Năm 2021 đã trở thành thời cơ vàng để ngành đường Việt Nam khởi sắc, giá đường trong nước tăng kỷ lục trong hơn 4 năm, cùng với đó là sự hỗ trợ từ Chính sách Chống bán phá giá và Chống trợ cấp từ chính phủ. Tuy nhiên, tình trạng gian lận thương mại cộng với đường nhập lậu tràn vào đã gây tổn thất nghiêm trọng cho nông dân, doanh nghiệp và ngành mía đường Việt Nam khi doanh nghiệp khó mà cạnh tranh về giá với đường lậu, tình trạng tồn ứ hàng hoặc giảm giá cũng ảnh hưởng đến giá thu mua mía của người nông dân.

Không ít nhà máy đường phải đóng cửa, nhiều cánh đồng mía bỏ hoang do thua lỗ. Người tiêu dùng cũng bị thiệt hại do các loại đường không rõ nguồn gốc gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Với giá rẻ hơn giá đường trong nước 2.000 - 3.000 đồng/kg, không bị đánh thuế, các đối tượng dùng nhiều thủ đoạn để qua mặt cơ quan chức năng tuồn đường lậu vào nước ta kiếm lời. Đường lậu khi vào sâu trong nội địa nước ta có thể được các đối tượng xé lẻ để nhập cho các đại lý, cửa hàng kinh doanh nhỏ để kiếm lời.

Trong thời gian qua, các đơn vị chức năng trên cả nước đã có nhiều động thái nhanh nhạy, truy lùng ráo riết và đẩy mạnh công tác chống buôn lậu trên các tuyến biên giới. Bằng những động thái hoàn toàn mới, các đơn vị đang quyết tâm ngăn chặn hiệu quả các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, góp phần ổn định thị trường và sản xuất của ngành mía đường trong nước.

Tại khu vực miền Trung, tuyến biên giới tỉnh Quảng Trị được xác định là địa bàn trọng điểm của hoạt động buôn lậu nói chung, trong đó có mặt hang đường Thái Lan. Các đối tượng đầu nậu hai bên biên giới Lào - Việt Nam móc nối chặt chẽ với nhau vận chuyển đường sản xuất tại Thái Lan về tập kết sát khu vực sông biên giới Sê Pôn (địa bàn huyện Sê Pôn, Lào), sau đó lợi dụng đêm tối dùng thuyền vượt sông vào nước ta. Tại đây các đối tượng người Việt Nam sẽ nhanh chóng tẩu tán hàng lậu vào khu vực nhà dân, tiếp tục chờ thời cơ để vận chuyển sâu vào nội địa tiêu thụ.

Căn cứ vào tình hình thực tế, thời gian qua, Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Trị đã tổ chức, duy trì 124 tổ, chốt với 851 cán bộ, chiến sĩ bám biên giới thực hiện nhiệm vụ. Đơn vị đã điều động quân số tại các đồn Biên phòng tuyến biển, cơ quan Bộ Chỉ huy tăng cường cho Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, Đồn Biên phòng Thuận, Đồn Biên phòng Thanh, quyết tâm kiểm soát chặt chẽ đoạn biên giới trên sông Sê Pôn. Bên cạnh quân số của BĐBP còn có sự tham gia của cán bộ, chiến sĩ thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị, Công an, Dân quân địa phương.

Suốt thời gian qua, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng luôn đoàn kết, khắc phục mọi khó khăn, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, phòng, chống dịch Covid-19. Chỉ tính từ đầu năm 2021 đến nay, các đơn vị của BĐBP Quảng Trị đã kịp thời phát hiện, bắt giữ 120 vụ buôn lậu (trong đó mặt hang đường Thái Lan chiếm tỉ lệ khác lớn), 300 vụ xuất, nhập cảnh trái phép qua biên giới. Tuy nhiên, quá trình triển khai nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, phòng, chống dịch Covid-19 và đấu tranh ngăn chặn buôn lậu nói chung, buôn lậu đường của các đơn vị BĐBP Quảng Trị đang gặp phải nhiều thách thức, khó khăn. Đó là thời tiết trên biên giới rất khắc nghiệt, các loại tội phạm hoạt động rất tinh vi, liều lĩnh. Bên cạnh đó, vẫn còn một bộ phận dân cư có dấu hiệu tiếp tay cho các đối tượng vi phạm pháp luật.

Thời gian gần đây, một số hộ dân sinh sống ở khu vực biên giới thuộc địa bàn thị trấn Lao Bảo xây dựng “bờ rào cứng” cũng đang gây cản trở quá trình thực hiện nhiệm vụ của BĐBP và cơ quan chức năng. Cụ thể, trường hợp gia đình ông Lê Văn Sơn, khóm Tân Kim, thị trấn Lao Bảo đã xây dựng hàng rào tôn cao khoảng 2m quanh 2ha đất ở khu vực dọc sông Sê Pôn với lí do bảo vệ cây ăn quả, hoa màu. Cũng với lí do đó, nhiều gia đình khác đã dựng hàng rào bằng tôn, lưới thép B40 kéo dài dọc theo sông biên giới.

Theo số liệu thống kê của Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, chỉ trong khoảng 2km đường biên giới thuộc địa bàn thị trấn Lao Bảo, các hộ gia đình đã xây dựng 366m hàng rào tôn, 434m hàng rào lưới B40, 385m tường bê tông và 100m hàng rào bằng lưới... Trong đó, không loại trừ khả năng một số người dân dựng hàng rào lên để buôn lậu hoặc tiếp tay cho buôn lậu. Để giải quyết tình trạng trên, Đại tá Lê Văn Phương, Chỉ huy trưởng BĐBP Quảng Trị cho biết: “Chúng tôi đã kiến nghị Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban chỉ đạo công tác biên giới tỉnh Quảng Trị xem xét không giao đất ở cho các hộ dân dọc theo tuyến biên giới, tạo điều kiện cho BĐBP và các lực lượng chức năng thực hiện nhiệm vụ”.

Viết Lam