Trong những năm qua, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên các tuyến biên giới, cửa khẩu, vùng biển luôn được giữ vững và ổn định, BĐBP luôn được Đảng, Nhà nước, chính quyền các địa phương và nhân dân khu vực biên giới ghi nhận đánh giá cao. Việc Quốc hội thông qua Luật Biên phòng Việt Nam, giao cho BĐBP chức năng chủ trì, phối hợp với cơ quan, tổ chức duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cửa khẩu theo quy định của pháp luật đã khẳng định thêm niềm tin của nhân dân đối với BĐBP, đồng thời cũng là trọng trách mà BĐBP phải phấn đấu để hoàn thành tốt, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Luật Biên phòng Việt Nam đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIV, Kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 11/11/2020, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022. Theo quy định tại Điều 13 của Luật Biên phòng Việt Nam về “Vị trí, chức năng của BĐBP”, Khoản 2 quy định: “BĐBP có chức năng… chủ trì, phối hợp với cơ quan, tổ chức duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cửa khẩu theo quy định của pháp luật”.

Trong thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực được dự báo sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp. Trên Biển Đông, các tuyến biến giới, địa bàn trọng điểm, trên không gian mạng vẫn tiềm ẩn những diễn biến khó lường, các thế lực thù địch, phản động đẩy mạnh các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội ngày càng công khai, trực diện hơn; hoạt động của các loại tội phạm, vi phạm pháp luật, xuất, nhập cảnh trái phép… diễn biến phức tạp; nhiệm vụ công tác Biên phòng trong tình hình mới ngày càng nặng nề, khó khăn hơn.

Để thực hiện hiệu quả chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Luật Biên phòng Việt Nam, nhất là chức năng “…chủ trì, phối hợp với cơ quan, tổ chức duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cửa khẩu theo quy định của pháp luật”, mỗi cán bộ, chiến sĩ BĐBP cần nghiên cứu, nắm vững, hiểu sâu các quy định của Luật Biên phòng Việt Nam, trong đó, cần nắm chắc chức năng, nhiệm vụ của BĐBP, đối chiếu với chức trách, nhiệm vụ của mình để tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy đơn vị chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ.

Đối với chức năng “chủ trì” ở khu vực biên giới, cửa khẩu, bên cạnh việc tiếp tục phát huy những kinh nghiệm quý báu, truyền thống của lực lượng, theo chúng tôi, BĐBP và từng đơn vị cần nghiên cứu, tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:

Tích cực, chủ động tuyên truyền sâu, rộng về Luật Biên phòng Việt Nam cho đội ngũ cán bộ và nhân dân ở khu vực biên giới, cửa khẩu; trong đó, chú trọng tuyên truyền về chức năng, nhiệm vụ của BĐBP và nhiệm vụ công tác biên phòng; vị trí đặc biệt của khu vực biên giới, cửa khẩu đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Làm cho cán bộ, chính quyền và nhân dân khu vực biên giới, cửa khẩu hiểu rõ về BĐBP và công tác biên phòng theo quy định của Luật Biên phòng Việt Nam, tích cực ủng hộ, giúp đỡ BĐBP thực hiện công tác biên phòng.

Từng đơn vị (nhất là các đồn Biên phòng) chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong phát huy vai trò, chức năng, nhiệm vụ của BĐBP; xác định rõ vị trí “chủ trì” của BĐBP ở khu vực biên giới, cửa khẩu, đồng thời, tạo điều kiện để BĐBP thực hiện vai trò “chủ trì” theo đúng chức năng, nhiệm vụ đã được pháp luật quy định.

Làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan ở khu vực biên giới, cửa khẩu; tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức để các đơn vị, đồn Biên phòng ký quy chế phối hợp với các cơ quan, đơn vị đứng chân ở khu vực biên giới, cửa khẩu; quy định rõ nội dung, biện pháp phối hợp, thống nhất định kỳ hàng tuần, tháng… tổ chức giao ban tình hình khu vực biên giới, cửa khẩu (do đồn Biên phòng chủ trì hội nghị giao ban). Đồng thời, phát huy sức mạnh thế trận “Biên phòng toàn dân”, “An ninh nhân dân” để nắm chắc tình hình khu vực biên giới, cửa khẩu, kịp thời phối hợp các lực lượng để xử lý hiệu quả mọi tình huống xảy ra trên khu vực biên giới, cửa khẩu, không để bị động, bất ngờ.

Bên cạnh đó, kết hợp đồng bộ, linh hoạt các biện pháp công tác biên phòng; tăng cường tuần tra, kiểm soát địa bàn khu vực biên giới, cửa khẩu, nhất là các khu vực trọng điểm, phức tạp; duy trì sự hiện diện của BĐBP và các lực lượng phối hợp ở các địa bàn, khu vực cần thiết trên biên giới, cửa khẩu. Khi xử lý các vụ việc xảy ra ở khu vực biên giới, cửa khẩu, cần bám sát các nguyên tắc, quy trình, quy định; thực hiện đúng trình tự, thủ tục tố tụng hình sự trong giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố; đề nghị các cơ quan, đơn vị có liên quan trong khu vực biên giới, cửa khẩu phối hợp cung cấp thông tin, tài liệu, hỗ trợ lực lượng trong xử lý các vụ việc, vụ án xảy ra trong khu vực biên giới, cửa khẩu.

Ngoài ra, cần làm tốt công tác giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng, bảo vệ nội bộ trong BĐBP; xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng và nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Chủ động phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động của BĐBP. Định kỳ phối hợp sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm với các cơ quan, ban, ngành ở khu vực biên giới, cửa khẩu về công tác bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, cửa khẩu. Kịp thời phát hiện những vướng mắc, bất cập để tham mưu với Đảng, Nhà nước lãnh đạo, chỉ đạo công tác biên phòng đạt hiệu quả.

Đồng thời, hướng tới kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống BĐBP (3/3/1959-3/3/2024) và 35 năm Ngày Biên phòng toàn dân (3/3/1989 - 3/3/2024), mỗi cán bộ, chiến sĩ và toàn lực lượng quyết tâm phấn đấu thực hiện và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ công tác biên phòng, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; xây dựng BĐBP vững mạnh, chính quy, từng bước hiện đại.

Đại tá, Thạc sĩ Nguyễn Văn Thắng, Viện trưởng Viện Kiểm sát Quân sự BĐBP