Trước đó, trong 2 ngày 27 và 28-12-2021, phía bạn tạm dừng hoạt động thông quan tại cửa khẩu để khử khuẩn, chống dịch, sau đó các hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra bình thường.

Theo thông tin từ ông Hoàng Chí Hiền, trước dịch Covid-19, trung bình mỗi ngày có 600-800 xe thông quan qua các cửa khẩu của tỉnh Lào Cai, trong đó 80% là xe từ Trung Quốc sang. Hiện tại, chỉ có cửa khẩu quốc tế Lào Cai hoạt động, chủ yếu xuất khẩu chính ngạch.

Tỷ lệ phía Trung Quốc là chủ hàng chiếm 60%, doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu thực hiện khai báo, do đó không bị ách tắc. Lào Cai chủ động giảm phí hạ tầng, bố trí điều kiện cho lái xe trong lúc chờ giao nhận hàng. Thời gian qua chỉ ách tắc cục bộ ngắn ngày.

Ông Hiền bày tỏ sự lo lắng về việc doanh nghiệp phía Trung Quốc tận dụng chính sách cư dân biên giới để được hưởng chính sách 8.000 tệ, tiết giảm chi phí. “Nếu duy trì chính sách này thì sẽ nan giải”.

Về các mặt hàng nông sản xuất khẩu qua cửa khẩu Lào Cai, theo thống kê của Sở Công thương Lào Cai, mặt hàng thanh long chiếm tỷ trọng cao nhất, giá trị lớn nhất trong xuất khẩu qua tỉnh này. Số liệu cụ thể năm 2019 đạt 800 triệu USD, năm 2020 là 600, năm nay do dừng từ ngày 18-7 thì đạt 450 triệu USD. Từ ngày 5-8, sau khi có xét nghiệm, Cục Thương vụ Hà Khẩu có công hàm dừng nhập khẩu thanh long từ Lào Cai.

Trao đổi về vấn đề vận chuyển nông sản bằng đường sắt, ông Hiền cho rằng hạn chế lớn nhất là bảo quản và trung chuyển. Mặt khác, hệ thống đường sắt giữa Lào Cai và Trung Quốc chưa đồng bộ về khổ đường ray.

Ông Hiền thông tin thêm, đường sắt cao tốc Vân Nam - Lào sắp khánh thành, do đó hàng nông sản từ Lào, Thái Lan, Campuchia qua đây sẽ rất lớn. Hiện tại, nông sản các nước ASEAN đang tràn ngập ở Côn Minh.

Để tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu nông sản, Sở Công thương Lào Cai đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm đàm phán ký kết hiệp định về kiểm dịch nông, thủy, hải sản, mở rộng danh mục trái cây xuất sang Trung Quốc do phía bạn còn nhiều nhu cầu về nông sản Việt Nam.

Sở Công thương Lào Cai cũng đề xuất xây dựng các điểm trung chuyển, tập kết hàng hóa trước khi thông quan. Đồng thời cho biết thêm, địa phương này đang rà soát, xây dựng cửa khẩu xanh, vùng đệm an toàn để có thể duy trì hoạt động tại các cửa khẩu ổn định bởi phía Trung Quốc đã làm, và sắp tới còn siết chặt hơn về công tác phòng, chống dịch tại cửa khẩu.

Ông Hiền cho biết, được sự đồng ý của Bộ Giao thông Vận tải, tỉnh này sẽ xây tuyến đường sắt khổ 1,435 cm để kết nối với Vân Nam. Tỉnh Lào Cai cũng đã thành lập Tổ công tác đặc biệt với sự tham gia của nhiều ngành để trao đổi với phía Trung Quốc, đề nghị kéo dài thời gian thông quan.

Bích Nguyên