Nhiều khó khăn, bất cập

Đang là thời điểm bận rộn nhất của năm, nhưng vốn là anh em bạn hữu từ lâu nên Đại tá Nguyễn Hồng Dũng, Phó Chỉ huy trưởng BĐBP TP Hồ Chí Minh vui vẻ nhận lời đi cùng tôi “thị sát” một vòng quanh tuyến cảng biển do đơn vị phụ trách. Trên các trục đường chính, nhất là khu vực xung quanh cảng Cát Lái, quận 2, lúc nào xe chở container cũng nườm nượp, khói bụi mù mịt. Đại tá Dũng nói, bất cập nhất trong công tác chống buôn lậu qua cảng biển hiện nay là quy định về kiểm tra container .

Tại sân bay, việc soi chiếu hàng hóa được tiến hành rất chặt chẽ, thế nhưng vẫn không loại trừ được việc thẩm lậu ma túy, thậm chí cả vũ khí. Thế mà đối với hàng hóa vận chuyển đường biển lại có quy định miễn kiểm hoặc kiểm hàng hóa theo tỷ lệ phần trăm. Đây là chính sách tạo điều kiện thông thoáng cho các doanh nghiệp, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều “rủi ro” cho công tác kiểm tra, kiểm soát. Hiện nay, hầu hết các cảng chưa đầu tư, trang bị máy soi chiếu container, hàng hóa xuất, nhập cảnh hoàn toàn do doanh nghiệp tự khai báo thủ tục với Hải quan, sau đó giao cho công chức Hải quan kiểm tra, giám sát và cho thông quan. Do vậy, việc phát hiện hàng lậu, hàng cấm gặp rất nhiều khó khăn...

Khi chúng tôi tới khu vực cảng Cát Lái (địa bàn do Trạm Biên phòng cửa khẩu cảng Nhà Rồng quản lý), đã thấy hàng ngàn container chất ngút ngàn, tầng tầng lớp lớp. Xe vận chuyển container phải nối đuôi nhau nhích từng đoạn. Thiếu tá Phan Vĩnh Phú, Trạm trưởng Trạm Biên phòng cửa khẩu cảng Nhà Rồng cho biết, bình quân mỗi ngày có khoảng 8.000 container  hàng nhập về cảng Cát Lái, chiếm gần 50% thị phần của cả nước, do vậy, công tác kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện ra vào cảng gặp rất nhiều khó khăn.

Nhưng với tinh thần quyết tâm, trong năm 2018, Trạm Biên phòng cửa khẩu cảng Nhà Rồng đã phát hiện trên 80 vụ vi phạm pháp luật; trong đó, 51 vụ vận chuyển khoáng sản không rõ nguồn gốc; 19 vụ khai thác khoáng sản trái phép. Đơn vị phối hợp với Hải quan khám, kiểm tra, xử lý 13 vụ nhập khẩu các mặt hàng điện tử cũ và 1 vụ vận chuyển 1.350kg ngà voi; kiểm tra 5 container hàng nhái, hàng giả...

Đã có 32 năm gắn bó với tuyến biên phòng thành phố, trưởng thành từ sĩ quan cấp đội, cấp đồn lên cấp phòng và bây giờ là Phó Chỉ huy trưởng phụ trách công tác chống tội phạm và buôn lậu, Đại tá Nguyễn Hồng Dũng hiểu rất rõ những khó khăn, phức tạp mà đơn vị phải đối mặt hàng ngày, hàng giờ.

Anh nói: Tuyến cửa khẩu cảng, vùng biển thành phố Hồ Chí Minh dài gần 70km, với 44 cảng lớn nhỏ, 88 cầu cảng, 84 cặp phao neo đậu tàu. Có trên 200 trăm công ty, xí nghiệp, cơ quan đại lý tàu biển... và khoảng 8.000 cán bộ, công nhân thường xuyên hoạt động. Mỗi năm, có hàng trăm lượt tàu du lịch và tàu quân sự với hàng chục ngàn hành khách, thủy thủ xuất nhập cảnh, quá cảnh; hàng ngàn tàu hàng với hàng triệu tấn hàng hóa xuất nhập khẩu qua cảng.

Giữ vững an ninh trật tự địa bàn thành phố

Bên cạnh những thuận lợi cơ bản, BĐBP thành phố cũng phải đối diện với nhiều khó khăn trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nhất là ở khu vực cảng biển. Hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại... có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp, với nhiều thủ đoạn tinh vi, khó phát hiện.

Nổi lên là các mặt hàng như thuốc lá, xăng dầu, điện tử, điện lạnh đã qua sử dụng, xương, ngà voi từ châu Phi về. Các đối tượng này hoạt động rất đa dạng, tinh vi, phức tạp. Khi bị phát hiện, bắt giữ, các đối tượng luôn tìm cách chống đối, trốn tránh trách nhiệm hoặc tìm cách hợp pháp hóa các loại hóa đơn, giấy tờ, gây khó khăn trong công tác điều tra, xác minh.

Theo Đại tá Nguyễn Hồng Dũng, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chống tội phạm và buôn lậu trên địa bàn thành phố, nhất là tuyến cửa khẩu cảng là vấn đề đặt ra cấp thiết. Để làm được điều đó, BĐBP thành phố luôn phát huy vai trò nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng có liên quan, triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quan trọng này.

Bên cạnh đó, đơn vị tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cửa khẩu trong tình hình mới. Chỉ đạo các đơn vị tuyến cảng thực hiện tốt công tác quản lý xuất nhập cảnh, bảo đảm đúng quy định và luật pháp quốc tế, đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện thông thoáng cho hoạt động xuất nhập cảnh. Trong năm 2018 , đơn vị đã bảo vệ tuyệt đối an toàn và làm thủ tục xuất nhập cảnh cho trên 93.000 tàu/250.000 lượt hành khách/63.873.550 tấn hàng, được hành khách và các doanh nghiệp khen ngợi.

Cùng với đó, BĐBP thành phố tích cực vận động quần chúng nhân dân tham gia thực hiện “Ngày Biên phòng toàn dân”; triển khai có hiệu quả phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo vệ an ninh, trật tự khu vực cảng, vùng biển... Nhờ đó, đã góp phần động viên các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, an ninh khu vực biên giới biển của thành phố.

Đến nay, trên các địa bàn dân cư ven biển của thành phố Hồ Chí Minh đã xây dựng được 23 Tổ tự quản an ninh trật tự, 16 Tổ tàu thuyền, 20 Bến đò tự quản. Kết quả đó đã khẳng định vai trò nòng cốt của BĐBP thành phố trong quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh, trật tự khu vực biên giới biển được giao, góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Phương Vy