Nhận thức sâu sắc vai trò của quần chúng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, ngày 17-10-1989, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VI) ra Chỉ thị số 381-CT/TƯ, quyết định lấy ngày 22-12 - Ngày thành lập QĐND Việt Nam là Ngày hội Quốc phòng toàn dân. Ngày 22-12-1989 - Ngày hội Quốc phòng toàn dân lần đầu tiên được tổ chức ở tất cả các địa phương trong cả nước và từ đó đến nay, ngày này hằng năm, trở thành ngày hội lớn, ngày hội quy tụ sức mạnh bảo vệ Tổ quốc của toàn dân tộc.

Hàng năm, vào dịp kỷ niệm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đã có nhiều hoạt động với nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, sáng tạo, như: Mít tinh, hội thảo, hội nghị đoàn kết quân - dân, ngày hội văn hóa quân - dân; gặp mặt, nói chuyện truyền thống, thăm hỏi, động viên các cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong, các gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh... Đồng thời, tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thi đấu thể thao, hội thao quân sự trong lực lượng vũ trang; thăm hỏi, tặng quà, xây dựng “Nhà Tình nghĩa” cho các đối tượng chính sách; tham gia xây dựng, tu sửa, tôn tạo, nâng cấp, tổ chức dâng hương tại nghĩa trang, nhà tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ...

Cùng với các hoạt động trên trong dịp kỷ niệm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, các cấp, các ngành, cấp ủy và chính quyền địa phương đã chú trọng đẩy mạnh phong trào thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói, giảm nghèo, gắn với xây dựng và phát triển tiềm lực quốc phòng, thông qua các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội địa phương; vận động quần chúng tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, củng cố quốc phòng, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. 

Nhờ kết hợp tốt các hoạt động tuyên truyền, cổ vũ, động viên nhân dân trong Ngày hội Quốc phòng toàn dân gắn với thực hiện có hiệu quả các hoạt động quân sự, quốc phòng thường xuyên mà nhận thức, ý thức trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đối với sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc được nâng lên; các tiềm lực của khu vực phòng thủ, của nền quốc phòng toàn dân được xây dựng vững mạnh, sẵn sàng huy động nhân tài, vật lực, động viên quốc phòng, đáp ứng nhu cầu năm đầu chiến tranh. QĐND được quan tâm, chăm lo xây dựng theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, có chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu ngày càng cao. “Thế trận lòng dân” thường xuyên được củng cố, tăng cường; thế trận Quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân được xây dựng ngày càng vững chắc. 

Công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, phát triển công nghiệp quốc phòng được chú trọng; hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc phòng được mở rộng, ngày càng đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả..., góp phần ngăn chặn nguy cơ chiến tranh từ sớm, từ xa, đối phó thắng lợi với các tình huống quốc phòng, không để bị động, bất ngờ, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc, môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước.

Để Ngày hội Quốc phòng toàn dân thật sự đi vào lòng người, tập hợp được đông đảo các tầng lớp nhân dân, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và các địa phương cần quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng, tư duy mới về bảo vệ Tổ quốc của Đảng, nhất là chủ trương xây dựng nền quốc phòng toàn dân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mở cửa, hội nhập quốc tế... Theo đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn dân đối với sự nghiệp xây dựng nền Quốc phòng toàn dân, bảo vệ Tổ quốc; đổi mới, nâng cao chất lượng tổ chức Ngày hội Quốc phòng toàn dân, Ngày thành lập QĐND Việt Nam, tạo động lực thúc đẩy phong trào hành động cách mạng trên phạm vi cả nước; tập trung xây dựng tiềm lực, lực lượng và thế trận quốc phòng toàn dân, tạo sức mạnh tổng hợp thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Xây dựng nền Quốc phòng toàn dân, tăng cường sức mạnh quốc phòng, nâng cao khả năng phòng thủ đất nước là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, vừa cấp thiết, vừa lâu dài, đòi hỏi phải nỗ lực, quyết tâm chính trị cao của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Trong đó, công tác tuyên truyền, cổ vũ, động viên quần chúng hăng hái tổ chức, thực hiện Ngày hội Quốc phòng toàn dân ngày càng chất lượng, hiệu quả, thật sự trở thành Ngày hội của non sông, đất nước - nơi hội tụ, lan tỏa và phát huy sức mạnh bảo vệ Tổ quốc.

Thực tiễn 30 năm qua, khẳng định việc lấy ngày 22-12 hằng năm làm Ngày hội Quốc phòng toàn dân là quyết định đúng đắn, sáng tạo, thể hiện ý Đảng hòa quyện với lòng dân - chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng, khẳng định quan điểm toàn dân tham gia xây dựng, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; trong đó, QĐND làm nòng cốt. Đây là dịp để tuyên truyền sâu, rộng truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc và phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, giáo dục lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội; từ đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị đối với nhiệm vụ xây dựng nền Quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận Quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và thế trận lòng dân ngày càng vững chắc, nhằm tăng cường sức mạnh bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, cổ vũ, động viên toàn dân chăm lo xây dựng QĐND Việt Nam hùng mạnh, đủ sức bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong mọi tình huống. 

Nguyên Thanh