Lực lượng BĐBP quản lý, kiểm soát xuất nhập cảnh (XNC), đảm bảo an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại 154 cửa khẩu, cảng biển. Sau 10 năm đưa Nghị quyết 84 vào cuộc sống, có thể khẳng định, việc ban hành Nghị quyết là hết sức cần thiết và là nền tảng để xây dựng lực lượng cửa khẩu BĐBP vững mạnh, chính quy, hiện đại.

Theo đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chủ động tham mưu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, nâng cao hiệu lực, hiệu quả về quản lý cửa khẩu, kiểm soát XNC, cải cách hành chính trong lĩnh vực quản lý biên giới, cửa khẩu, tạo cơ sở pháp lý vững chắc trong thực thi nhiệm vụ kiểm soát XNC và quản lý, bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội tại các cửa khẩu.

Đồng thời, tham mưu cho Bộ Quốc phòng báo cáo Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương trong công tác quy hoạch đồng bộ, phát triển hệ thống cửa khẩu hiện đại, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế và khu vực.

Cùng với đó, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chỉ đạo các đơn vị thực hiện có hiệu quả các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng về cải cách hành chính trong lĩnh vực cửa khẩu; thực hiện thủ tục biên phòng điện tử cảng biển theo Cơ chế một cửa quốc gia ở tất cả các cửa khẩu cảng; thí điểm thủ tục biên phòng điện tử trên Cổng thông tin thủ tục biên phòng điện tử kết nối một cửa quốc gia và hệ thống Cổng kiểm soát XNC tự động tại các cửa khẩu quốc tế trên toàn tuyến biên giới đất liền; thực hiện kiểm soát XNC bằng mã vạch tại các cửa khẩu, cảng biển; đầu tư xây dựng phần mềm và hệ thống camera giám sát tại các cửa khẩu trọng điểm kết nối về Trung tâm chỉ huy tại Bộ Tư lệnh BĐBP để lãnh đạo, chỉ đạo, giám sát, từng bước tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác đối ngoại biên phòng, trở thành điểm sáng trong công tác đối ngoại quốc phòng, được Đảng, Nhà nước, Quân đội đánh giá cao. Các đơn vị xây dựng, triển khai thực hiện có chiều sâu mô hình “Đồn, trạm Biên phòng cửa khẩu tiêu biểu, kiểu mẫu về đối ngoại”; tổ chức thành công hoạt động giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới, giao lưu “Biên cương thắm tình hữu nghị” với các nước láng giềng và các nước trong khu vực, tạo sự đồng thuận, kịp thời giải quyết các vấn đề xảy ra trên biên giới.

Tăng cường phối hợp, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực XNC; phối hợp với Ủy ban Biên giới quốc gia (Bộ Ngoại giao), các cơ quan có liên quan tham mưu với Chính phủ đàm phán, ký kết Hiệp định về Quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới quốc gia Việt Nam - Trung Quốc, Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia; ký kết Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Công an Trung Quốc thiết lập cơ chế phối hợp thực thi pháp luật 3 cấp trong kiểm soát Biên phòng khu vực cửa khẩu và quản lý biên giới đất liền; tham mưu cho Bộ Quốc phòng thành lập Ủy ban hợp tác cửa khẩu Việt Nam - Trung Quốc để phối hợp nghiên cứu, đề xuất chủ trương, chính sách, biện pháp quản lý cửa khẩu, thúc đẩy mở, nâng cấp cửa khẩu, đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận lợi cho hoạt động thông quan ở các cửa khẩu và đàm phán, xử lý, giải quyết các vấn đề phát sinh tại các cửa khẩu.

Các đơn vị BĐBP tại cửa khẩu phía Việt Nam và lực lượng quản lý cửa khẩu các nước láng giềng thường xuyên tổ chức hội đàm định kỳ, thông báo, trao đổi thông tin, tình hình, thực hiện biện pháp quản lý cửa khẩu, quy trình kiểm soát XNC; hợp tác đấu tranh với các loại tội phạm xuyên quốc gia và các loại tội phạm; duy trì, đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn khu vực cửa khẩu, tạo thuận lợi cho XNC, xuất nhập khẩu qua cửa khẩu biên giới.

Đặc biệt, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP, cấp ủy, chỉ huy các cấp cũng rất chú trọng xây dựng các đơn vị cửa khẩu nền nếp, chính quy, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện chuyên môn nghiệp vụ, rèn luyện tính chuyên nghiệp, trình độ ngoại ngữ, thành thạo sử dụng trang thiết bị chuyên ngành hiện đại, tác phong giao tiếp, ứng xử lịch thiệp cho cán bộ cửa khẩu...

Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục pháp luật gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị khóa XII “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới”, xây dựng đội ngũ cán bộ cửa khẩu có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức, lối sống trong sạch.

Đồng thời, đề cao vai trò, trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu đơn vị trở thành tấm gương về phẩm chất đạo đức, lối sống, đoàn kết, chấp hành kỷ luật, đảm bảo không để xảy ra các vụ việc nhũng nhiễu, tiêu cực, tạo được tình cảm, ấn tượng tốt đẹp về người chiến sĩ BĐBP đối với hành khách trong nước và quốc tế.

Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, để tiếp tục đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, ứng phó có hiệu quả với các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống ở khu vực cửa khẩu, biên giới, cũng như đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển đất nước, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong BĐBP cần tập trung quán triệt, triển khai thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục tham mưu với Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng có chủ trương, giải pháp chiến lược đầu tư quy hoạch, phát triển hệ thống cửa khẩu, tổ chức quản lý cửa khẩu theo hướng hiện đại, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, ban hành mới, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý biên giới, cửa khẩu, kiểm soát XNC của BĐBP, đáp ứng với tình hình thực tiễn hiện nay.

Hai là, đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, đầu tư trang bị, phương tiện kỹ thuật hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, tự động hóa, nâng cao hiệu quả trong hoạt động XNC; thực hiện thủ tục biên phòng điện tử kết nối một cửa quốc gia; thực hiện giai đoạn 2 về nhân rộng mô hình Cổng kiểm soát XNC tự động tại các cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính; kiểm soát các loại giấy phép bằng công nghệ in mã vạch tại các cửa khẩu cảng trên toàn quốc và thực hiện Đề án hộ chiếu điện tử...

Ba là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đưa công tác đối ngoại biên phòng đi vào chiều sâu, trở thành một trong những mặt công tác cơ bản, quan trọng, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi trong quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Bốn là, xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác cửa khẩu, có trình độ chuyên môn cao, tinh thông nghiệp vụ, có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cửa khẩu trong tình hình mới. Chú trọng đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng đội ngũ cán bộ cửa khẩu có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng. Mặt khác, các nhà trường trong BĐBP phải đổi mới toàn diện chương trình, nội dung giáo dục, đào tạo chuyên ngành cửa khẩu theo hướng bám sát thực tiễn, cán bộ chuyên trách giỏi về chuyên môn nghiệp vụ; sử dụng, khai thác, làm chủ trang bị kỹ thuật công nghệ cao, có trình độ ngoại ngữ tiếng Anh, tiếng nước láng giềng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác cửa khẩu trong tình hình mới.

Thiếu tướng Lê Văn Phúc, Phó Tư lệnh BĐBP