Năm 2020, toàn lực lượng BĐBP thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là đại dịch Covid-19 cũng đã đặt ra những thách thức không nhỏ đối với BĐBP. Mặc dù Bộ Tư lệnh BĐBP đã chỉ đạo các cơ quan chức năng, các đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch, phương án huấn luyện trên các mặt công tác, song, do quân số thực hiện nhiệm vụ phân tán, việc lựa chọn nội dung huấn luyện, cấp huấn luyện và phương pháp huấn luyện cho phù hợp là không đơn giản, đòi hỏi chỉ huy các đơn vị phải hết sức linh hoạt để điều chỉnh lịch huấn luyện, đảm bảo thời gian và quân số tham gia huấn luyện.

Cùng với đó, các đơn vị cơ sở cũng đối mặt với nhiều khó khăn trong bảo đảm vật chất, thao trường phục vụ huấn luyện cho các tổ, chốt trên biên giới do phần lớn các tổ, chốt là nhà tạm, ở xa đồn nên việc vận chuyển, bảo quản vũ khí, trang bị vật chất huấn luyện gặp nhiều khó khăn, nguy cơ xảy ra mất an toàn cao. Việc cơ động lực lượng để tham gia huấn luyện những nội dung huấn luyện chung, đòi hỏi quân số đông, nhất là những tổ, chốt ở xa khi điều kiện thời tiết bất lợi như mưa, lũ bất ngờ...

Từ những khó khăn nói trên dẫn đến công tác kiểm tra, đôn đốc, chấn chỉnh huấn luyện của chỉ huy các cấp không được thường xuyên và sâu sát, đánh giá chất lượng huấn luyện của từng cá nhân, đơn vị sẽ ít nhiều giảm hiệu quả.

Thiếu tướng Lê Quang Đạo, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng BĐBP cho biết, xác định nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới trong điều kiện phòng chống dịch bệnh sẽ còn diễn ra trong một thời gian dài với nhiều thách thức mới, đồng thời, dựa trên cơ sở đánh giá nhận định chính xác những khó khăn, bất cập mà thực tiễn đặt ra, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chỉ đạo các đơn vị cần tập trung huấn luyện đồng bộ cả về giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự, nghiệp vụ biên phòng, chuyên môn kỹ thuật, huấn luyện chiến sĩ mới và dự bị động viên...; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, phòng chống dịch bệnh, hiện tượng thiên tai cực đoan và hội thi, hội thao các cấp.

Các đơn vị căn cứ điều kiện thực tế của mình đã điều chỉnh kế hoạch, lịch huấn luyện tuần, tháng theo hướng: Những nội dung huấn luyện chuyên ngành như tuần tra, kiểm soát hành chính... thì thực hiện huấn luyện kết hợp với thực hiện nhiệm vụ. Những nội dung cần quân số đông thì xoay vòng quân số để tham gia huấn luyện tập trung. Những nội dung lý luận thì cấp tài liệu cho các tổ, chốt nghiên cứu và viết thu hoạch đánh giá kết quả. Trong đó, đặc biệt chú trọng tập huấn những khâu yếu, mặt yếu để kịp thời khắc phục những sơ hở, thiếu sót.

Cùng với đó, các đơn vị chuyển hướng tăng thời gian huấn luyện trong tuần cả thứ 7, chủ nhật để tổ chức huấn luyện bù, huấn luyện vét; tích cực, chủ động tận dụng điều kiện địa hình, tranh thủ điều kiện thời tiết có lợi để tổ chức huấn luyện, kiểm tra các nội dung đạt kết quả cao nhất, đảm bảo tuyệt đối an toàn, đánh giá chính xác kết quả của từng cá nhân, đơn vị.

