Diễn biến phức tạp

Ngày 4-11, trong khi Tổ công tác của Đồn Biên phòng Cần Thạnh, BĐBP TP Hồ Chí Minh đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra trên biển Cần Giờ, đã phát hiện 3 sà lan mang biển kiểm soát: HD 2455, do Phạm Văn Ngọt, SN 1974; HP 4242, do Trần Ngọc Sơn, SN 1973, cùng trú tại tỉnh Hải Dương, làm thuyền trưởng và HP 2627, do Nghiêm Văn Minh, SN 1989, trú tại tỉnh Nam Định làm thuyền trưởng, đang khai thác cát trái phép.

Tại thời điểm kiểm tra, trên cả 3 sà lan đang chứa khoảng 600m3 cát, trong khi đó, thuyền trưởng các phương tiện nói trên không xuất trình được giấy tờ liên quan đến hoạt động khai thác cát cũng như giấy tờ liên quan đến hàng hóa, phương tiện. Tổ tuần tra Đồn Biên phòng Cần Thạnh đã tiến hành lập biên bản, tạm giữ phương tiện, tang vật để xử lý theo quy định của pháp luật. 

Theo chia sẻ của Đại tá Nguyễn Văn Sửu, Trưởng phòng Phòng chống ma túy và tội phạm, BĐBP TP Hồ Chí Minh, những năm gần đây, trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cũng như các tỉnh lân cận, nhu cầu sử dụng cát xây dựng, san lấp rất lớn, nguồn cung cấp từ các mỏ cát được cấp phép rất ít, lợi nhuận từ hoạt động khai thác cát trái phép cao. Vì thế, nhiều đối tượng đã sử dụng các phương thức, thủ đoạn tinh vi để khai thác, vận chuyển cát trái phép. Hoạt động khai thác cát diễn biến phức tạp, tập trung tại khu vực Cồn Ngựa (huyện Cần Giờ).

Đây là vùng giáp ranh với tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và Tiền Giang. Hầu hết các phương tiện vi phạm đều từ các địa phương khác đến vùng biển Cần Giờ để tiến hành khai thác trái phép. Các đối tượng thường tổ chức hoạt động khai thác vào ban đêm, quá trình hoạt động có lực lượng cảnh giới. Nếu phát hiện có phương tiện của cơ quan chức năng tuần tra, kiểm soát, chúng thông báo cho nhau rồi rút vòi bơm, xả cát xuống biển và chạy trốn về vùng biển các tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiền Giang.

Ngoài ra, một số đối tượng còn lợi dụng hợp đồng mua bán, vận chuyển cát từ các mỏ cát ở các tỉnh miền Tây như Vĩnh Long, Đồng Tháp, Bến Tre..., sau đó, cho phương tiện chạy qua khu vực biển Cần Giờ để khai thác cát trái phép. Nếu không bị bắt quả tang, chúng sử dụng hóa đơn, chứng từ, hợp đồng mua bán, vận chuyển có sẵn để hợp thức hóa đối phó với sự kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng.

Theo thống kê, trong 2 năm 2017 và 2018, BĐBP TP Hồ Chí Minh đã xử phạt vi phạm hành chính 126 vụ/223 đối tượng với 207 lượt phương tiện, với số tiền gần 4 tỉ đồng; tịch thu hơn 31.000m3 cát, 300 máy hút và 10 ghe gỗ. Riêng từ đầu năm 2019 đến nay, BĐBP TP Hồ Chí Minh bắt giữ 25 vụ/31 phương tiện khai thác, vận chuyển cát trái phép, xử phạt vi phạm hành chính 497 triệu đồng, tịch thu 4.900 m3 cát.

Chung tay đẩy lùi “cát tặc”

Tại Hội nghị công tác phối hợp kiểm tra, xử lý, khai thác, vận chuyển cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ và vùng giáp ranh do UBND TP Hồ Chí Minh tổ chức vừa diễn ra vào ngày 22-11, Đại tá Tô Danh Út, Chỉ huy trưởng BĐBP TP Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua, BĐBP TP Hồ Chí Minh đã tích cực, chủ động tham mưu, chỉ đạo và triển khai nhiều biện pháp, giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ, qua đó, đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, công tác đấu tranh với hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn TP nói chung, trên vùng biển Cần Giờ nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, cần sự chung tay phối hợp chỉ đạo của các địa phương giáp ranh gồm: Bà Rịa-Vũng Tàu, Đồng Nai, Tiền Giang.

Cũng tại hội nghị này, lãnh đạo các đơn vị: BĐBP TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu và Tiền Giang đã ký kết quy chế phối hợp đấu tranh phòng, chống khai thác, vận chuyển cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ và vùng giáp ranh. Các đơn vị thống nhất sẽ thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin, tình hình về nội dung kế hoạch phối hợp giữa các tỉnh, TP thông qua hình thức trao đổi trực tiếp hoặc gửi văn bản. Nếu trong trường hợp đột xuất, sẽ chủ động thông báo cho nhau bằng điện thoại để phối hợp, xử lý nhanh chóng, kịp thời. Ngoài ra, nếu tình trạng khai thác, vận chuyển ở vùng biển giáp ranh diễn biến phức tạp, các đơn vị chủ động trao đổi, thống nhất với nhau để xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm soát chung hoặc tổ chức mật phục đấu tranh, bắt giữ các đối tượng, phương tiện có hành vi khai thác, vận chuyển cát trái phép.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, đồng chí Nguyễn Thành Phong, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh, tháng 6-2019, TP Hồ Chí Minh đã thống nhất đầu tư ngân sách địa phương cho BĐBP TP xây dựng một chốt kiểm soát trên biển nhằm phục vụ công tác bảo vệ chủ quyền trên biển, trong đó có công tác phòng chống khai thác cát trái phép. Vì vậy, BĐBP TP cần chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để sớm tiến hành xây dựng và đưa vào sử dụng để đấu tranh có hiệu quả hoạt động khai thác, vận chuyển cát trái phép. 

Đồng chí Nguyễn Thành Phong cũng đề nghị UBND các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiền Giang chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan cùng chung tay nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp trong công tác phòng, chống, ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép. Đặc biệt, BĐBP TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiền Giang cần tích cực, chủ động, phối hợp hiệp đồng nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ để kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi và kiểm soát tốt tình hình khai thác, vận chuyển cát trái phép trong thời gian tới.

Hồ Phúc