Khi những chiếc tàu cá của ngư dân địa phương vừa cập cảng... sau chuyến đánh bắt dài ngày trên biển, tổ công tác của Đồn Biên phòng Tam Quan Nam, BĐBP Bình Định luôn có mặt tức thời. Vừa thăm hỏi, nắm tình hình trên biển, các cán bộ Biên phòng vừa tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân.

Thiếu tá Huỳnh Công Hợi, Chính trị viên Đồn Biên phòng Tam Quan Nam cho biết: “Trước khi tàu cá của bà con xuất bến, chúng tôi cử cán bộ, chiến sĩ lên tàu kiểm tra, tuyên truyền để bà con nắm vững các quy định trong hành nghề trên biển. Khi tàu cá trở về sau thời gian dài hoạt động trên biển, BĐBP lại tiếp tục đến thăm hỏi, nắm bắt thông tin, tình hình trên biển và cung cấp nội dung các chủ trương, chính sách cũng như kiến thức pháp luật đến ngư dân. Quá trình thực hiện, ý thức của các chủ tàu, thuyền viên ngày càng được nâng lên”. 

Thời gian qua, Đồn Biên phòng Tam Quan Nam đã in ấn hàng nghìn tờ rơi chuyển tới ngư dân. Nội dung trong tờ rơi ngắn gọn, dễ hiểu, thiết thực bởi nó thể hiện rõ ràng, cụ thể, sát với những lỗi mà ngư dân địa phương thường hay mắc phải khi khai thác trên biển.

Ông Trần Chiến, ngư dân ở huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định cho biết: “Chúng tôi đi biển thường xuyên nên việc hội họp là rất khó, do đó, cách tuyên truyền của BĐBP là rất phù hợp. Với những tờ rơi có nội dung ngắn gọn, dễ hiểu, các ngư dân thường mang theo trên tàu và đọc mỗi khi nghỉ ngơi. Cái nào mình không biết sẽ trực tiếp nhờ cán bộ Biên phòng giải thích thêm. Hiện nay, các tàu có gắn thiết bị giám sát hành trình, vùng đặc quyền nào Nhà nước mình quy định được đánh bắt thì mình làm nghề và cũng phải có trách nhiệm bảo vệ chủ quyền, tài nguyên của đất nước”. 

Cùng với công tác tuyên truyền, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Tam Quan Nam đã tham mưu, phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức các biện pháp khác để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân. Ông Trần Châu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định khẳng định: “Một trong những biện pháp nhằm ràng buộc ngư dân tuân thủ pháp luật đó là tổ chức cho bà con ký cam kết không khai thác thủy sản trái phép, trong đó chú trọng nội dung không xâm phạm vùng biển nước ngoài. Chính quyền địa phương cũng đã thực hiện các biện pháp xử phạt nghiêm khắc theo đúng quy định của pháp luật”. 

Từ năm 2018 đến nay, Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định đã thu hồi 41 giấy phép vĩnh viễn đối với 41 tàu cá vi phạm bị nước ngoài bắt giữ và xử lý. Đồng thời, tổ chức kiểm điểm chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá và trách nhiệm cá nhân của lãnh đạo địa phương nơi có tàu cá của ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Ngoài ra, 7/41 tàu cá bị xử phạt hành chính với số tiền 595 triệu đồng.

Tuy nhiên, việc giám sát hoạt động tàu cá đánh bắt trên biển không hề đơn giản, lực lượng chức năng tỉnh Bình Định vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn. Bởi thực tế có gần 1.000 tàu, thuyền của địa phương thường cập cảng cá phía Nam để bán hải sản chứ không về các cảng cá địa bàn. Để quản lý chặt chẽ tàu cá, UBND tỉnh Bình Định có quy định sẽ xử lý nghiêm những chủ tàu ngắt thiết bị giám sát hành trình. 

Nói về vấn đề này, ông Trần Châu cho biết thêm: “Cái khó của địa phương là ngư dân hành nghề đánh bắt truyền thống, bây giờ mình hội nhập quốc tế thì phải tuân thủ theo luật pháp quốc tế. Muốn vậy, phải trang bị các trang thiết bị hiện đại cho tàu cá, đồng thời đầu tư nâng cấp các cảng và phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá tốt hơn nữa để mang lại nguồn lợi thủy sản dồi dào”.

Kết hợp nhiều biện pháp, từ tuyên truyền nâng cao nhận thức đến áp dụng các chế tài mạnh mang tính răn đe cao, tỉnh Bình Định đã từng bước xây dựng cho ngư dân ý thức tự nguyện, gắn trách nhiệm của chính mình trong việc khai thác thủy sản tuân thủ đúng pháp luật, góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Đồng thời, tăng cường vai trò của các tổ, đội tàu thuyền tự quản an ninh trên biển để nỗ lực gỡ bỏ thẻ vàng của Ủy ban châu Âu đối với thủy sản Việt Nam, hướng tới phát triển nghề cá bền vững. 

Công Cường