Biên phòng - Một mùa biển mới đang đến với người dân làng đánh bắt cá ngừ đại dương ở phường 6 và phường Phú Đông (TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) với ý chí quyết tâm vượt khó để làm giàu từ biển.
Khí thế ngày đầu xuân
Do ảnh hưởng của đợt gió mùa Đông Bắc tràn về, những ngày sau Tết, ở khắp các vùng biển của tỉnh Phú Yên gió mưa tầm tã. Dù vậy, tại cảng cá phường 6, TP Tuy Hòa, trung tâm mua bán cá ngừ đại dương lớn nhất của tỉnh Phú Yên, luôn đông đúc, tấp nập xe đông lạnh đang chờ "ăn hàng" của những chiếc tàu đón Tết trên biển trở về. Ven theo mái che ở các trại thu mua cá ngừ đóng trên bờ cảng, các chủ tàu, anh em lao động mang túi quần áo, tư trang ngồi chuyện trò, chờ đến giờ lên tàu xuất bến. Nhóm này kể chuyện về cái Tết của gia đình, nhóm khác lại bàn luận về những chiếc tàu đi chuyến biển Tết trúng "đậm" cá ngừ đại dương. Tiếng nói cười của ngư dân rộn rã, vang động khắp cầu cảng.
Ngư dân Mai Văn Sáu, chủ tàu cá PY90036TS ở phường 6, cho biết, tất cả vật tư, xăng dầu, đá lạnh, nhu yếu phẩm cần thiết cho chuyến đánh bắt xa bờ đều được đưa lên tàu, mùng 6 Tết mở biển. "Sáng nay, chúng tôi đã làm lễ cúng mở biển đầu năm, tạ ơn trời đất, cúng "Bà mẹ biển" để chuẩn bị xuất quân. Hiện anh em lao động đã tập trung đông đủ ở bến cảng, chờ nước lớn, thuyền trưởng sẽ gọi mọi người lên tàu rồi vượt cửa ra khơi" - Ông Sáu nói.
Cá ngừ đại dương là mặt hàng xuất khẩu thủy sản chủ lực, đem lại nguồn thu lớn cho tỉnh Phú Yên. Hiện nay, TP Tuy Hòa có khoảng 370 tàu công suất từ 250 mã lực trở lên, trung bình mỗi tàu có từ 7 đến 10 lao động, thường xuyên đánh bắt cá ngừ đại dương ở vùng khơi xa. Sau một thời gian lao đao do ngư trường vắng cá, trong tháng 1 năm nay, ngư dân Phú Yên đã khai thác gần 6.000 tấn hải sản; trong đó, cá ngừ đại dương được 200 tấn, tăng khoảng 10% so cùng kỳ năm ngoái nên đầu năm nay, bà con càng hăng hái đánh bắt trên ngư trường xa bờ.
Trung úy Nguyễn Văn Thiện, Trạm phó phụ trách phân Trạm KSBP Đà Rằng tại phường 6 cho hay, 14 tàu câu cá ngừ đại dương thuộc tập đoàn Bạch Đằng và Sông Đà ở phường 6 đã bám biển đánh bắt trong dịp Tết sáng nay đang trên đường quay về bờ. Những tàu này đều gặp luồng cá nên no khẳm, mỗi chiếc đạt từ 50 đến 60 con. "Thường, giai đoạn giao thời giữa năm cũ, năm mới, tiết trời vào xuân yên ả, biển ấm nên cá thường di chuyển tới vùng biển Việt Nam. Những năm gần đây, ngư dân đánh bắt cá ngừ đại dương đã sẵn sàng ăn Tết trên biển để đón cơ hội gặp được luồng cá chạy qua" - Trung úy Thiện giải thích.
Tại Trạm KSBP Đà Rằng ở phường Phú Đông, Thiếu tá Mai Văn Dũng, Trạm phó cho biết, từ mùng 3 Tết đến nay, làng biển Đông Tác đã có 7 phương tiện thuộc tập đoàn Hướng Biển của phường Phú Đông về cập bờ. Đây là những tàu cá được mệnh danh là "sói biển" với những ngư dân không chỉ giỏi nghề, mà còn kiên cường bám biển làm ăn. Chuyến biển này, các tàu trong tập đoàn đã xuất bến trước Tết một tháng rưỡi. Sau 25 ngày bám biển, các thuyền trưởng đã tập hợp số cá đánh bắt được, mỗi chiếc từ 20 đến 30 con cá ngừ, rồi giao cho một phương tiện trong tổ chuyển chuyến hàng này về đất liền, còn lại tiếp tục thả câu đợt hai. Nhờ vậy, cá đảm bảo tươi ngon, kịp hàng Tết nên bán được giá cao, đủ trả phí tổn hậu cần chuyến biển. Tiếp tục bám biển thêm 20 ngày và ăn Tết trên biển, mỗi tàu trong tập đoàn đã câu thêm khoảng 30 con cá nữa. Đây là phần lãi dôi ra của chuyến biển để chia cho anh em. Trong ngày về bờ đầu năm này, mỗi lao động được nhận từ 6 đến 7 triệu đồng.
"Anh em đã có được khoản tiền kha khá để cùng gia đình ăn Tết muộn bù đắp phần nào những cực nhọc, gian nan ngày Tết. Song quan trọng hơn, một khởi đầu tốt trong năm mới sẽ mang đến niềm hy vọng để ngư dân có thêm động lực trên đường vươn khơi bám biển trong năm mới này" - Thiếu tá Dũng chia sẻ.
