản ánh rằng, các cách thức trừng phạt, đáp trả lẫn nhau giữa các bên bất đồng cần phải xem xét lại để có cách tiếp cận giải quyết mới, tránh việc căng thẳng ngày càng xoáy sâu vào bế tắc.

Thanh Trúc