Những thách thức lớn nhất của thế giới hiện nay là sự đoàn kết quốc tế trong nỗ lực chống biến đổi khí hậu và tương lai sau thời kỳ đại dịch Covid-19. Vì lẽ đó, các vấn đề này cũng là tâm điểm trên bàn nghị sự của G20 diễn ra vào những ngày cuối tháng 10 vừa qua tại Thủ đô Rome, Italia. Giới quan sát chính trị quốc tế bình luận, kết quả đạt được trên bàn nghị sự của G20 cũng có tầm ảnh hưởng rất lớn tới các chương trình nghị sự lớn của thế giới trong thời gian tới, điển hình như Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) và Thượng đỉnh trực tuyến Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) 2021 diễn ra trong tháng này.

Theo đánh giá của giới quan sát, đáng chú ý nhất trong hội nghị của G20 là vấn đề biến đổi khí hậu. Tuyên bố chung của G20 đã phát đi những tín hiệu tích cực thông qua một số cam kết. Nổi bật trong đó, đây là lần đầu tiên toàn bộ các quốc gia G20 thống nhất khống chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp; thống nhất đạt trung hòa carbon trong thời gian sớm nhất. G20 cùng khẳng định, đây là những mục tiêu “trong tầm tay”. Cùng với đó, G20 cũng cam kết “dồn lực” thực hiện mục tiêu ngừng xây dựng mới nhà máy điện than trước năm 2030; loại bỏ dần trợ cấp nhiên liệu hóa thạch; dừng cấp vốn nhiệt điện vào cuối năm nay;...

Giới quan sát chỉ ra rằng, những kỳ vọng từ hội nghị của G20 được tạo ra khi các nước có lượng phát thải lớn đều thể hiện cam kết. Bởi lẽ, Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Đức và Brazil chiếm 80% lượng khí thải toàn cầu nên nếu những quốc gia này đồng thuận chống biến đổi khí hậu sẽ tạo ra nền tảng, cũng như “bước đà” đủ mạnh để thế giới thực hiện các nỗ lực chung. Minh chứng rõ nét cho “bước đà” từ kết quả của Hội nghị Thượng đỉnh G20 là việc COP26 đã đạt được cam kết ngân sách 19 tỷ USD để ngăn chặn nạn phá rừng.

Theo truyền thông quốc tế, bên cạnh vấn đề khí hậu, G20 cũng đặc biệt chú trọng tới tương lai của thế giới hậu Covid-19. Trong nỗ lực đẩy nhanh tốc độ kiểm soát dịch trên toàn cầu, G20 đặt mục tiêu đảm bảo ít nhất 40% dân số thế giới được tiêm chủng vào cuối năm nay và đến giữa 2022 là 70%. Đồng thời, cam kết tăng nguồn cung vaccine, y tế thiết yếu, loại bỏ các hạn chế về chuỗi cung ứng, tài chính;... G20 cũng thống nhất thông qua thỏa thuận về thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu, tạo ra kỳ vọng chấm dứt cuộc đua miễn giảm thuế; ủng hộ sáng kiến gia hạn nợ cho chính phủ chưa có khả năng chi trả do tác động của dịch Covid-19; ủng hộ huy động 100 tỷ USD đến năm 2025 cho những nước đang phát triển;...

Theo giới chuyên gia chính trị quốc tế, phía sau nghị trường G20, lãnh đạo các quốc gia đã có những thái độ thiện chí, cầu thị nhằm tăng cường đối thoại, củng cố quan hệ song phương, đề cao vai trò và tầm quan trọng của các tổ chức quốc tế. Điển hình như Tổng thống Mỹ và Tổng thống Pháp thiện chí chia sẻ những mặt được và chưa được trong bất đồng liên quan đến thỏa thuận tàu ngầm với Australia; Tổng thống Mỹ và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ hội đàm sau khoảng thời gian căng thẳng ngoại giao và cùng đề cao tầm quan trọng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO); Tổng thống Pháp và Thủ tướng Anh hội đàm xoa dịu căng thẳng tranh chấp về khai thác cá;...

Những căng thẳng riêng được xoa dịu khi thế giới ngày càng rối ren trước những thách thức chung của nhân loại. Những kết quả tích cực đạt được từ Hội nghị Thượng đỉnh của G20, cũng như những động thái tăng cường hợp tác, đối thoại đang cho thấy nỗ lực chung trong việc củng cố cam kết đa phương mạnh mẽ để cùng hướng tới tầm nhìn chung mới về một thế giới xanh, an toàn, hòa bình và phát triển bền vững trong thời gian tới.

Thanh Trúc