Nhờ có sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo như vậy, nên dù gặp nhiều khó khăn, song năm 2020, các đơn vị BĐBP đã tổ chức tập huấn được 203 lớp/3.367 cán bộ; tổ chức và tham gia diễn tập phòng chống khủng bố, phòng chống dịch bệnh 3 cuộc/650 cán bộ; tổ chức huấn luyện và kiểm tra các bài bắn theo kế hoạch cho hơn 30.000 cán bộ; huấn luyện các nội dung về nghiệp vụ quản lý, bảo vệ biên giới, quy trình, thủ tục pháp luật liên quan đến các hoạt động, công tác biên phòng; tổ chức huấn luyện cho 5.000 chiến sĩ mới tại 28 đơn vị trực thuộc, huấn luyện; kiểm tra 1.088 quân nhân dự bị tại 13 đơn vị...

Trên cả hai tuyến biên giới đất liền và tuyến biển, kết quả kiểm tra huấn luyện cán bộ và huấn luyện đơn vị đều xếp loại khá, một số đơn vị, cán bộ đạt loại giỏi. Đặc biệt, với phương châm "Biên cương gắn với giảng đường", trong năm 2020, đã có hàng ngàn lượt học viên được thực tập, kiến tập hoạt động quản lý, bảo vệ biên giới thông qua việc tăng cường lực lượng cho các tỉnh biên giới trọng điểm, tham gia tuần tra, kiểm soát xuất nhập cảnh trái phép và phòng, chống dịch bệnh.

Phát huy kết quả năm 2020, trên cơ sở quán triệt sâu sắc Chỉ lệnh công tác quân sự, quốc phòng năm 2021 của Tổng Tham mưu trưởng và Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu của Cục Quân huấn, BĐBP đã xây dựng kế hoạch huấn luyện chiến đấu năm 2021, được Bộ Tổng Tham mưu phê duyệt.

Theo đó, công tác tổ chức huấn luyện cho các tổ, chốt làm nhiệm vụ ngăn chặn xuất, nhập cảnh trái phép, phòng chống dịch Covid-19 đã được xác định ngay từ đầu trong kế hoạch huấn luyện; công tác huấn luyện chuyên sâu đạt hiệu quả cao sau 1 năm triển khai huấn luyện thử nghiệm đã được điều chỉnh và đã được các chuyên ngành hướng dẫn cụ thể hơn đến từng đề mục, từng đối tượng.

Bên cạnh đó, việc kết hợp huấn luyện trong khi làm nhiệm vụ đã được các đơn vị thực hiện có hiệu quả, biện pháp này phù hợp với nội dung huấn luyện chuyên ngành (kết hợp huấn luyện trong khi tuần tra, kiểm soát, vận động quần chúng; xuất bến, cơ động làm nhiệm vụ của các hải đoàn, hải đội tàu thuyền).

Sáng kiến này đã tiết kiệm được kinh phí, xăng dầu, thời gian, vật chất bảo đảm, tranh thủ được kinh nghiệm, kiến thức của những đồng chí đi trước. Bộ đội được huấn luyện trực tiếp trên các trang bị, phương tiện, vũ khí theo biên chế, đồng thời, được huấn luyện trực tiếp vào chức trách, nhiệm vụ từng người, từng bộ phận trong quy trình công tác, tăng tính thực sự, thực tế và trực quan trong huấn luyện.

Đặc biệt, thực hiện Công điện số 10/CĐ-TM ngày 19-2-2021 của Bộ Tổng Tham mưu về việc tổ chức huấn luyện chiến đấu, xây dựng chính quy quản lý kỷ luật trong điều kiện phòng, chống Covid-19, Bộ Tư lệnh đã có điện chỉ đạo số 968 ngày 22-2-2021, yêu cầu các đơn vị xây dựng kế hoạch, phương án để tổ chức huấn luyện trong điều kiện xảy ra các cấp độ dịch trên địa bàn đóng quân.

Đồng thời, tăng cường luyện tập, sử dụng vũ khí được trang bị, huấn luyện phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, tích cực tổ chức diễn tập và tham gia diễn tập khu vực phòng thủ do các Quân khu chỉ đạo để hòa nhập chung với toàn quân về trình độ sẵn sàng chiến đấu.

Tuệ Lâm