Biên phòng - Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) lần thứ XIV (2022-2027) là sự kiện chính trị quan trọng, thể hiện ý chí, nguyện vọng và quyết tâm của tuổi trẻ BĐBP ra sức thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia và xây dựng lực lượng BĐBP cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Nhân dịp này, phóng viên Báo Biên phòng đã phỏng vấn Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chính ủy BĐBP xung quanh vấn đề này.

- Phóng viên: Đề nghị đồng chí đánh giá về công tác tổ chức đại hội Đoàn cấp cơ sở trong BĐBP?
- Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn: Có thể khẳng định, cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp đã quán triệt thực hiện nghiêm túc chỉ thị của Đảng ủy BĐBP về lãnh đạo Đại hội Đoàn các cấp trong BĐBP tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022-2027. Tính đến ngày 30/6/2022, Đoàn cơ sở và Đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở trực thuộc Bộ Tư lệnh BĐBP đã tổ chức đại hội thành công tốt đẹp theo đúng tiến độ, kế hoạch đề ra.
Trong đó, BĐBP Nghệ An và Đoàn cơ sở Trung tâm Huấn luyện BĐBP được Cục Chính trị BĐBP lựa chọn tổ chức đại hội trước để rút kinh nghiệm trong toàn lực lượng BĐBP. Nhìn chung, công tác tổ chức đại hội Đoàn cấp cơ sở đã được cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức đạt kết quả tốt; chuẩn bị, tiến hành chu đáo, từ công tác chuẩn bị văn kiện đại hội, nhân sự cho đến công tác tuyên truyền và tổ chức các hoạt động chào mừng đại hội.
Cụ thể, văn kiện đại hội được các cơ quan, đơn vị chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng, thảo luận, góp ý nhiều lần và thông qua cấp ủy trước khi trình đại hội; đồng thời, tổ chức nghiên cứu, thảo luận đóng góp nhiều ý kiến vào dự thảo văn kiện đại hội Đoàn cấp trên. Tại đại hội, văn kiện đã nhận được ý kiến góp ý của các đại biểu, nhiều ý kiến phát biểu trách nhiệm, tâm huyết, trí tuệ, có giá trị thực tiễn về công tác Đoàn và phong trào thanh niên cũng như các nội dung liên quan trực tiếp đến tình hình công tác Đoàn tại các tổ chức Đoàn cơ sở; đồng thời đề xuất nhiệm vụ, giải pháp, các chỉ tiêu cơ bản trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên giai đoạn 2022-2027.
Công tác nhân sự được cấp ủy các cơ quan, đơn vị đặc biệt quan tâm, lựa chọn cán bộ, đoàn viên thực sự tiêu biểu về phẩm chất, năng lực, uy tín, có số lượng và cơ cấu hợp lý bầu vào Ban Chấp hành Đoàn cấp cơ sở, đoàn đại biểu dự đại hội Đoàn cấp trên. Chương trình đại hội của các tổ chức Đoàn thực hiện đầy đủ nội dung, có sự điều chỉnh phù hợp với thời gian, điều kiện thực tế của từng cơ quan, đơn vị. Nhiều cơ quan, đơn vị đã ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin vào tiến trình đại hội, từ khai mạc, thông qua báo cáo chính trị, thảo luận, bầu cử... đều có trình chiếu video, hình ảnh minh họa sinh động.
Bên cạnh đó, các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao chào mừng đại hội được các cơ quan, đơn vị tổ chức sôi nổi, vui tươi, phấn khởi, thu hút đông đảo cán bộ, đoàn viên, thanh niên tham gia, tạo sức lan tỏa rộng rãi. Thành công của đại hội Đoàn cấp cơ sở chính là tiền đề và kinh nghiệm quan trọng để tiếp tục tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh BĐBP lần thứ XIV.
