Tại phiên họp, đối tượng kê khai tài sản, thu nhập (Điều 37); thẩm quyền kiểm soát tài sản, thu nhập (Điều 32); xử lý tài sản, thu nhập mà người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc (Điều 59); phòng, chống tham nhũng khu vực ngoài nhà nước;… là những nội dung lớn được các thành viên UBTVQH tập trung thảo luận, làm rõ.

Đối với quy định về đối tượng kê khai tài sản, thu nhập (Điều 37), có nhiều ý kiến tán thành với việc mở rộng đối tượng có nghĩa vụ kê khai như quy định của dự thảo Luật. Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị thu hẹp đối tượng có nghĩa vụ kê khai, tập trung vào các vị trí có nguy cơ tham nhũng cao để phù hợp với năng lực của cơ quan kiểm soát và khả năng đầu tư nguồn lực cho việc kiểm soát tài sản, thu nhập của các đối tượng này.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga, hạn chế, vướng mắc trong kiểm soát tài sản, thu nhập thời gian qua có nguyên nhân từ những quy định chưa hợp lý của Luật Phòng, chống tham nhũng hiện hành. Để khắc phục những hạn chế, tồn tại, dự thảo Luật cần phân biệt rõ các nhóm đối tượng khác nhau để áp dụng phương thức kê khai, xác minh tài sản, thu nhập phù hợp.

Đối với người giữ chức vụ từ Giám đốc Sở hoặc tương đương trở lên, người công tác tại các vị trí có nguy cơ tham nhũng cao, phải có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ; các đối tượng khác được kiểm soát ở mức độ đơn giản hơn với mục đích chủ yếu nhằm tạo cơ sở dữ liệu để so sánh, đối chiếu khi họ được bổ nhiệm vào chức vụ cao hơn hoặc khi có tố cáo, có biến động tăng về tài sản, thu nhập từ 300 triệu đồng trở lên trong một năm.

Ngoài ra, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm không giải trình được hợp lý về nguồn gốc. Các quy định này cơ bản đáp ứng yêu cầu tập trung kiểm soát tài sản, thu nhập của những người công tác tại các vị trí có nguy cơ tham nhũng cao, đồng thời bảo đảm phù hợp với năng lực của cơ quan kiểm soát và khả năng đầu tư nguồn lực cho việc kiểm soát tài sản, thu nhập, qua đó tăng cường hơn hiệu lực, hiệu quả của các biện pháp này trong phòng, chống tham nhũng.

Liên quan đến việc xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc (Điều 59) nhận được nhiều ý kiến khác nhau giữa các các thành viên UBTVQH. Nhiều ý kiến tán thành với phương án sau khi có kết luận xác minh thì cần phân biệt: Tài sản, thu nhập có dấu hiệu do phạm tội mà có thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý; tài sản, thu nhập có dấu hiệu do vi phạm pháp luật mà có thì chuyển vụ việc sang cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính để xử lý; tài sản, thu nhập hợp pháp nhưng chưa nộp thuế thì chuyển vụ việc sang cơ quan quản lý thuế để xử lý theo quy định của pháp luật về thuế hiện hành.

Riêng tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc và cơ quan Nhà nước cũng chưa chứng minh được do vi phạm pháp luật, do phạm tội mà có thì chuyển sang cơ quan quản lý thuế để thu thuế thu nhập cá nhân.

Kết luận, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, đây là dự án luật khó, phức tạp, đề nghị các cơ quan liên quan tiếp tục thảo luận, nghiên cứu dự luật để tiếp tục trình UBTVQH xem xét tại các phiên họp sau.

Danh Anh