Lào Cai có đường biên giới tiếp giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) dài 182,086km, bao gồm đường biên giới trên sông, suối và đất liền. Trên tuyến biên giới của tỉnh có cặp cửa khẩu quốc tế Lào Cai - Hà Khẩu, 2 cặp cửa khẩu phụ và 7 lối mở, thu hút đông đảo người, phương tiện thông thương qua biên giới hai nước. Trên địa bàn biên giới tỉnh Lào Cai có trên 105 nghìn nhân khẩu thuộc 19 dân tộc anh em sinh sống. 

Trong những năm gần đây, với những chính sách đầu tư của Nhà nước, đời sống nhân dân ở khu vực biên giới của tỉnh có nhiều thay đổi tích cực. Tuy nhiên, so với các khu vực khác trong tỉnh, thì khu vực biên giới của Lào Cai có tỉ lệ hộ đói nghèo vẫn còn cao. Trình độ dân trí còn hạn chế, tình trạng người dân vi phạm pháp luật vẫn diễn ra khá phổ biến. Cùng với đó, các loại tội phạm như ma túy, mua bán người qua địa bàn có diễn biến phức tạp, trong đó, nóng bỏng nhất là tội phạm mua bán người. 

Qua công tác nắm tình hình, điều tra cơ bản và kết quả đấu tranh các chuyên án, vụ án, lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm của BĐBP Lào Cai nhận thấy phương thức, thủ đoạn của tội phạm mua bán người ngày càng đa dạng, tinh vi, xảo quyệt. Các đối tượng trong nước tạo lập thành các đường dây, ổ nhóm, cấu kết chặt chẽ với các đối tượng ở nước ngoài để đưa người qua biên giới bằng nhiều hình thức khác nhau.

Thủ đoạn của chúng là cho người về các địa phương để lừa gạt, dụ dỗ phụ nữ, trẻ em lên khu vực biên giới tỉnh Lào Cai với vỏ bọc tìm việc làm, nhưng thực chất là tìm cơ hội đưa các nạn nhân sang Trung Quốc bán vào các tụ điểm mại dâm, hoặc bán cho những đàn ông bản địa để làm vợ, bóc lột sức lao động... Đối tượng mà tội phạm mua bán người hướng tới là phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, xung đột trong gia đình. Nạn nhân cũng có thể là một bộ phận thanh niên lười lao động, thích đua đòi, ăn chơi lêu lổng hoặc nhận thức còn nhiều hạn chế... 

Cùng với tội phạm mua bán người chuyên nghiệp, một số thanh niên người đồng bào dân tộc thiểu số cũng bị lôi kéo tham gia, tiếp tay cho các đường dây, ổ nhóm tội phạm. Những đối tượng này thường lợi dụng mối quan hệ dân tộc, thân tộc để lừa gạt những phụ nữ nhẹ dạ, cả tin có cùng hệ ngôn ngữ, văn hóa với mình. Chúng  lợi dụng tối đa mạng xã hội như Facebook, Zalo để làm quen, kết bạn, tán tỉnh rồi rủ rê để nạn nhân tìm lên Lào Cai du lịch, thăm thân. Khi đến nơi, chúng sẽ tìm cách lén lút đưa các nạn nhân qua các con đường tiểu ngạch để sang bên kia biên giới bán.

Trước những diễn biến phức tạp của tội phạm mua bán người qua biên giới, BĐBP Lào Cai đã chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng triển khai nhiều biện pháp đấu tranh, ngăn chặn. Trong năm 2019, BĐBP Hà Giang đã giải quyết 29 vụ việc/3 đối tượng/45 nạn nhân liên quan đến hoạt động mua bán người. Cụ thể, tháng 3-2019, BĐBP Lào Cai đã phối hợp với các đơn vị xác lập đấu tranh thành công Chuyên án 455T, bắt giữ 1 đối tượng, giải cứu 1 nạn nhân. Ngoài ra, đơn vị đã khởi tố 1 vụ án, bắt giữ 1 đối tượng, giải cứu 11 nạn nhân; phối hợp với lực lượng Công an tỉnh Lào Cai tiếp nhận 18 vụ/31 nạn nhân mua bán người do Cục Công an huyện Hà Khẩu, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) trao trả...

Bên cạnh công tác đấu tranh trấn áp, BĐBP Lào Cai chủ động phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, chính quyền địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân khu vực biên giới. Nhờ đó, người dân nhận thức được những thủ đoạn, phương thức mà tội phạm mua bán người thường sử dụng để tự phòng, tránh. Ngoài ra, đơn vị làm tốt công tác phối hợp với chính quyền địa phương có nạn nhân được giải cứu để hỗ trợ họ tái hòa nhập cộng đồng, xây dựng những người này trở thành tuyên truyền viên tích cực trong công tác phòng chống tội phạm mua bán người...

 Viết Lam