Câu chuyện của Trung tá Phạm Minh Hải đưa chúng tôi ngược dòng thời gian về hơn 10 năm trước. Thực hiện Nghị quyết số 16-NQ của Tỉnh ủy Lai Châu về phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh các xã biên giới, giai đoạn 2007-2010 và những năm tiếp theo, Đảng ủy BĐBP Lai Châu phối hợp với Huyện ủy Sìn Hồ xây dựng kế hoạch củng cố hệ thống chính trị cơ sở xã Nậm Ban. Trong đó có việc thành lập Ban chỉ đạo do BĐBP tỉnh chủ trì và cử một tổ công tác phối hợp gồm cán bộ BĐBP và một số cán bộ thuộc các ban, ngành của huyện Sìn Hồ tăng cường cho xã biên giới Nậm Ban.

Ban chỉ đạo cử Phạm Minh Hải (khi đó, anh mang quân hàm Thiếu tá), người có nhiều kinh nghiệm trong công tác vận động quần chúng ở Đồn Biên phòng Pa Tần, làm Tổ trưởng Tổ công tác Biên phòng. Đồng thời, Ban Thường vụ Huyện ủy Sìn Hồ (nay là huyện Nậm Nhùn) chỉ định Thiếu tá Phạm Minh Hải làm Phó Bí thư Chi bộ xã Nậm Ban.

Phạm Minh Hải “nhập cuộc” với “hành trang” như thế. Những tháng đầu, thậm chí cả năm đầu, nhiều đêm anh mất ngủ lo cho công việc. Việc ở thôn, bản khác hoàn toàn với việc ở đồn Biên phòng. Rồi khi triển khai cũng có nhiều cái vướng. Với lực lượng Biên phòng thì rõ ràng “quân lệnh như sơn”, nhưng với xã bản thì... “hãy đợi đấy”. Dần dần, kinh nghiệm sau hơn 20 năm công tác trong lực lượng giúp anh nhận ra “điểm chốt” trọng yếu, đó là bộ máy ở cơ sở rất yếu. Nhiều bản không chỉ “trắng” chi bộ, mà còn “trắng” cả đảng viên. Trải qua nhiều trở trăn nung nấu, sau khi xin ý kiến và được sự nhất trí của Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh và Ban Thường vụ Huyện ủy Sìn Hồ (nay là huyện Nậm Nhùn); sự ủng hộ của cấp ủy và chính quyền xã Nậm Ban, kế hoạch xóa bản “trắng” đảng viên ở các thôn bản được Phó Bí thư Phạm Minh Hải xây dựng và nhận được sự nhất trí, khích lệ của cấp trên và sự đồng thuận cao trong Chi bộ xã Nậm Ban.

Khi ấy, Nậm Ban là xã đặc biệt khó khăn, có 11 bản, trên 500 hộ với gần 3.000 nhân khẩu, thuộc 7 dân tộc cùng sinh sống; trong đó, đông nhất là dân tộc Mông (51,7%). Tỷ lệ hộ đói nghèo trong toàn xã trên 80%. Hệ thống chính trị cơ sở ở Nậm Ban nhiều năm được xếp vào loại yếu kém trong huyện. Đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên trên 90% chưa qua đào tạo về chuyên môn và lý luận chính trị. Cấp ủy vừa thiếu lại vừa yếu, không phát huy được vai trò hạt nhân trong lãnh đạo. Chính quyền và các đoàn thể hoạt động kém hiệu quả...

Để tăng cường đội ngũ đảng viên ở các thôn bản, đặc biệt là các thôn bản không có đảng viên, Đảng bộ xã Nậm Ban ra nghị quyết chuyên đề về phát triển đảng viên mới tiến tới thành lập tổ chức Đảng tại các thôn, bản. Theo đó, giải thể Chi bộ Văn phòng UBND xã, phân công cán bộ chủ chốt xuống sinh hoạt tại các chi bộ thôn bản, chuyển đảng viên đương chức về sinh hoạt tại thôn, bản để tạo sự gắn kết giữa đảng viên đang công tác tại xã với đảng viên và nhân dân địa phương; chuyển các giáo viên là đảng viên tại các điểm trường, đảng viên các đội công tác của lực lượng vũ trang về cơ sở trọng điểm làm nòng cốt phát triển đảng viên, xây dựng chi bộ thôn, bản. Mặt khác, giao nhiệm vụ cho đảng viên tại các bản tích cực phát hiện, tạo nguồn phát triển đảng tại thôn, bản mình công tác.

