Biên phòng - Tỉnh Hà Tĩnh có vị trí địa lý và các điều kiện tự nhiên, xã hội tương đối thuận lợi cho việc phát triển kinh tế-xã hội. Những năm gần đây, bên cạnh những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội rất đáng kể, thì Hà Tĩnh cũng phải “căng mình” đấu tranh với các loại tội phạm, trong đó tội phạm về pháo nổ diễn biến ngày càng phức tạp, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán.
Mặc dù các lực lượng chức năng đã phối hợp các ban, ngành, đoàn thể, các địa phương tích cực triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị định 36/2009/NĐ-CP về quản lý, sử dụng pháo nổ. Trong đó đã tập trung nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động, ký cam kết trong nhân dân, đồng thời huy động lực lượng, triển khai quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm các đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng pháo nổ trái phép, góp phần đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn.
Tuy vậy, tình trạng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép pháo trên địa bàn tỉnh trong hai năm gần đây vẫn diễn biến hết sức phức tạp, với nhiều thủ đoạn tinh vi hơn; tình trạng đốt pháo trái phép trong đêm giao thừa có chiều hướng gia tăng. Bên cạnh đó, tai nạn về pháo cũng có tỷ lệ cao so với các địa phương khác. Chỉ trong dịp Tết Nguyên đán Đinh Dậu (2016 – 2017), Hà Tĩnh xảy ra 6 vụ tai nạn liên quan đến pháo, gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, có 3 nạn nhân là học sinh tiểu học và trung học cơ sở (tại Thạch Hà, Kỳ Anh, Hương Khê) bị thương nặng, phải tháo bỏ ngón tay, bàn tay, hỏng mắt, do chơi pháo tự chế từ thuốc diêm.
Song song với công tác tuyên truyền, các lực lượng Công an, BĐBP, Hải quan trên toàn tỉnh cũng đã tập trung lực lượng, phương tiện, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh với các hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng pháo trái phép. Qua đó, trong 2 năm (từ ngày 15-2-2015 đến 15-2-2017) trên địa bàn Hà Tĩnh đã phát hiện, bắt giữ 329 vụ, 420 đối tượng, thu 2.326kg pháo các loại.
Riêng đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự Tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017 (từ ngày 15-12-2016 đến 15-2-2017), các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 191 vụ, 244 đối tượng, thu giữ 1.301,1kg pháo. Theo thống kê của Bộ Công an, Hà Tĩnh là một trong những tỉnh có kết quả đấu tranh, bắt giữ số lượng pháo cao nhất nước. Kết quả trên đã góp phần hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật về pháo, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn, tạo không khí cho nhân dân vui Xuân, đón Tết an toàn, tiết kiệm.
Những nguyên nhân chính dẫn đến tội phạm về pháo gia tăng là nhiều hộ dân còn suy nghĩ lạc hậu rằng, có bánh pháo đốt vào lúc Giao thừa sẽ mang lại may mắn, nên đã lén lút mua pháo mang về cất giấu để Tết dùng, hay sự ngông nghênh của một số thanh thiếu niên, mua pháo đốt nhằm “thể hiện đẳng cấp”... Đặc biệt, buôn bán pháo có lời lớn, từ đó các đối tượng đã bất chấp pháp luật, dùng mọi thủ đoạn lao vào con đường buôn bán, vận chuyển pháo kiếm tiền. Một số vụ điển hình là:
Ngày 20-1, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Cầu Treo phối hợp với Phòng Phòng chống ma túy và tội phạm, BĐBP Hà Tĩnh, Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, Công an huyện Hương Sơn phát hiện, bắt giữ xe ô tô tải biển kiểm soát Lào UF 2628 cùng 2 đối tượng là Nguyễn Thức Cường, sinh năm 1987, trú tại Nghi Trường, Nghi Lộc, Nghệ An và Nguyễn Đình Thắng, sinh năm 1980, trú tại Quán Hành, Nghi Lộc, Nghệ An đang có hành vi vận chuyển 32 hộp các tông chứa 300kg pháo.