- Phóng viên: Trong giai đoạn 2017-2022, vượt lên những khó khăn, thách thức, công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong BĐBP đã hoàn thành tốt nhiệm vụ, mục tiêu đề ra. Đề nghị đồng chí cho biết những kết quả nổi bật?
- Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn: Trong giai đoạn 2017-2022, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp, công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong BĐBP được triển khai toàn diện và đồng bộ, không ngừng đổi mới, đạt được nhiều kết quả nổi bật, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng đơn vị và tổ chức Đoàn thanh niên trong BĐBP vững mạnh xuất sắc.
Trong đó, nổi bật là, tổ chức Đoàn các cơ quan, đơn vị BĐBP đã bám sát chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, cụ thể hóa phong trào “Tuổi trẻ BĐBP tiếp bước cha anh, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” bằng những hoạt động thiết thực, hiệu quả. Phát huy tốt vai trò xung kích của đoàn viên, thanh niên trong tuần tra, quản lý, bảo vệ biên giới, vùng biển; tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân khu vực biên giới chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy chế, quy định ở khu vực biên giới; xung kích, mưu trí, dũng cảm trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm vì cuộc sống bình yên, hạnh phúc của Nhân dân.
Đặc biệt, trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, từ năm 2020 đến nay, nhiều cán bộ, đoàn viên, thanh niên các cơ quan, đơn vị trong BĐBP đã lên đường thực hiện nhiệm vụ nơi tuyến đầu biên giới, góp phần cùng các lực lượng ngăn chặn có hiệu quả hoạt động xuất, nhập cảnh trái phép qua biên giới. Cùng với đó, tổ chức Đoàn các cơ quan, đơn vị đã chủ động, tích cực phối hợp với Đoàn thanh niên tại địa phương, nhóm thiện nguyện thực hiện các hoạt động ý nghĩa, chung tay chia sẻ khó khăn với Nhân dân trên địa bàn đóng quân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Tiêu biểu như mô hình “Shipper áo xanh”, “Gian hàng 0 đồng”, “Chuyến xe nghĩa tình”, “San sẻ yêu thương - chung tay vượt qua đại dịch”...

Cùng với đó, phát huy truyền thống đoàn kết, gắn bó máu thịt giữa BĐBP với Nhân dân ở khu vực biên giới, thanh niên BĐBP luôn là lực lượng nòng cốt, xung kích, kiên trì bám dân, bám địa bàn chủ động tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, tham gia phòng, chống bão lụt, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn... Nhiều mô hình, cách làm hay đã được tuổi trẻ các đơn vị thực hiện hiệu quả, thiết thực, được các ban, bộ, ngành Trung ương và cấp ủy, chính quyền các địa phương ghi nhận và đánh giá cao như các mô hình: “Hũ gạo tình thương”; “Giúp dân trồng lúa nước”; “Thắp sáng làng quê”; phong trào “Thanh niên BĐBP chung sức xây dựng nông thôn mới”. Đặc biệt, Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn Biên phòng” đã tiếp tục tạo được dấu ấn sâu sắc trong phong trào thanh niên của BĐBP.
Ngoài ra, cơ quan chính trị và tổ chức Đoàn các cấp trong BĐBP đã phối hợp với các tổ chức Đoàn tại địa phương, các đơn vị kết nghĩa tổ chức nhiều hoạt động ở khu vực biên giới. Tiêu biểu như: Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”; Chương trình “Ngày thanh niên vì biên cương Tổ quốc”; “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản”; “Xuân biên giới, Tết hải đảo”; “Ngày hội tuổi trẻ với biên giới, hải đảo”; “Tháng Thanh niên”; “Tháng Ba biên giới”; Chương trình “Hãy làm sạch biển”... Thông qua các hoạt động đó đã tạo sức mạnh đoàn kết hướng về biên giới, hải đảo; góp phần, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.
- Phóng viên: Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới, phương hướng, mục tiêu công tác Đoàn và phong trào thanh niên của BĐBP trong 5 năm tới được xác định như thế nào, thưa đồng chí Phó Chính ủy BĐBP?
- Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn: Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong thời gian tới, các tổ chức Đoàn trong BĐBP cần tiếp tục quán triệt sâu sắc nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ BĐBP lần thứ XV, nghị quyết, chương trình hành động của đại hội Đoàn các cấp. Đồng thời, bám sát chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị để xây dựng và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh niên. Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp đối với công tác thanh niên. Chăm lo giáo dục, rèn luyện thanh niên BĐBP phát triển toàn diện; vững vàng về chính trị, tư tưởng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng; có đạo đức, lối sống cao đẹp; có văn hóa, sức khỏe, kiến thức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, quân sự và khoa học xã hội nhân văn; có bản lĩnh chính trị, kiên định vững vàng, có tinh thần trách nhiệm và ý chí chiến đấu cao, gắn bó mật thiết với đồng bào các dân tộc nơi biên giới; sẵn sàng nhận và quyết tâm vượt qua khó khăn, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Cùng với đó, tập trung đẩy mạnh có hiệu quả các phong trào hành động cách mạng của tuổi trẻ, xung kích, sáng tạo trong công tác, học tập, chiến đấu. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, nội dung, hình thức hoạt động của Đoàn, xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh; tích cực tham gia xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Đoàn kết, phối hợp chặt chẽ với tổ chức Đoàn tại địa phương làm tốt vai trò nòng cốt, quản lý bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.
Về mục tiêu và các chỉ tiêu cơ bản trong giai đoạn 2022-2027, công tác Đoàn và phong trào thanh niên BĐBP cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
100% tổ chức cơ sở Đoàn trong BĐBP triển khai thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII), Chỉ thị 87-CT/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới bằng những nội dung và việc làm cụ thể, thiết thực.
100% tổ chức Đoàn trong BĐBP tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động số 306-CTr/ĐU ngày 10/10/2016 của Đảng ủy BĐBP thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030.
Mỗi tổ chức Đoàn đồn Biên phòng (đơn vị cơ sở) có ít nhất 1 công trình, mô hình, phần việc thanh niên thiết thực; Bộ Chỉ huy BĐBP các tỉnh, thành phố, các cơ quan, đơn vị, nhà trường trực thuộc Bộ Tư lệnh BĐBP, mỗi đơn vị có ít nhất một mô hình, công trình, phần việc thanh niên tiêu biểu hướng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Tổ chức Đoàn các đồn Biên phòng xung kích trong việc học tiếng dân tộc và tiếng nước láng giềng.
Tiếp tục thực hiện hiệu quả các phong trào, chương trình, mô hình đang triển khai, trọng tâm là Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn Biên phòng”, gắn với thực hiện đề án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường”.
Phấn đấu giảm tỷ lệ đoàn viên, thanh niên vi phạm kỷ luật thông thường xuống dưới 0,2%; không có đoàn viên, thanh niên vi phạm pháp luật và kỷ luật nghiêm trọng, chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ. Hằng năm, có 90% trở lên tổ chức Đoàn vững mạnh, không có tổ chức Đoàn yếu kém; 15% trở lên cán bộ Đoàn giỏi, 50% trở lên khá, không có cán bộ Đoàn yếu. 100% cán bộ Đoàn được tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ công tác Đoàn, 100% chi đoàn có hoạt động phối hợp, kết nghĩa với tổ chức Đoàn của địa phương và của các lực lượng và 100% chi đoàn đồn Biên phòng có hoạt động giúp đỡ, xây dựng tổ chức Đoàn địa phương.

- Phóng viên: Trên cơ sở phương hướng, mục tiêu công tác Đoàn và phong trào thanh niên BĐBP được xác định trong giai đoạn 2022-2027, theo đồng chí, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong BĐBP cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp nào?
