Trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước cho đến ngày nay, bằng quyết tâm và nỗ lực chung của cả hai bên, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Campuchia đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, tạo đà phát triển về mọi mặt trong giai đoạn mới.

Ngày 24-6-1967, Việt Nam và Campuchia chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, đánh dấu một chương mới trong quan hệ hai nước, gắn bó vận mệnh của hai dân tộc láng giềng. Trên nền tảng quan hệ lịch sử lâu đời và từ cuộc đấu tranh chống thực dân, việc thiết lập quan hệ ngoại giao đã tạo nên các điều kiện thuận lợi để nhân dân hai nước tiếp tục sát cánh bên nhau trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và cùng giành thắng lợi lịch sử vào mùa Xuân năm 1975.

Đáp lại lời kêu gọi khẩn thiết của Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia, quân và dân Việt Nam lại tiếp tục sát cánh cùng các lực lượng yêu nước và nhân dân Campuchia giải phóng đất nước, giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi chế độ Pol Pot diệt chủng, ngăn chặn chế độ diệt chủng quay trở lại. Sau khi đập tan chiến tranh xâm chiếm biên giới Tây Nam Việt Nam của Pol Pot, theo yêu cầu của cách mạng Campuchia, Việt Nam đã đưa Quân tình nguyện sang giúp Campuchia giải phóng dân tộc khỏi nạn diệt chủng.

Đến ngày 7-1-1979, Thủ đô Phnom Penh của Campuchia đã được giải phóng. Với sự giúp đỡ của Quân tình nguyện Việt Nam, nhân dân Campuchia đã khép lại một trang sử đen tối, đau thương của dân tộc mình, thực hiện công cuộc hồi sinh dân tộc và mở ra kỷ nguyên độc lập, hòa bình, tự do và phát triển cho đất nước.

Ngày 8-1-1979, Hội đồng Nhân dân cách mạng Campuchia thành lập và đề nghị Quân tình nguyện Việt Nam tiếp tục phối hợp với lực lượng vũ trang Campuchia truy quét tàn quân Pol Pot, củng cố chính quyền cách mạng. Cùng với hoạt động quân sự, Việt Nam đã cử nhiều chuyên gia giúp Campuchia xây dựng chính quyền cơ sở, hỗ trợ vật chất giúp phục hồi kinh tế từ đống đổ nát do chế độ diệt chủng để lại. Suốt 10 năm ở lại giúp đỡ nước bạn, các chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam đã nỗ lực không ngừng nghỉ, vượt qua vô vàn khó khăn, gian khổ.

Theo thỏa thuận giữa hai Đảng, hai Nhà nước, năm 1989, Việt Nam rút hết Quân tình nguyện về nước, hoàn thành nghĩa vụ quốc tế vẻ vang. Ở Thủ đô Phnom Penh và nhiều nơi khác, Nhà nước và nhân dân Campuchia đã tổ chức những lễ tiễn Quân tình nguyện Việt Nam hết sức trọng thể và thắm tình đoàn kết Việt Nam - Campuchia.

Tình đoàn kết, tình cảm son sắt, tinh thần tương trợ lẫn nhau của hai dân tộc chính là động lực, là sức mạnh để quân đội và nhân dân hai nước cùng kề vai sát cánh bên nhau chiến thắng chế độ diệt chủng Pol Pot, đưa đất nước Chùa Tháp Campuchia hồi sinh và quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ như ngày hôm nay. Trong các chuyến thăm, tiếp xúc và gặp gỡ, lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai Nhà nước đều nhấn mạnh quyết tâm cùng nhau vun đắp quan hệ đoàn kết, hữu nghị trên nền tảng lịch sử giữa hai nước Việt Nam và Campuchia; đồng thời khẳng định, quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước đang phát triển ngày càng sâu rộng, thiết thực và hiệu quả trên các lĩnh vực, trở thành tài sản chung quý báu của hai dân tộc, góp phần tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định và phát triển lâu dài.

Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, quan hệ chính trị giữa hai nước vẫn không ngừng được củng cố thông qua việc duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc trực tiếp cũng như các cuộc điện đàm, hội đàm trực tuyến cấp cao, đồng thời, tiếp tục phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương. Tiếp nối truyền thống tương trợ lẫn nhau lúc khó khăn, hai bên đã phối hợp chặt chẽ, thường xuyên ủng hộ, hỗ trợ lẫn nhau kịp thời và hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng, an ninh và đối ngoại, hai bên đã tăng cường hợp tác về quốc phòng, an ninh trên nguyên tắc không cho phép bất cứ lực lượng thù địch nào sử dụng lãnh thổ của nước mình làm phương hại đến an ninh của nước kia; triển khai hiệu quả các thỏa thuận hợp tác quốc phòng, an ninh hiện có; tăng cường phối hợp duy trì ổn định chính trị, an ninh, trật tự và an toàn xã hội ở mỗi nước; nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ biên giới; phát huy các cơ chế hợp tác hiện có và tiếp tục nỗ lực phối hợp tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia.

Trong đối ngoại biên phòng, lực lượng bảo vệ biên giới Việt Nam và Campuchia đã tăng cường phối hợp tuần tra chung, giữ vững an ninh, trật tự, cứu hộ, cứu nạn ở khu vực biên giới trên bộ và trên biển; tổ chức giao lưu kết nghĩa, duy trì đường dây nóng, phối hợp đấu tranh chống các loại tội phạm xuyên quốc gia, xâm canh, xâm cư, xuất nhập cảnh trái phép, giải quyết các vấn đề nảy sinh, xây dựng củng cố, quản lý khu vực biên giới, vành đai an ninh, hòa bình, ổn định, giữ vững chủ quyền quốc gia, trật tự, an toàn khu vực biên giới...

Những năm qua, Việt Nam và Campuchia cũng đã đạt được những thành quả quan trọng về vấn đề phân giới, cắm mốc biên giới. Nổi bật trong đó, tháng 10-2019, hai bên đã ký kết “Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985 và Hiệp ước bổ sung năm 2005 giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Vương quốc Campuchia” và “Nghị định thư phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Vương quốc Campuchia”.

Đến tháng 12-2020, hai bên trao đổi Văn kiện phê chuẩn hai văn kiện pháp lý (bằng hình thức trực tuyến). Với việc hoàn tất trao đổi Văn kiện phê chuẩn, hai văn kiện pháp lý ghi nhận thành quả phân giới cắm mốc khoảng 84% đường biên giới trên đất liền Việt Nam - Campuchia đã chính thức có hiệu lực từ ngày 22-12-2020 và đi vào đời sống chính trị của hai nước. Việc ký kết hai văn kiện pháp lý này có ý nghĩa to lớn, đặt nền tảng để hai bên duy trì ổn định, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực biên giới.

Trong suốt gần 55 năm qua, dù trải qua những thử thách chông gai, quan hệ Việt Nam - Campuchia vẫn không ngừng được xây dựng, vun đắp, không chỉ thể hiện trong thắng lợi của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, mà còn biểu hiện ở sự phát triển quan hệ trên tất cả các lĩnh vực trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Với sự tin cậy chính trị, quyết tâm của lãnh đạo và nhân dân hai nước cho thấy, trong những năm tới, quan hệ Việt Nam - Campuchia sẽ tiếp tục đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả hơn theo phương châm “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”; vì lợi ích của nhân dân hai nước và đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác nhiều mặt và phát triển bền vững ở khu vực và trên thế giới.

Thu Minh (tổng hợp)