- Từ đầu năm 2020, BĐBP đã triển khai trên 1.600 tổ, chốt phòng, chống xuất nhập cảnh, phòng chống dịch bệnh trên toàn tuyến biên giới đất liền. Trong điều kiện “căng mình” thực hiện nhiệm vụ như vậy, công tác huấn luyện của BĐBP đã gặp phải những khó khăn gì, thưa đồng chí?

- Ngay từ khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát đầu năm 2020, BĐBP đã triển khai trên tuyến biên giới đất liền 1.613 tổ, chốt với hơn 7.500 cán bộ, chiến sĩ trực 24/24 giờ để tuần tra, kiểm soát, vừa quản lý, bảo vệ biên giới (QL, BVBG) và phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh trật tự, vừa ngăn chặn XNC trái phép. Năm 2020, BĐBP đã bắt giữ, xử lý gần 1.900 vụ với hơn 10.500 người XNC trái phép... Cùng một lúc, BĐBP phải thực hiện nhiều nhiệm vụ, đòi hỏi tập trung cao độ nhân lực và trang thiết bị, nên ảnh hưởng trực tiếp đến công tác huấn luyện của các đơn vị.

Mặc dù Bộ Tư lệnh (BTL) BĐBP đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch, phương án huấn luyện, song, do quân số làm nhiệm vụ phân tán, việc lựa chọn nội dung huấn luyện, cấp huấn luyện và phương pháp huấn luyện cho phù hợp để vừa bảo đảm thời gian và quân số tham gia, vừa nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu (HLCĐ) là không đơn giản. Cùng với đó, công tác vận chuyển, bảo đảm vật chất, thao trường phục vụ huấn luyện cho các tổ, chốt trên biên giới cũng gặp nhiều khó khăn do phần lớn các tổ, chốt là nhà tạm, ở xa đồn... Việc cơ động lực lượng để tham gia những nội dung huấn luyện tập trung, nhất là khi thời tiết bất lợi càng khó khăn.

- Được biết, công tác huấn luyện của BĐBP năm 2020 vẫn đạt được những hiệu quả rất đáng ghi nhận. Xin đồng chí cho biết, chúng ta đã khắc phục những khó khăn đó như thế nào?

- Xác định thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện PCD Covid-19 còn kéo dài với nhiều thách thức, đồng thời, trên cơ sở đánh giá đúng những khó khăn, bất cập mà thực tiễn đặt ra, Đảng ủy, BTL BĐBP đã chỉ đạo tập trung huấn luyện đồng bộ ở tất cả các nội dung, đối tượng; kết hợp chặt chẽ giữa HLCĐ với thực hiện nhiệm vụ QL, BVBG, PCD Covid-19 và các hiện tượng thiên tai; tổ chức tốt hội thi, hội thao ở các cấp.

Các đơn vị căn cứ điều kiện thực tế đã điều chỉnh kế hoạch, lịch huấn luyện theo hướng: Những nội dung chuyên ngành biên phòng thì tổ chức huấn luyện kết hợp với thực hiện nhiệm vụ. Tổ chức huấn luyện xoay vòng, đổi tập, chia nhỏ, tập nhiều, tăng cường tự tập, tự nghiên cứu, kiểm tra, đánh giá kết quả. Nội dung lý luận thì cấp tài liệu đến các tổ, chốt để bộ đội nghiên cứu, rồi viết thu hoạch... Cùng với đó, tăng thời gian huấn luyện trong tuần; bố trí ngày nghỉ, giờ nghỉ để huấn luyện bù, vét; tận dụng địa hình, tranh thủ thời tiết thuận lợi để tổ chức huấn luyện, kiểm tra, phấn đấu đạt kết quả cao nhất, bảo đảm tuyệt đối an toàn, đánh giá kết quả chính xác. Các đơn vị chú trọng rút kinh nghiệm, kịp thời khắc phục những khâu yếu, mặt yếu...

Nhờ có sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo như vậy, nên dù gặp nhiều khó khăn, song, BĐBP đã triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ lệnh công tác quân sự, quốc phòng của Tổng Tham mưu trưởng và Mệnh lệnh HLCĐ của Tư lệnh BĐBP. Trong năm 2020, BĐBP đã tổ chức tập huấn được 203 lớp cho gần 3.400 cán bộ; tổ chức và tham gia diễn tập CH-20, phòng, chống khủng bố và PCD 3 cuộc với 650 cán bộ; huấn luyện và kiểm tra các bài bắn theo kế hoạch cho hơn 30.000 lượt cán bộ; huấn luyện đủ nội dung về nghiệp vụ QL, BVBG, quy trình, thủ tục pháp luật liên quan đến các hoạt động công tác biên phòng; huấn luyện cho 5.000 chiến sĩ mới tại 28 đơn vị và huấn luyện, kiểm tra gần 1.100 quân nhân dự bị tại 13 đơn vị... Trên cả hai tuyến biên giới đất liền và tuyến biển, kết quả kiểm tra huấn luyện cán bộ và huấn luyện đơn vị đều đạt khá trở lên.