Mong ước đầu năm
Theo lão ngư Phan Thuẩn, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá phường 6, TP Tuy Hòa, ngày trước bà con ngư dân rất coi trọng sự đoàn tụ, sum họp gia đình trong ngày Tết, nhất là thời khắc giao thừa. Thế nhưng vì công cuộc làm ăn, mọi người dần đổi mới tư duy, cách suy nghĩ cũng thoáng hơn. "Bây giờ thì xuân ở đâu cũng vậy, miễn là trời yên, biển lặng, sau chuyến đánh bắt dài ngày đạt sản lượng cao, có thu nhập tốt là bà con ngư dân làng biển này sẵn sàng đến" - Ông Thuẩn khẳng định.
Cũng theo ông Thuẩn, không chỉ riêng nghề câu cá ngừ đại dương mà nhiều ngành nghề khác, như nghề mành tôm, lưới vây, lưới cản cũng vậy. Ngày Tết, ghe thuyền đánh bắt không chỉ có sản lượng cao, mà còn được giá. Vì vậy, Tết là cơ hội làm ăn hiệu quả, tăng thu nhập đối với những ngư dân có ý chí, quyết tâm bám biển làm giàu.
Ngư dân Lê Văn Giúp, một tỷ phú của nghề câu cá ngừ đại dương ở phường 6 tâm sự, mặc dù những năm gần đây, "lộc biển" không được nhiều do ngư trường ngày càng suy giảm, nhưng bà con được Nhà nước hỗ trợ nên phần nào an tâm làm ăn. Điều đáng nói, trong cuộc mưu sinh ở biển xa đầy gian nguy vất vả, ngư dân TP Tuy Hòa đã luôn có sự đồng hành của cán bộ, chiến sĩ Đồn BP Tuy Hòa.
Theo anh Giúp, ngày trước ngư dân chỉ biết lầm lũi làm ăn, ra biển thường đi đơn độc, giấu ngư trường để giữ đàn cá nên khi sóng to, gió lớn, tàu thuyền hỏng máy là thiệt hại tài sản, tính mạng. Sau khi BĐBP đưa ra sáng kiến thành lập "Tổ tàu thuyền an toàn", "Tổ sản xuất trên biển" rồi động viên bà con liên kết với nhau khi ra khơi, chuyện làm ăn của ngư dân ở làng biển phường 6 đã tốt hơn. Nhiều năm qua, khi rủi ro, hoạn nạn, ngư dân đã tổ chức ứng cứu nhau kịp thời nên không còn thiệt hại tính mạng, giảm bớt rất nhiều những thiệt hại tài sản. Điều này không chỉ giúp ngư dân thực sự vững tin trong mỗi lần vươn khơi, bám biển, mà còn là động lực để khi ra biển, họ luôn xác định trách nhiệm giữ chủ quyền Tổ quốc.
"Nguyện vọng của chúng tôi trong ngày đầu năm mới này là mong sao không chỉ anh em BĐBP mà các ngành chức năng của tỉnh tiếp tục dành sự quan tâm nhiều hơn, sâu sát hơn, sớm thực hiện các chính sách hỗ trợ của Chính phủ dành cho ngư dân để giúp bà con ngư dân chúng tôi tháo gỡ những khó khăn mà tiếp tục yên tâm bám biển làm ăn" - Anh Giúp bày tỏ.
"Mục tiêu sản lượng khai thác thủy sản giai đoạn 2016-2020 của tỉnh Phú Yên là mỗi năm đạt khoảng 53.000 tấn. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh tiếp tục triển khai các chính sách phát triển ngành thủy sản theo hướng bền vững, gắn với bảo vệ chủ quyền, an ninh vùng biển, đảo của Tổ quốc; khuyến khích ngư dân đóng tàu mới, nâng cấp tàu cá, từng bước đổi mới công nghệ khai thác, bảo quản sản phẩm sau thu hoạch" - Ông Nguyễn Tri Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên cho biết.
Giãi bày thêm về nguyện vọng của mình, anh Giúp cũng cho biết, năm nay, nhiều ngư dân TP Tuy Hòa chọn mùng 6 Tết để xuất bến. Tuy nhiên, hiện luồng lạch từ cửa biển Đà Diễn vào đến cảng cá Đông Tác bị bồi lấp nên tàu thuyền của ngư dân ra vào gặp nhiều khó khăn. Sáng nay, nhiều phương tiện đã cúng biển để xuất bến nhưng vẫn phải ngồi lại nhiều giờ, chờ đợi nước lớn mới dám ra khơi.
"Mong muốn trước mắt của ngư dân chúng tôi là thành phố và tỉnh sớm nạo vét, thông luồng các khu vực bị bồi lấp, tạo điều kiện thuận lợi cho tàu thuyền ra vào cập cảng an toàn. Về lâu dài, Nhà nước cần sớm nghiên cứu, có phương án đầu tư xây kè kiên cố để giúp ngư dân yên tâm bám biển".
Mặt khác, để giúp ngư dân có thu nhập cao từ nghề câu cá ngừ đại dương, Nhà nước cũng cần can thiệp để các chủ nậu vựa không ép giá, phẩm cấp đối với sản phẩm cá ngừ đại dương, đồng thời tiếp tục có kế hoạch triển khai thực hiện tốt, hiệu quả hơn các chính sách hỗ trợ ngư dân.
Phương Oanh
