PV: Thưa đồng chí, qua 10 năm thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân” (giai đoạn 2009 – 2019), Cao Bằng đã đạt được những kết quả nổi bật gì?

Đồng chí Hoàng Xuân Ánh: Giai đoạn 2009-2019, các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nội dung "Ngày Biên phòng toàn dân" trên phạm vi toàn tỉnh, nhất là ở KVBG. Thông qua đó đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới (ANBG); tăng cường lòng tin của nhân dân các dân tộc KVBG với Đảng, Nhà nước, góp phần quan trọng vào việc xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững chủ quyền lãnh thổ, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội KVBG của tỉnh; tăng cường củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đoàn kết quân dân, xây dựng nền Biên phòng toàn dân vững chắc, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp đổi mới đất nước và mở rộng giao lưu, hợp tác quốc tế.

Quá trình thực hiện "Ngày Biên phòng toàn dân" ở các cấp đã xuất hiện nhiều mô hình mới, kinh nghiệm hay và cách làm sáng tạo, phát huy sức mạnh của nhân dân tham gia xây dựng và bảo vệ chủ quyền, ANBG. Mối quan hệ đoàn kết quân dân, đoàn kết tuyến trước, tuyến sau ngày càng gắn bó. Nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân tuyến sau với việc tham gia xây dựng và bảo vệ biên giới ngày càng được nâng cao. Qua đó đã góp phần giảm bớt những khó khăn về vật chất, tinh thần cho quân dân biên giới; kịp thời động viên, khích lệ đồng bào và cán bộ, chiến sĩ nơi biên giới yên tâm, gắn bó thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giữ gìn biên cương Tổ quốc.

Từ kết quả thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân” 10 năm qua, đã có 1 tập thể và 1 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; 300 tập thể, 2.394 cá nhân được các cấp khen thưởng.

PV: Trong những năm vừa qua, bên cạnh những thành tựu đạt được thì tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội ở KVBG tỉnh Cao Bằng cũng còn nhiều khó khăn và tiềm ẩn nhiều diễn biến khá phức tạp về an ninh, trật tự. Đề nghị đồng chí cho biết rõ hơn về vấn đề này?

Đồng chí Hoàng Xuân Ánh: Tỉnh Cao Bằng có đường biên giới chung với Trung Quốc dài 333,125km. KVBG có 46 xã, thị trấn thuộc 9 huyện biên giới, có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh và đối ngoại, có nhiều tiềm năng, lợi thế về phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội... Tuy nhiên, tình hình hoạt động của các loại tội phạm trên biên giới như: Vận chuyển hàng cấm, pháo nổ, buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy; công dân Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê và hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến ngày càng phức tạp.

Tình trạng khai thác lâm, thổ sản, chặt cây lấy gỗ, vận chuyển quặng trái phép bán sang Trung Quốc; tranh chấp đất đai, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân; các tệ nạn xã hội và truyền đạo trái pháp luật trong đồng bào dân tộc thiểu số còn tiềm ẩn nhiều phức tạp ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Việc triển khai một số chương trình, dự án còn chậm, chất lượng chưa cao. Một số tuyến đường vào KVBG, cửa khẩu chưa được đầu tư đúng mức. Việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế còn chậm, nhiều nơi chưa phát huy được tiềm năng thế mạnh tại chỗ; còn biểu hiện tư tưởng trông chờ, ỷ lại cấp trên. KVBG của tỉnh vẫn thuộc diện là địa bàn khó khăn nhất. Về kinh tế, xã hội hiện còn 6/9 huyện biên giới nằm trong số các huyện nghèo, huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất trong cả nước. Bên cạnh đó, hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở, nhất là trình độ, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ ở một số thôn, xóm giáp biên còn nhiều hạn chế. Trình độ dân trí không đồng đều, một số nơi còn tồn tại nhiều phong tục, tập quán lạc hậu.

PV: Qua 10 năm thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân” ở địa phương, tỉnh rút ra được những bài học kinh nghiệm gì, thưa đồng chí?

Đồng chí Hoàng Xuân Ánh: Theo chúng tôi, trước hết phải tạo ra sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động của cấp ủy, chính quyền, của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ biên giới. Phải xác định rõ đây là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của các cấp, các ngành mà thường xuyên, trực tiếp là cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên biên giới. Việc triển khai thực hiện "Ngày Biên phòng toàn dân" phải đặt dưới sự lãnh đạo chặt chẽ của cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo, điều hành thống nhất của chính quyền các cấp, trong đó, lực lượng BĐBP phải phát huy tốt vai trò nòng cốt, chuyên trách. Trên cơ sở đó phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, huy động mọi nguồn lực cho nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ biên giới.

Thứ hai, trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân”, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh và cấp ủy, chính quyền các huyện, xã, thị trấn biên giới phải quán triệt đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh; căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động cụ thể, phù hợp với điều kiện của địa phương, đơn vị. Quan tâm củng cố, xây dựng hệ thống chính trị ở các xã, thị trấn biên giới trong sạch, vững mạnh, đủ khả năng chủ động giải quyết đến mức cao nhất những vấn đề đặt ra ở cơ sở.

Thứ ba để hoạt động “Ngày Biên phòng toàn dân” thiết thực, hiệu quả cần phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng, nâng cao chất lượng, hiệu quả của các chương trình phối hợp giữa BĐBP với các ngành, góp phần ổn định, phát triển kinh tế, xã hội ở KVBG.

Thêm một vấn đề nữa là phải phát huy vai trò hạt nhân nòng cốt của những người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số ở KVBG; coi trọng việc xây dựng và nhân rộng các mô hình, các điển hình tiên tiến; định kỳ tổ chức sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm, biểu dương khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân” và phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, ANBG quốc gia trong tình hình mới”.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Gia Bảo (thực hiện)