Theo đề xuất của Phó Bí thư chi bộ Phạm Minh Hải, để giải quyết tình trạng yếu kém ở Nậm Ban, điểm “đột phá” là phải đổi mới công tác cán bộ. Trên cương vị Phó Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng Tổ công tác Biên phòng, anh cùng cấp ủy rà soát, đánh giá lại trình độ cũng như uy tín của đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức trong xã. Ngoài ra, để nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ, xã đã tạo điều kiện cho 6 người đi học trung cấp chuyên môn, 9 người đi học lý luận chính trị, 23 cán bộ đương chức và dự nguồn được đi học nâng cao trình độ học vấn...

Song song với phát triển đội ngũ, tăng cường các giải pháp xóa thôn bản “trắng” chi bộ và “trắng” đảng viên, với vai trò là Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy và nay là Bí thư Đảng ủy xã, Trung tá Phạm Minh Hải đã cùng cấp ủy, chính quyền xã Nậm Ban triển khai tích cực, hiệu quả các chương trình, dự án đầu tư cho xã, sắp xếp lại dân cư, đảm bảo cho nhân dân có điều kiện xóa đói giảm nghèo. Xã thường xuyên phối hợp với các cơ quan chuyên môn của huyện mở các lớp khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư nhằm giúp bà con có thêm kinh nghiệm trong nuôi trồng, canh tác, tạo ra những chuyển biến về kỹ năng và tư duy trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho người dân. Cùng với các đồng chí trong Thường trực Đảng ủy xã và lãnh đạo UBND xã, Trung tá Phạm Minh Hải đã chủ động đề xuất với Đảng bộ xây dựng đề án phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với điều kiện của một xã biên giới vùng sâu, vùng xa, điểm xuất phát thấp. Bằng uy tín của mình, anh xin cấp trên hỗ trợ về tài chính, vật liệu để xã xây dựng các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, sửa chữa, nâng cấp cơ sở hạ tầng như trụ sở làm việc, trường học, trạm y tế, mở đường giao thông vào trung tâm xã và từ xã đến các thôn bản; kiến nghị với lãnh đạo BĐBP tỉnh đầu tư xây dựng trường bán trú dân nuôi, tạo điều kiện cho con em đồng bào các dân tộc ở Nậm Ban được đi học. Anh còn cùng tổ công tác tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bảo vệ đường biên, mốc giới, thực hiện phong trào bảo vệ an ninh trật tự thôn bản, khu vực biên giới, giữ vững chủ quyền lãnh thổ quốc gia...

Hơn 10 năm qua (2007-2018), Phạm Minh Hải luôn nêu cao vai trò trách nhiệm trên từng cương vị công tác, năng động, sáng tạo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo. Anh đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền xã Nậm Ban đẩy mạnh việc xây dựng, củng cố hệ thống chính trị, nhất là xây dựng các tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh, phát huy được vai trò hạt nhân lãnh đạo ở cơ sở; nâng cao chất lượng quản lý, điều hành của bộ máy chính quyền và hiệu quả hoạt động của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội. Anh cũng tham mưu chia tách, thành lập mới 14 chi bộ bản, trường học, trạm y tế xã; kết nạp 68 đảng viên, cử 85 quần chúng ưu tú đi học các lớp nhận thức về Đảng. Hiện nay, tất cả các thôn bản trong xã Nậm Ban đều đã thành lập chi bộ; 100% số cán bộ chủ chốt xã được đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ và lý luận chính trị từ sơ cấp trở lên.

Với những nỗ lực cống hiến không biết mệt mỏi, Trung tá Phạm Minh Hải được Bộ Tư lệnh BĐBP, Tỉnh ủy Lai Châu, Huyện ủy Sìn Hồ và Huyện ủy Nậm Nhùn, tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen...

Đức Duẩn