Với 312 phiếu chống và 308 phiếu thuận, rạng sáng 14-3 (giờ Hà Nội), Quốc hội Anh đã bỏ phiếu loại phương án Brexit không có thỏa thuận (còn gọi là Brexit “cứng”). Động thái này đồng nghĩa với việc nước Anh sẽ phải đứng trước lựa chọn lùi thời hạn Brexit. Đây là kết quả đã được dự đoán từ trước bởi từ cuối tháng 1-2019, các nghị sĩ Anh cũng đã tiến hành một cuộc bỏ phiếu tương tự nhằm mục đích loại trừ kịch bản được xem là thảm hoạ đối với nền kinh tế Anh.

Trước đó một ngày, với tỷ lệ 391 phiếu chống và 242 phiếu thuận, Quốc hội Anh đã lần thứ 2 bác bỏ thỏa thuận Brexit mà Chính phủ nước này đã đạt được với EU hồi tháng 11 năm ngoái.

Kết quả của hai cuộc bỏ phiếu liên tiếp không mang lại lợi thế cho Thủ tướng Anh Theresa May, người vẫn luôn muốn giữ “Brexit không thoả thuận” như một phương án nhằm gây sức ép với Hạ viện Anh. Dù vậy, bà Theresa May không chấp nhận bỏ cuộc. Thủ tướng Anh yêu cầu các nghị sĩ Anh từ nay cho đến trước ngày 20-3 phải bỏ phiếu lại một lần nữa về thoả thuận Brexit mới bị bác bỏ hôm 12-3.

Nếu Hạ viện ủng hộ lại thoả thuận này thì bà sẽ yêu cầu EU gia hạn kỹ thuật trong thời gian ngắn đối với Điều 50 Hiệp ước Lisbon. Nếu Hạ viện lại bác bỏ thoả thuận thì bà sẽ phải yêu cầu lùi thời hạn thực thi Brexit xa hơn, đến tận ngày 30-6-2019 và khi đó Vương quốc Anh sẽ phải tham dự cuộc bầu cử châu Âu vào cuối tháng 5-2019.

Hiện nay, kịch bản được giới chuyên gia nhận định là khả thi nhất là Quốc hội phê chuẩn lùi thời hạn Brexit. Đây là kịch bản được giới chuyên gia nhận định là khả thi nhất song cũng khiến Anh phụ thuộc vào các yêu cầu của EU.  Nói cách khác, Anh đã vô hình trung đẩy quyền kiểm soát tiến trình Brexit về phía khối liên minh.

Kịch bản này sẽ dẫn tới một Brexit không theo sự kỳ vọng của những người đã bỏ phiếu ủng hộ Luân Đôn rời khỏi EU trong cuộc trưng cầu lần thứ nhất vào ngày 23-6-2016, hoặc sẽ dẫn tới một cuộc trưng cầu ý dân lần hai với kết quả có nhiều khả năng ngược lại.

Nhưng đó mới chỉ là từ phía nước Anh. Bởi kể cả khi yêu cầu gia hạn của Anh được chấp nhận, cũng có nhiều câu hỏi đặt ra về việc chính phủ sẽ phải làm gì trong thời gian gia hạn này để phá vỡ thế bế tắc tại Quốc hội. Người phát ngôn của Thủ tướng Anh cho biết, bà Mây hiện không có thêm các cuộc đối thoại với những đối tác châu Âu sau cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện, trong khi EU cũng bác bỏ bất cứ cuộc đàm phán nào với Anh về các điều khoản ly hôn.

Nhiều nước EU cũng cho rằng, với những diễn biến hiện nay thì nguy cơ Brexit không có thỏa thuận đã "tăng đáng kể". Trong khi đó, Trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier khẳng định, khối này đã làm tất cả những gì có thể để giúp thỏa thuận được thông qua. Ông cho biết, sự bế tắc chỉ có thể được giải quyết ở nước Anh. EU hiện vẫn đang trông chờ một lý do đáng tin cậy cho khả năng và thời gian gia hạn Brexit, nhưng cũng tiếp tục khẳng định rằng bất kỳ sự trì hoãn nào cũng không ảnh hưởng đến cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu từ ngày 24 đến 26-5 tới.

Thu Uyên