Đường dây nóng: 0983449277 - 0913303903 - 0912325336Thứ sáu, 25/10/2024 01:52 GMT+7

Nghi lễ cầu may của người Lào

Biên phòng - Đất nước Lào nằm chung trong khối ASEAN (Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á) cùng với Việt Nam và 8 quốc gia, vùng lãnh thổ khác. Đây được xem là khu vực giàu bản sắc văn hóa của thế giới, luôn bí ẩn với nhiều luật tục, tín ngưỡng và tôn giáo bản địa. Nghi lễ cầu may mắn của người Lào là một trong chuỗi các nghi thức theo Phật giáo Tiểu thừa, thể hiện rõ bản tính sùng đạo, thiện lành và mến khách của người Lào.

hu48_22b
Những ngôi chùa cổ của Lào đều được trang hoàng mỗi dịp lễ,Tết. Ảnh: Hải Ninh

Nghi lễ cầu may thường được tổ chức vào dịp Tết cổ truyền Bunpimay. Các quốc gia ASEAN có điểm chung là đều có các tiểu vùng văn minh lúa nước và các phương thức canh tác lâu đời dựa vào thiên nhiên. Bởi vậy, với họ, việc mùa màng tươi tốt, mưa thuận, gió hòa đồng nghĩa với ấm no, hạnh phúc. Tuần lễ khởi đầu báo hiệu mùa khô kết thúc mùa mưa bắt đầu cũng là lúc bước vào năm mới. Giữa tháng 4 dương lịch (khoảng tháng 5 theo Phật lịch), người dân Lào chờ đón Tết Bunpimay (thường gọi là Tết té nước). Đó là khoảnh khắc thời gian chuyển mùa trong năm, thời tiết và khí hậu khô nóng đỉnh điểm. “Nước” chính là điều khao khát nhất, mát lành nhất và cũng là thứ có khả năng gột rửa đi mọi sự không may của năm cũ, mang đến nguồn sống cho con người, động thực vật. 

Một trong những nghi thức quan trọng của nghi lễ đón năm mới là các nhà sư hành đạo vẩy nước làm phép cầu may mắn cho những người có mặt trong buổi lễ. Trước đây, nước được lấy từ trên núi cao, hoặc trong các giếng của chùa để làm lễ. Trải qua nhiều sự giao thoa văn hóa, người Lào cũng dần cởi mở hơn, nhiều tầng lớp nhân dân chờ đợi mỗi dịp Tết để nghỉ ngơi, vui chơi, tiếp đãi bạn bè. Trong đó, việc té nước vào người khác để chúc may mắn trở thành một cuộc vui chơi ngoài trời náo nhiệt. Đặc biệt, mỗi dịp Tết, du khách khắp nơi đổ về đất nước Lào rất đông, các ngôi chùa trong dịp này đều được sửa sang, trang hoàng để đón người dân đến cúng tế và các ngôi chùa mở kho làm từ thiện cho người nghèo. Được tham dự Tết té nước của người Lào là một trải nghiệm rất khó quên. 

Ngoài ra, nghi thức buộc chỉ cổ tay của người Lào đã trở thành một câu chúc may mắn không cần lời, một nghi thức tôn giáo được nâng tầm lên thành nghi thức ngoại giao và hiện nay, người Lào thực hành nó trong bất kì dịp nào họ muốn chúc phúc cho người khác. Ngoài lễ mừng năm mới, các dịp lễ khác như lễ khai sinh trẻ nhỏ, mừng nhà mới, mừng đỗ đạt... đều có nghi thức buộc chỉ cổ tay. Buộc chỉ cổ tay cho người già chúc trường thọ, sức khỏe, cho người trẻ cầu may mắn hạnh phúc. Đặc biệt là các cặp đôi trong lễ hằng thuận tại các ngôi chùa không thể thiếu được lễ buộc chỉ cổ tay để hàm ý cả đời gắn bó, bền chặt, tình cảm không thể chia lìa. 

Một số quốc gia khác cũng có nghi thức buộc chỉ cổ tay cầu may mắn là Campuchia, Thái Lan, Philippines... Dân tộc Thái của Việt Nam cũng có nghi thức này mỗi khi có dịp lễ, Tết. Người Lào xem trọng việc buộc chỉ cổ tay và tuyệt đối không vì lý do gì mà bỏ sợi chỉ đi trong 3 ngày đầu được làm phép và buộc vào. Mỗi khi có dịp đặc biệt, cưới, tiễn người đi xa, hoặc đón người trở về, tân gia hoặc người ốm mới khỏi bệnh..., sợi chỉ không chỉ là sợi dây cầu may mắn, mà còn là một sự ghi nhớ, biết ơn những hạnh phúc đã được hưởng. 

Nghi thức buộc chỉ cổ tay từ lâu trở thành một nghi thức ngoại giao thú vị của đất nước Lào, một mã văn hóa phi ngôn ngữ thể hiện bản tính nhu thuận, lành hiền của nhân dân quốc gia sùng đạo Phật. Buộc chỉ cổ tay kèm với những lời chúc bình an, may mắn là một thông điệp mà mỗi người dân nơi đây dành cho mọi người xung quanh, với bạn bè quốc tế. Người dân Lào cầu an cho người khác hơn là cầu cho chính mình - đây là tinh thần của Phật giáo Tiểu thừa. Bởi với họ, cầu mong điều tốt lành cho người khác, thì sau đó, người khác cũng sẽ mang bình an đến cho họ. Đó là luân lý, nhân quả của cuộc sống.  

gbzu_22a
Nghi thức buộc chỉ cổ tay của người Lào. Ảnh: Hải Ninh

Nghi thức buộc chỉ cổ tay được chuẩn bị mâm lễ trái cây hương hoa. Trên mâm lễ ngoài xôi, rượu, đồ ăn, nước, trái cây..., phải có một cây trang trí hình tháp bằng hoa và nến. Người Lào dùng hoa vàng và trắng có mùi thơm để trang trí cho mâm lễ cùng rượu trắng, thể hiện sự tinh khiết. Hình tháp bằng hoa và lá chuối trong mâm lễ tượng trưng cho hiện thân của Phật phổ độ. Đó cũng là sự mong muốn, dâng cúng của phật tử đối với Phật. Các sợi chỉ trắng đồng thời được đặt vào mâm lễ, sau đó lần lượt được buộc vào tay những người làm lễ xung quanh. Nghi thức buộc chỉ cổ tay còn thể hiện mong muốn đoàn kết, gắn bó giữa các gia tộc, những người cùng dòng họ, hay là hội nhóm, anh em, bạn bè. Với ý nghĩa cùng một cuộn chỉ được cắt ra và buộc vào tay mỗi người thì dù ở đâu họ cũng có sự liên kết với nhau như những sợi chỉ trong cùng một cuộn chỉ. 

Cùng với nhiều nghi lễ cầu may mắn khác, nghi thức buộc chỉ cổ tay đã cùng song hành với sự phát triển văn hóa từ xa xưa của đất nước Triệu Voi. Họ tự hào về phong tục tôn giáo của mình và luôn muốn khoe nét đẹp văn hóa này với thế giới cùng với điệu múa lăm-vông, ẩm thực Lào, nếp sống hiền hòa của người Lào bên dòng sông Mê Kông.

Hải Ninh

Bình luận

ZALO