Theo thống kê, từ năm 2010 đến năm 2017, trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 104 người xuất khẩu lao động không có hợp đồng sang Australia. Tháng 12-2017 đến tháng 4-2018, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh thông báo có 19 trường hợp vi phạm pháp luật xuất nhập cảnh trái phép vào nước Australia bị trả về nước.

Theo luật pháp Australia, đối với những người sang Australia bằng tàu thuyền mà không có thị thực, họ sẽ bị liệt vào danh sách cấm nhập cảnh vào Australia. Với sự hỗ trợ của IOM và Chính phủ các nước có liên quan, nhất là Đại sứ quán Australia tại Việt Nam, BĐBP Nghệ An đã triển khai có hiệu quả các chiến dịch truyền thông tại cộng đồng các địa phương thông qua nhiều hình thức phong phú, đa dạng như: treo áp phíc, tờ rơi, truyền thông báo chí, tư vấn trực tiếp, sân khấu hóa sự kiện, phát các bản tin trên các chương trình phát thanh của địa phương với các nội dung văn bản pháp luật, cung cấp tài liệu liên quan đến việc di cư, xuất khẩu lao động...

Ông Pôn Prai-ét, Giám đốc Chương trình của IOM tại Việt Nam cho biết: Mục đích của sự kiện truyền thông cộng đồng là nâng cao nhận thức, sự cảnh giác của cộng đồng về những lời dụ dỗ, hứa hẹn dối trá của những kẻ tổ chức đưa người di cư bất hợp pháp, bao gồm việc di cư bằng tàu thuyền; về những nguy hiểm, rủi ro của việc di cư trái phép mà người dân có thể phải đối mặt. Từ đó, người dân hiểu rõ rằng, các dịch vụ của những kẻ đưa người di cư trái phép chỉ dựa trên những lời nói dối và những người lựa chọn sử dụng dịch vụ này sẽ nhận mọi hiểm nguy, mất mát. Kết quả có thể dẫn đến tổn thất về tài chính, thậm chí là mất mạng khi di cư theo con đường bất hợp pháp - một phương thức không an toàn.

Chính vì vậy, với sự tài trợ của Chính phủ Australia, IOM đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan đối tác BĐBP Nghệ An và chính quyền địa phương các cấp thực hiện các hoạt động truyền thông nhằm tăng cường nhận thức của cộng đồng về chính sách pháp luật, những hiểm nguy của di cư không an toàn, những kênh di cư an toàn và hợp pháp. Hy vọng rằng, những người tham dự sự kiện có thể lựa chọn những phương thức di cư an toàn và phù hợp.

Những năm gần đây, tình hình người nhập cảnh trái phép vào Australia tuy có giảm, nhưng vẫn còn diễn ra nhiều, trong đó có cả người Việt Nam nói chung và người dân Nghệ An nói riêng. Nguyên nhân các vụ xuất khẩu lao động, vượt biên trái phép là do nhận thức về di cư an toàn của người dân còn hạn chế nên đã để cho kẻ xấu lợi dụng xúi giục, lôi kéo...

Dù mất rất nhiều tiền cho các đối tượng đưa người đi nước ngoài, nhưng những người di cư vẫn bị bỏ đói, bị đánh, bị bóc lột sức lao động và thậm chí mất tính mạng.

Thực tế, những người di cư sang Australia hầu hết đều bị các cơ quan chức năng của nước này phát hiện, bắt giữ và trả về Việt Nam. Ông Mát-thau Prai, Bí thư thứ 2, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam cho biết: “Thông điệp của Chính phủ Australia gửi đến những người tìm cách nhập cư trái phép bằng thuyền vào nước này là rất rõ ràng. Chúng tôi có những chính sách bảo vệ biên giới rất mạnh mẽ, và bất kì ai tìm cách đến Australia trái phép bằng thuyền hoặc bất kì phương tiện nào khác sẽ bị chặn lại, bị đưa trở về và không đến được đích. Tìm cách đến Australia bằng thuyền rất nguy hiểm và những người di cư trái phép gặp phải rất nhiều rủi ro không chỉ về tính mạng của mình, mà còn cả đối với những người thân của mình ở nhà”.

Đã có quá nhiều hộ gia đình phải trả giá cho việc vượt biên trái phép bằng đường biển sang Australia. Họ không chỉ bị gánh nặng nợ nần, mà thậm chí phải trả giá bằng mạng sống của mình khi phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, nguy hiểm ngoài biển khơi. Hy vọng, với các biện pháp tuyên truyền rộng rãi, thì nhận thức đầy đủ của người dân về vượt biên trái phép bằng đường biển sang Australia sẽ được nâng lên và tình trạng vượt biên trái phép sang Australia sẽ chấm dứt trong thời gian tới.  

Hải Thượng