Giảm nguy cơ lây lan

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I, thành phố Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay, Việt Nam bắt đầu chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 quy mô lớn nhất lịch sử, với mục tiêu tiêm nhanh, nhiều và rộng, nhưng đảm bảo an toàn, hiệu quả. Tuy nhiên, nếu chúng ta quá băn khoăn, lo lắng về phản ứng nghiêm trọng sau tiêm, nhất là từ thông tin thiếu chính xác, không có kiểm chứng, thậm chí nghiên cứu các loại vaccine trên thế giới rồi trì hoãn tiêm vaccine Covid-19... có thể sẽ “phá nát” vai trò của tiêm chủng toàn dân hiện nay. Nếu có cơ hội, người dân nên tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19 càng sớm càng tốt. Khi chúng ta tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19 để tỷ lệ tiêm chủng cộng đồng đạt đến 70-80% thì nguy cơ lây lan mầm bệnh sẽ giảm.

Ngoài ra, theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, khi tiêm vaccine Covid-19, hầu hết phản ứng phụ rất thông thường như đau, đỏ tại vị trí tiêm hoặc các triệu chứng “giả cúm” như mệt mỏi, đau cơ, đau khớp, đau đầu, sốt... Các phản ứng này thường sẽ tự khỏi trong vòng 2-3 ngày sau tiêm. Trong trường hợp sốt cao, lạnh run, có thể dùng thuốc hạ sốt để giảm triệu chứng khó chịu. Nếu xuất hiện tình trạng nôn ói, đi ngoài, mệt lả, khó thở... gây khó chịu, người được tiêm chủng nên đến ngay bệnh viện kiểm tra. Đối với một số trường hợp cực kỳ hiếm gặp gây phản ứng sau tiêm vaccine Covid-19 mũi 1 nghiêm trọng, người dân không nên tiêm mũi 2 hoặc phải được tiêm ở bệnh viện có đủ điều kiện cấp cứu ban đầu.

Tương tự, bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho hay, các loại vaccine Covid-19 đưa vào chương trình tiêm chủng tại Việt Nam đều đã được sử dụng trên nhiều nước, chứng minh về tính an toàn, hiệu quả, được xem là biện pháp phòng bệnh tương tự như các loại vaccine khác. “Bộ Y tế đã có hướng dẫn cụ thể về việc thực hiện tiêm chủng an toàn và hiệu quả, người dân không nên trì hoãn hoặc chờ đợi loại vaccine nào cụ thể, cần sẵn sàng thực hiện tiêm chủng ngay khi có cơ hội để sớm bảo vệ chính mình, gia đình và tạo miễn dịch cộng đồng” - bác sĩ Chính cho biết thêm.

Những ai nên hoãn tiêm vaccine

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, những trường hợp cần hoãn tiêm bao gồm: Trẻ dưới 18 tuổi, người đang có bệnh cấp tính, đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch liều cao, dài ngày; những phụ nữ mang thai, đang cho con bú sữa mẹ, người mắc bệnh nền mạn tính chưa kiểm soát, người suy giảm miễn dịch nặng, bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối và xơ gan giai đoạn mất bù, những đối tượng chống chỉ định tiêm chủng vaccine là người có tiền sử dị ứng phản ứng phản vệ mức độ 2 (có từ 2 biểu hiện ở nhiều cơ quan như mề đay, phù mạch, khó thở, tức ngực, khàn tiếng, chảy nước mũi, tiêu chảy, nôn ói, đau bụng dữ dội, phải tiêm adrenalin hoặc phải điều trị cấp cứu trong bệnh viện) và những chống chỉ định khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Chia sẻ thông tin về tiêm chủng của thành phố Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thành phố dự kiến triển khai kế hoạch chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 đợt 5 với khoảng hơn 1,1 triệu liều; bao gồm 1 triệu liều vaccine Moderna do Chính phủ Mỹ hỗ trợ, 100.000 liều vaccine AstraZeneca từ nguồn tài trợ của Chính phủ Nhật Bản và hơn 54.000 liều vaccine Pfizer được Chính phủ phân bổ cho thành phố Hồ Chí Minh. Theo kế hoạch, Sở sẽ sử dụng cơ sở y tế sẵn có để tổ chức các điểm tiêm, mỗi trạm y tế sẽ tổ chức 2 bàn tiêm, tại nơi diện tích nhỏ có thể tổ chức 1 bàn tiêm và 1 điểm tiêm lưu động. Tổ chức tiêm cho 120 người/điểm tiêm/ngày. Thời gian tiêm từ 2-3 tuần.

Đối tượng ưu tiên tiêm trong lần tiêm chủng đợt 5 bao gồm: Nhóm những người mắc bệnh mãn tính, người có bệnh lý nền, người già trên 65 tuổi, người nghèo, người hưởng chính sách xã hội, đối tượng người lao động làm việc trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ tiện ích, công nhân người nước ngoài đang làm việc trên địa bàn thành phố. Các quận, huyện, thành phố Thủ Đức sẽ tổng hợp danh sách đối tượng tiêm chủng lần này dựa trên dữ liệu quản lý tại địa phương, nhằm đảm bảo phân bổ tới đúng đối tượng theo quy định.

Liên quan đến việc đảm bảo an toàn trong tiêm chủng, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết: “Với phương châm “Tiêm tới đâu an toàn tới đó”, Sở sẽ tăng cường đội ngũ y bác sĩ hỗ trợ tại các điểm tiêm. Ngoài ra, sẽ bố trí xe cấp cứu ở những điểm tiện lợi nhất, đảm bảo trong vòng 3 phút có mặt để xử lý khi xảy ra sự cố. Mặc dù tỷ lệ xảy ra phản ứng phản vệ rất hiếm, nhưng tất cả nhân viên y tế, trang thiết bị luôn trong tình trạng sẵn sàng khởi động để không bỏ qua cơ hội vàng cứu bệnh nhân”.

Theo đó, đối với đối tượng nguy cơ cao phản ứng sau tiêm, công tác khám sàng lọc, theo dõi, giám sát chặt chẽ sức khỏe trước và sau tiêm cần được thực hiện nghiêm túc và đúng quy trình. Ngoài ra, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh cũng đã tập huấn bài bản, kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng cho tất cả cán bộ, nhân viên y tế, nhất là khâu khám sàng lọc trước tiêm chủng của bác sĩ khi triển khai chiến dịch tiêm chủng đại trà. Điều này giúp người dân không quá lo lắng, bỏ lỡ cơ hội được tiêm chủng phòng bệnh. Những phương án xử trí cấp cứu phản ứng sau tiêm cũng được đào tạo đầy đủ theo đúng quy định của Bộ Y tế, trang thiết bị xử trí cấp cứu phản vệ luôn sẵn sàng để cứu bệnh nhân.

Hoàng Tuyết