Ngày 11-4, tại thôn Tân Thành, xã Kỳ Nam (thị xã Kỳ Anh), lực lượng Phòng chống ma túy và tội phạm (BĐBP Hà Tĩnh) chủ trì phối hợp với Đồn Biên phòng Đèo Ngang, Biên phòng cửa khẩu cảng Vũng Áng - Sơn Dương và Đội Chống buôn lậu, Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an tỉnh Hà Tĩnh) tiến hành kiểm tra hành chính đối với xe ô tô biển kiểm soát 73A – 064.72, do Nguyễn Ngọc Tùng (trú tại thôn Tân Cảnh, xã Cảnh Dương, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình) điều khiển. Kiểm tra nhanh, lực lượng chức năng phát hiện 23 hộp pháo hoa loại 36 quả; 18 bánh pháo nổ được cất giấu trong thùng các tông và 2 bao tải, có trọng lượng 59,1kg. Tại cơ quan điều tra, Tùng khai nhận, số pháo trên được mua tại biên giới Móng Cái (Quảng Ninh) đưa về Quảng Bình bằng cách gửi xe khách tuyến Quảng Ninh - Nha Trang, sau đó được Tùng vận chuyển sang Hà Tĩnh tiêu thụ...
Ngày 1-12, Công an huyện Kỳ Anh nhận được tin báo của quần chúng về việc tại quán cà phê Góc Khuất, ở xã Kỳ Lâm có một phụ nữ có biểu hiện nghi vấn nên đã tới để xác minh. Qua kiểm tra, lực lượng Công an phát hiện bên trong bao tải đối tượng mang theo chứa 10 hộp pháo hoa có chữ nước ngoài. Tiếp tục khám xét khẩn cấp tại nhà riêng, Công an huyện thu giữ thêm 11 hộp pháo khác. Tổng trọng lượng số pháo này là 27,3kg.
Ngày 15-11, tại thôn Đông Thanh, xã Đức Lâm, huyện Đức Thọ, lực lượng Công an huyện Đức Thọ bắt quả tang Nguyễn Văn Đức (sinh năm 1974) đang bán pháo tại nhà riêng cho 1 đối tượng. Tại hiện trường, lực lượng chức năng thu giữ 10 hộp pháo. Tiếp tục khám xét nhà Đức, lực lượng chức năng thu giữ thêm 2 hộp pháo, có trọng lượng 17kg. Số pháo trên có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Qua đấu tranh, Đức khai nhận mua số pháo trên từ hồi tháng 3-2017 của 1 đối tượng trên địa bàn, sau đó đưa về nhà cất giấu để bán cho những người có nhu cầu. Mỗi hộp pháo, Đức kiếm lời từ 500 - 600.000 đồng. Mở rộng điều tra vụ án, chiều cùng ngày, cơ quan điều tra tiến hành bắt giữ đối tượng Nguyễn Hữu Tuấn (sinh năm 1985), trú tại xóm 9, xã Đức Lâm; thu giữ 24 hộp pháo nổ có trọng lượng 34kg. Tuấn khai nhận, số pháo trên y mua của Nguyễn Văn Đức với giá 11,5 triệu đồng mang về cất giấu tại nhà, chờ gần Tết thì bán. Mỗi hộp pháo Tuấn kiếm lời từ 450 - 600.000 đồng.
Cũng tại huyện Đức Thọ, ngày 6-10, từ nguồn tin của nhân dân, Công an huyện Đức Thọ đã theo dõi, bắt quả tang đối tượng Trần Quốc Toản (sinh năm 1971), trú tại xã Trường Sơn, huyện Đức Thọ đang bán pháo nổ cho 1 đối tượng khác. Tại hiện trường, Công an huyện Đức Thọ đã thu giữ 30 hộp pháo nổ có trọng lượng 44kg. Tiếp tục khám xét nhà riêng, thu giữ thêm 22 hộp pháo nổ, có trọng lượng 32kg.
Gần đây nhất, vào lúc 16 giờ 30 phút, ngày 11-12, trong lúc tuần tra trên tuyến Quốc lộ 1A đoạn qua xã Kỳ Thọ, huyện Kỳ Anh, Phòng Cảnh sát giao thông phối hợp với Phòng Cảnh sát Môi trường, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã tiến hành kiểm tra xe khách Công Nhật biển kiểm soát 73B-005.12 chạy hướng thành phố Vinh-Quảng Bình. Lực lượng chức năng phát hiện trên xe chở 4 hộp pháo, mỗi hộp 36 quả, xuất xứ từ Trung Quốc. Lái xe này khai, số pháo trên là của Trần Viết An, sinh năm 1988, quê huyện Bố Trạch, Quảng Bình....
Đó chỉ là số ít trong số những vụ buôn bán, vận chuyển pháo nổ mà thời gian qua các cơ quan chức năng đã phát hiện ra. Với tình trạng buôn bán, tàng trữ pháo nổ như thời gian vừa qua thì Tết Mậu Tuất năm nay, việc nhiều người sử dụng pháo là điều khó tránh khỏi. Vì thế, các lực lượng chức năng càng phải đấu tranh quyết liệt hơn nữa để loại bỏ tình trạng này.
Xuân Hoàng