- Thiếu tướng Phùng Quốc Tuấn: Để thực hiện thắng lợi phương hướng, mục tiêu công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong giai đoạn 2022-2027, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong BĐBP cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên đối với công tác Đoàn và phong trào thanh niên. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần đánh giá đúng và biết cách khai thác, phát huy mọi tiềm năng, trí tuệ, sức sáng tạo, bầu nhiệt huyết của tuổi trẻ; tạo môi trường thuận lợi để tổ chức Đoàn và đoàn viên, thanh niên cống hiến, rèn luyện, tiến bộ, trưởng thành; tạo điều kiện về thời gian, kinh phí cho các hoạt động của Đoàn. Cơ quan chính trị các cấp nắm vững các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về công tác thanh niên, bám sát tình hình thực tiễn công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại cơ quan, đơn vị mình, từ đó, tham mưu, hướng dẫn công tác thanh niên kịp thời, sát, đúng.
Hai là, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng và quản lý, rèn luyện đoàn viên, thanh niên. Đây là giải pháp quan trọng trong tình hình hiện nay, do đó, cần tập trung giáo dục nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Cùng với đó, tăng cường giáo dục cho đoàn viên, thanh niên về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giáo dục lịch sử truyền thống dân tộc, truyền thống QĐND Việt Nam và BĐBP; xung kích thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 của Bộ Chính trị khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới gắn với Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Chú trọng nâng cao trình độ chính trị, quân sự, nghiệp vụ, kiến thức khoa học, xã hội và nhân văn cho đoàn viên, thanh niên.
Ba là, tổ chức các phong trào tuổi trẻ hướng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng lực lượng BĐBP vững mạnh. Theo đó, phát động phong trào Tuổi trẻ BĐBP tích cực học tập nắm vững nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) của Đảng về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”. Triển khai toàn diện các biện pháp công tác Biên phòng, xung kích trong công tác tuần tra, kiểm soát, bảo vệ đường biên, mốc quốc giới; đấu tranh với các loại tội phạm, giữ vững an ninh, trật tự trên địa bàn biên giới; tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tích cực tham gia củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở khu vực biên giới; xung kích trong tham gia giúp dân phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn.
Bốn là, xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh; tích cực tham gia xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Theo đó, tăng cường bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác Đoàn; tăng cường công tác giáo dục và quản lý, rèn luyện đoàn viên làm tốt công tác phát triển đoàn viên. Tiếp tục tạo điều kiện để đoàn viên, thanh niên tham gia đóng góp ý kiến xây dựng tổ chức Đảng; phát động, triển khai các phong trào bằng chương trình hành động cụ thể, có hiệu quả thiết thực, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng các cấp. Thường xuyên giáo dục, rèn luyện, phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên ưu tú tạo nguồn phát triển Đảng và đào tạo cán bộ trẻ.
Năm là, nâng cao chất lượng hoạt động phối hợp, kết nghĩa tạo sự đoàn kết, thống nhất gắn bó giữa thanh niên BĐBP với thanh niên tại địa phương và thanh niên trên cả nước. Triển khai có hiệu quả Chương trình phối hợp giữa Bộ Tư lệnh BĐBP với Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới; nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa tổ chức Đoàn các đơn vị BĐBP với Đoàn thanh niên tại địa phương; chủ động liên kết xây dựng mô hình kết nghĩa giữa tuổi trẻ đồn Biên phòng - xã biên giới - tổ chức Đoàn ở nội địa; tham mưu và làm nòng cốt tổ chức các hoạt động giao lưu, kết nghĩa với các lực lượng bảo vệ biên giới, cửa khẩu các nước láng giềng.
Tôi tin tưởng rằng, với khí thế của Đại hội, với sự nhiệt huyết của tuổi trẻ, thanh niên BĐBP sẽ hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp mà Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh BĐBP lần thứ XIV đề ra.
- Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí Phó Chính ủy BĐBP!
Thành Chung (thực hiện)