Điểm nổi bật trong công tác huấn luyện, đào tạo của BĐBP giai đoạn này là, thực hiện phương châm “Biên cương gắn với giảng đường”, từ đầu năm 2020 đến nay, Đảng ủy, BTL BĐBP đã điều động hàng nghìn lượt học viên biên phòng đi thực tập, kiến tập hoạt động QL, BVBG gắn với tăng cường lực lượng cho các tỉnh biên giới trọng điểm thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn XNC trái phép và PCD Covid-19. Đây là cách làm hiệu quả, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng và chính quyền, nhân dân các địa phương vùng biên giới đánh giá cao.

- Phát huy kết quả đã đạt được năm 2020, bước sang năm 2021, nhiệm vụ huấn luyện của BĐBP có điểm gì mới, thưa đồng chí?

- Trên cơ sở quán triệt sâu sắc các chỉ đạo, hướng dẫn của trên, BTL BĐBP đã xây dựng kế hoạch HLCĐ năm 2021, được Bộ Tổng Tham mưu phê duyệt. Trong đó, có những điểm nhấn tiêu biểu, như: Công tác tổ chức huấn luyện cho các tổ, chốt làm nhiệm vụ ngăn chặn XNC trái phép, PCD Covid-19 đã được xác định ngay từ đầu trong kế hoạch huấn luyện của từng đơn vị nên chủ động được trong tổ chức và điều hành huấn luyện. Công tác huấn luyện chuyên sâu đạt hiệu quả cao sau một năm triển khai huấn luyện thử nghiệm. Việc điều chỉnh một số nội dung huấn luyện đối với đồn Biên phòng, qua những kinh nghiệm rút ra sau khi sơ kết đã được các chuyên ngành hướng dẫn cụ thể hơn đến từng đề mục, từng đối tượng. Cán bộ huấn luyện đã nắm chắc về tổ chức, phương pháp huấn luyện chuyên sâu, huấn luyện kết hợp với thực hiện nhiệm vụ. Đặc biệt, việc kết hợp huấn luyện với làm nhiệm vụ thường xuyên đã mang lại hiệu quả đáng phấn khởi.

Vừa qua, thực hiện Công điện số 10 của Bộ Tổng Tham mưu về việc tổ chức HLCĐ, xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật trong điều kiện PCD Covid-19, BTL BĐBP đã chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch, phương án để tổ chức huấn luyện trong điều kiện xảy ra các cấp độ dịch trên địa bàn đóng quân.

- Đề nghị đồng chí cho biết, BTL BĐBP đã có những giải pháp gì để vừa hoàn thành các chỉ tiêu, yêu cầu của nhiệm vụ HLCĐ năm 2021, vừa quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới và PCD Covid-19 hiệu quả?

- Vừa thực hiện tốt nhiệm vụ QL, BVBG kết hợp ngăn chặn XNC trái phép, PCD Covid-19 hiệu quả, vừa phải hoàn thành nội dung chương trình HLCĐ và nâng cao chất lượng huấn luyện là bài toán rất khó đối với BĐBP. Vì vậy, Đảng ủy, BTL BĐBP xác định một số giải pháp chính:

Một là, tiếp tục kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với làm nhiệm vụ thường xuyên. Do tính chất nhiệm vụ đa dạng, phức tạp, quân số phân tán, thời gian dành cho huấn luyện tập trung hạn chế và định mức kinh phí, vật chất, xăng dầu cho huấn luyện chưa bảo đảm đầy đủ, nếu chỉ huấn luyện theo kế hoạch sẽ không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Thực tế, việc kết hợp này đã được các đơn vị thực hiện hiệu quả, nhất là với huấn luyện chuyên ngành (kết hợp huấn luyện trong khi tuần tra, kiểm soát, vận động quần chúng; xuất bến, cơ động làm nhiệm vụ của các hải đoàn, hải đội tàu thuyền...). Kết hợp huấn luyện với làm nhiệm vụ sẽ tiết kiệm được thời gian, kinh phí và vật chất bảo đảm, lại tranh thủ được kinh nghiệm, kiến thức của những đồng chí đi trước. Mặt khác, bộ đội được huấn luyện trực tiếp trên các trang bị, phương tiện, vũ khí theo biên chế, sát với chức trách, nhiệm vụ, bảo đảm huấn luyện đúng với tình huống thực tế.

Hai là, duy trì nền nếp, hiệu quả công tác tập huấn, kiểm tra, phúc tra huấn luyện, ưu tiên kiểm tra trực tiếp đội ngũ cán bộ chủ trì đơn vị. Tập trung huấn luyện sử dụng trang thiết bị, công nghệ mới, nâng cao hiệu quả công tác.

Ba là, tăng cường luyện tập, sử dụng vũ khí được trang bị; huấn luyện phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; tích cực tổ chức diễn tập và tham gia diễn tập khu vực phòng thủ do các quân khu chỉ đạo.

Bốn là, trong điều kiện các đơn vị phải dành 70% quân số và thời gian làm nhiệm vụ thường xuyên thì phải chú trọng tổng kết thực tiễn, phổ biến kinh nghiệm HLCĐ, nhất là huấn luyện các nội dung nghiệp vụ chuyên ngành, đấu tranh phòng, chống tội phạm, quản lý XNC. Thực tế thời gian qua, việc tổng kết thực tiễn để rút ra các bài học kinh nghiệm đã được BTL BĐBP chỉ đạo thực hiện hiệu quả.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Vân Anh (thực hiện)