Sinh ra và lớn lên ở xã vùng cao biên giới Đăk Tôi (Nam Giang, Quảng Nam), Zơ Râm Phố là con út trong một gia đình người Cơ Tu. Năm 2013, Zơ Râm Phố tốt nghiệp trung học phổ thông nhưng không thi đại học như chúng bạn. Phố biết nhà mình nghèo, điều kiện không được như nhà khác nên ở nhà giúp bố mẹ làm nương, tích cóp một khoản tiền. 2 năm sau, Zơ Râm Phố thi và đỗ Đại học Nội vụ Hà Nội, khoa Quản lý Nhà nước khiến ai cũng cảm mến chàng trai chịu khó, hiếu học. Tốt nghiệp đại học, Phố lại một lần nữa làm người khác bất ngờ khi không đi làm mà nhập ngũ. Nhà có 4 anh em, nhưng chưa có ai thực hiện nghĩa vụ quân sự, bởi vậy, Phố đã viết đơn tình nguyện nhập ngũ vào BĐBP Quảng Nam. Zơ Râm Phố chia sẻ: “Xã Đăk Tôi thuộc địa bàn quản lý của Đồn Biên phòng cửa khẩu Nam Giang, có nhiều người đã và đang phục vụ trong BĐBP Quảng Nam. Đó là những người có lối sống, văn hóa ứng xử rất chuẩn mực. Tôi tin rằng môi trường quân đội sẽ giúp tôi trưởng thành hơn”. Nói về sự học, Phố cho biết, mình không phải là người có trình độ đại học duy nhất trong tiểu đoàn. Phố được biết, lần này có tới 4 đảng viên, 1 thạc sĩ, 20 cử nhân đại học, 14 chiến sĩ tốt nghiệp cao đẳng, trung học chuyên nghiệp. Điều đặc biệt, trong số 100 thanh niên nhập ngũ vào BĐBP Quảng Nam, có 23 thanh niên là người thuộc các dân tộc thiểu số gồm Cơ Tu, Tà Riềng, Ve; thế nhưng, lại có nhiều người có trình độ đại học, cao đẳng như: Binh nhì Blinh Manh tốt nghiệp Đại học Nông lâm Huế, Zơ Râm Khánh học Đại học Quảng Nam, Tơ Ngol Phước tốt nghiệp Cao đẳng Kỹ thuật kinh tế Quảng Nam...

Cùng nhập ngũ với Zơ Râm Phố lần này còn có Binh nhì Bríu Giang, người dân tộc Cơ Tu, nhà ở xã A Nông, huyện Tây Giang, Quảng Nam. Ai cũng biết Giang vì hoàn cảnh khác hẳn với mọi người. Ngày Binh nhì Giang nhập ngũ cũng là ngày anh lên chức bố khi vợ sinh con gái đầu lòng. Bríu Giang chia sẻ: “Lần đầu tiên xa nhà lâu thế này tôi không quen, nhất là cứ nghĩ đến con gái bé bỏng thì nhớ gia đình lắm, không muốn làm gì nữa”. Biết hoàn cảnh của Giang, Phố và đồng đội, đặc biệt là các Tiểu đội trưởng như Thiếu úy Pơlong Nhé, A Rắt Thuận, Trung úy A Lăng Trang, Pơlong Tâm luôn quan tâm, động viên, chia sẻ. Được mọi người giúp đỡ, Giang đã quen được môi trường mới, các giờ học bắn súng, điều lệnh, Giang luôn được khen vì có nhiều cố gắng.

Chiến sĩ mới trình độ không đồng đều, ở các vùng miền, hoàn cảnh khác nhau, nay về sống và huấn luyện sẽ có nhiều bỡ ngỡ. Thế nhưng, nhờ sự sắp xếp về các tiểu đội thích hợp nên mọi người có thể kèm cặp, giúp đỡ nhau cùng học tập, huấn luyện cũng như sinh hoạt. Để giúp chiến sĩ nhanh chóng hòa nhập được cuộc sống mới trong quân ngũ, đơn vị triển khai nhiều hoạt động tập thể, điển hình là mô hình “Tổ 3 người”. Qua sinh hoạt, mọi người trong tổ cùng chia sẻ, tâm sự với nhau, Tổ trưởng sẽ báo lại với Chính trị viên đại đội những khó khăn, vướng mắc của tổ viên của mình để có những động viên, có hướng giải quyết. Bên cạnh đó, Tiểu đoàn cũng đẩy mạnh hoạt động thể dục, thể thao bằng việc hình thành các câu lạc bộ thể lực, võ thuật, bóng chuyền, tạo sân chơi cho chiến sĩ mới vừa nâng cao thể lực, vừa xây dựng mối quan hệ đồng chí, đồng đội. Thiếu tá Mẫn Xuân Thịnh, Chính trị viên Tiểu đoàn cũng đã phổ biến trong đợt sinh hoạt đơn vị lần trước, rằng tiến tới chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp, bên cạnh giao lưu văn hóa, văn nghệ, đơn vị sẽ tổ chức các cuộc thi thể lực, tháo lắp súng, bóng chuyền nội bộ. Phố tin rằng, việc tham gia các hoạt động tập thể là sợi dây kết nối giữa chiến sĩ với chiến sĩ, chiến sĩ và cán bộ. Mối liên kết ấy, gắn bó ấy là tiền đề để Phố và đồng đội hiểu nhau hơn, từ đó, giúp đỡ nhau hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ huấn luyện. 

Năm nay, chiến sĩ mới nhập ngũ khi tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, bởi vậy, ngay từ những ngày đầu, công tác phòng, chống dịch được triển khai rất cẩn trọng. Từ khi nhận quân tại các quận, huyện, chiến sĩ đã được khám sức khỏe, kiểm tra thân nhiệt. Trước khi đưa về tiểu đoàn, chiến sĩ được đưa về Tổ quân y của Bộ Chỉ huy kiểm tra thân nhiệt một lần nữa. Từ đó, chiến sĩ được kiểm tra thân nhiệt 2 lần/ngày và phát khẩu trang. Đơn vị cũng tiến hành tiêu độc, khử trùng môi trường đơn vị, nguồn nước 1 tuần/lần, cấp phát xà phòng rửa tay đến cấp tiểu đội hay trước khi ăn, bát được nhúng nước sôi khử khuẩn. Chỉ huy tiểu đoàn cũng thông báo, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chỉ huy, để đảm bảo sức khỏe và phòng dịch Covid-19, đơn vị vẫn chưa tổ chức cho người nhà thăm chiến sĩ cho tới khi công bố hết dịch hoặc có thông báo mới. Biết rõ điều ấy nên mọi người cũng xác định được tư tưởng để an tâm công tác.

Sau hơn 1 tháng trên thao trường, nhìn ai cũng như trưởng thành hơn vì nắng gió. Mới ngày nào còn lóng ngóng, tiểu đội trưởng phải rất vất vả để chỉnh sửa, thì nay, động tác chào đã dứt khoát, với quân dung tươi tỉnh và thuần thục tháo lắp súng AK. Giờ giải lao, mọi người tranh thủ cập nhật thông tin từ “Hộp báo thao trường” hoặc hào hứng trò chuyện việc sau 3 tháng huấn luyện theo giáo trình của Bộ Tổng Tham mưu, sẽ bước vào 1,5 tháng để huấn luyện võ thuật, nghiệp vụ Biên phòng, sẵn sàng biên chế về các đơn vị. Phố và đồng đội ai cũng cố gắng để những năm tháng quân ngũ là thời gian đẹp nhất đời mình.

Trúc Hà