Biên phòng - Năm 2022, thành phố (TP) Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk có 40 người có uy tín (NCUT) trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Những năm qua, NCUT trên địa bàn thành phố không những làm tốt vai trò là cầu nối “Ý Đảng, lòng dân”, mà còn làm trung tâm hòa giải các mâu thuẫn xảy ra trong cộng đồng.
“Cánh chim đầu đàn” của buôn làng
Buôn M’duk, phường Ea Tam, TP Buôn Ma Thuột có gần 1.400 hộ, với 11 dân tộc sinh sống, trong đó, đồng bào DTTS chiếm gần một nửa, chủ yếu là đồng bào Ê đê. Đây là buôn còn giữ được nhiều bản sắc văn hóa, phong tục tập quán đẹp của đồng bào Ê đê.
“Trước đây, buôn M’duk còn tồn tại nhiều hủ tục lạc hậu, nhưng bây giờ, buôn M’duk đã khác xưa nhiều rồi. Nhiều hủ tục lạc hậu được xóa bỏ, bà con đoàn kết một lòng thực hiện nếp sống văn minh, giữ gìn an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, phát huy giá trị đời sống văn hóa. Buôn làng phát triển về mọi mặt, đời sống kinh tế của người dân khá giả hơn”- già Y Siu chia sẻ.
Nhiều năm được bà con buôn M’duk tín nhiệm suy tôn làm NCUT, già Y Siu Byă luôn nhiệt huyết, trách nhiệm nên bà con trong buôn luôn tin tưởng, kính trọng. Già Y Siu thường xuyên đến các hộ dân nắm bắt tâm tư của bà con. Nắm bắt trúng, đúng tư tưởng, tâm lý, từ đó, già có cách phân tích, chia sẻ phù hợp với từng đối tượng để tuyên truyền cho người dân chấp hành mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hương ước của buôn, giữ lại các nét đẹp văn hóa truyền thống, loại bỏ những tập tục lạc hậu và vận động nhân dân tham gia các phong trào của địa phương.
Già Y Siu cho biết: “Để làm tốt nhiệm vụ tuyên truyền, vận động nhân dân thì phải sâu sát với dân. Tôi định kỳ lấy ngày mùng 5 hàng tháng tổ chức họp với các tổ liên gia, kịp thời nắm bắt tình hình, tâm tư, nguyện vọng cũng như những khó khăn để kịp thời tháo gỡ cho bà con”.
Từ sự nhiệt huyết, tận tình, già Y Siu đã giải quyết nhiều mâu thuẫn xảy ra trong buôn và giúp nhiều người dân phát triển kinh tế.
Hơn 40 năm tham gia công tác Mặt trận, Trưởng Hội đồng già làng và được người dân suy tôn NCUT, già Y Yơh Kbuôr được ví như “trung tâm đoàn kết” của buôn K’mrơng Prong A, xã Ea Tu, TP Buôn Ma Thuột. Nhiều năm qua, già Y Hơn miệt mài cùng chính quyền địa phương đi tuyên truyền, vận động bà con chung tay giữ gìn an ninh trật tự, không nghe, không tin theo kẻ xấu, chăm chỉ làm ăn phát triển kinh tế.
Bằng tâm huyết, sự gần gũi và cách giải quyết thấu tình đạt lý, già Y Hơn đã hòa giải nhiều vụ việc mâu thuẫn xảy ra trong buôn. Không những vậy, mỗi khi có chuyện, bà con trong buôn lại tìm đến già để bộc bạch như tìm đến một địa chỉ tin cậy, một điểm tựa tinh thần to lớn.
Đến nay, già đã hòa giải thành công nhiều vụ việc mẫu thuẫn trong buôn, trong gia đình, thắt chặt tình đoàn kết trong buôn làng. Điển hình, vợ chồng chị H’Buăn chung sống với nhau hơn chục năm, 4 người con chăm ngoan học giỏi, hiếu thảo với cha mẹ. Nhưng người chồng hay say rượu, gây gổ đánh đập vợ, người thân, họ hàng khuyên nhủ không được, H’Buăn phải nhờ đến Hội đồng già làng đứng ra xử lý.
Già Y Hơn kể: “Tôi mời cả hai vợ chồng chị H’Buăn đến phân tích đúng sai, động viên, khuyên giải, yêu cầu người chồng viết cam kết, già phải đứng ra bảo lãnh. Những khúc mắc bấy lâu được giải tỏa, vợ chồng chị H’Buăn lại đoàn tụ với nhau, cùng nhau làm lụng lo cuộc sống hàng ngày và nuôi con ăn học. Từ đó đến nay, vợ chồng chị H’Buăn hòa thuận, không còn tiếng ồn ào, cãi vã gì nữa”.
“Để người dân hiểu đúng các vấn đề, tôi chủ động nghiên cứu, tìm tòi học tập, nắm bắt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước rồi mới phổ biến đến bà con. Muốn người dân tin thì trước hết bản thân mình phải gương mẫu, nói đi đôi với làm. Tôi luôn tiên phong đi đầu trong các phong trào, các cuộc vận động; giáo dục con cháu trong gia đình học hỏi, nâng cao nhận thức, thực hiện quy ước khu dân cư và luật tục phù hợp với pháp luật, chống các tệ nạn xã hội, xóa bỏ các tập tục lạc hậu”.

Phát huy hơn nữa vai trò Người có uy tín
Tỉnh Đắk Lắk có 967 NCUT trong đồng bào DTTS được UBND tỉnh công nhận. Những năm qua, ngành công tác dân tộc tỉnh Đắk Lắk thực hiện đầy đủ chính sách dành cho NCUT. Hàng năm, Ban Dân tộc tỉnh Đắk Lắk, phòng Dân tộc các huyện, thị xã, thành phố tổ chức các lớp tập huấn để phổ biến, cung cấp thông tin mới về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; cấp phát báo miễn phí cho NCUT; thăm hỏi, tặng quà nhân dịp Tết Nguyên đán, Tết của các dân tộc; kịp thời hỗ trợ lúc ốm đau, gia đình gặp biến cố. Đặc biệt, tổ chức các chuyến tham quan học hỏi, trao đổi kinh nghiệm ở các vùng, miền trên cả nước để NCUT vận dụng trong công việc và truyền đạt lại trong cộng đồng dân cư.
Ông Lê Ngọc Vinh, Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh Đắk Lắk chia sẻ: “NCUT là cầu nối ý Đảng, lòng dân, là trung tâm đoàn kết của cộng đồng các dân tộc trong các buôn làng đồng bào DTTS. NCUT trên địa bàn tỉnh nói chung và TP Buôn Ma Thuột nói riêng đã luôn đi đầu trong các phong trào thi đua, sản xuất, thực hành tiết kiệm, xóa đói, giảm nghèo. Tích cực vận động bà con tham gia các phong trào của địa phương, tuyên truyền cho bà con nâng cao ý thức cảnh giác trước âm mưu, hoạt động chia rẽ khối đoàn kết dân tộc của các thế lực thù địch, phản động. Chính sự tâm huyết, trách nhiệm, tự giác, gương mẫu của lực lượng NCUT đã lan tỏa mạnh mẽ đến nhận thức, làm chuyển biến hành động của cộng đồng các dân tộc thiểu số ở buôn làng”.
Hoàng Lê