Thủy điện Lai Châu những ngày đầu năm, khác hẳn với không khí công trường trước đây, hôm nay một con đập sừng sững bắc ngang đôi bờ tả - hữu sông Đà. Dòng sông hung dữ một thời, với thác ghềnh hiểm trở nay trở lên hiền hòa, bởi được thay bằng một hồ chứa phẳng lặng.

Tại phòng điều khiển trung tâm Nhà máy Thủy điện Lai Châu, hàng chục kỹ sư đang miệt mài, lặng lẽ với từng con số khi theo dõi bảng sơ đồ vận hành toàn bộ nhà máy. Tiếng ầm ì phát ra từ những tổ máy, xen lẫn những tiếng vọng ra từ bộ đàm, đã làm vơi đi nỗi nhớ nhà khi Tết đến, xuân về. Kỹ sư trẻ Đỗ Thanh Bình, sinh năm 1990, quê Kim Bảng, Hà Nam, người trực vận hành phòng điều khiển trung tâm nhà máy tâm sự:

Năm 2014, sau khi tốt nghiệp khoa Điện công nghiệp tại trường Đại học Công nghiệp Hà Nội, em được tuyển dụng và đào tạo 2 năm tại Công ty Thủy điện Sơn La. Khi được điều động lên công tác tại Nhà máy Thủy điện Lai Châu - một trong những địa bàn khó khăn nhất cả nước, ban đầu ai nấy cũng thấy buồn. Nhưng vì dòng điện của Tổ quốc, được tạo điều kiện tốt nhất về chế độ làm việc nên mọi người đều rất vui và tự hào. Năm nay là Tết thứ 2, cán bộ, kỹ sư, công nhân Công ty Thủy điện Sơn La bố trí cho phân xưởng vận hành trực Tết tại Nhà máy Thủy điện Lai Châu. Do cả 3 tổ máy đều được đưa vào vận hành đồng bộ, nên nhân lực trực cũng được tăng lên, với khoảng 140 cán bộ, kỹ sư, công nhân chia làm 3 ca thường trực tại đây để vận hành và ứng trực xử lý các tình huống nếu trục trặc xảy ra.

Thủy điện Lai Châu ngoài nhiệm vụ chính phát điện hòa lưới quốc gia còn có vai trò quan trọng trong việc điều tiết, vận hành an toàn hồ chứa để cung cấp nước cho Nhà máy Thủy điện Sơn La, Hòa Bình, cũng như điều tiết nước cho các tỉnh đồng bằng. Vì vậy, việc "gác cửa" Nhà máy thủy điện cao nhất trên dòng chính sông Đà này hết sức quan trọng. Những ngày đầu xuân, tập thể cán bộ, kỹ sư, công nhân kỹ thuật luôn đề cao tinh thần cảnh giác, thực hiện nghiêm ngặt các khâu quản lý, kiểm tra trong quá trình vận hành để đảm bảo an toàn.

Kỹ sư Nguyễn Khắc Tiệp, Quản đốc phân xưởng vận hành Nhà máy Thủy điện Lai Châu, Công ty Thủy điện Sơn La cho biết: Công ty cũng đã rất quan tâm đến cán bộ, công nhân viên công tác trên địa bàn khu vực nhiều khó khăn về kinh tế, xã hội. Ngay từ đầu năm, các bộ phận đều có kế hoạch chi tiết về nhân lực, nguồn lực, từ phương tiện đi lại để đảm bảo đời sống cho anh em; đồng thời đảm bảo an toàn cho quá trình sản xuất, điều tiết hồ chứa, vận hành hồ chứa, cũng như an ninh trật tự trước, trong và sau Tết Nguyên đán.

Từ khi khánh thành đưa vào hoạt động, Nhà máy Thủy điện Lai Châu đã và đang vận hành hiệu quả, an toàn. Đến nay, Nhà máy đã phát điện lên hệ thống điện quốc gia khoảng 5 tỷ kWh. Có được kết quả đó là nhờ Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các bộ, ngành đã làm tốt việc kiểm tra, giám sát, đồng bộ vật tư thiết bị trong quá trình thi công, nhất là khâu đào tạo nguồn nhân lực, chuẩn bị nhân sự tốt nhất cho việc tiếp quản Nhà máy. Sau thời gian dài phát điện tổ máy số 1, số 2 và hòa đồng bộ ba tổ máy, đến nay các chỉ số hoạt động các tổ máy, cũng như chỉ số quan trắc vận hành hồ chứa đang diễn ra an toàn.

Ông Hoàng Trọng Nam, Giám đốc Công ty Thủy điện Sơn La, đơn vị quản lý vận hành Nhà máy Thủy điện Lai Châu cho biết: Trong hai mùa lũ vừa rồi, qua hệ thống giám sát, quan trắc an toàn đập, công trình đang vận hành ở trạng thái an toàn, ổn định. Nhà máy Thủy điện Lai Châu không những đáp ứng công suất tốt cho hệ thống điện quốc gia, mà còn là một đầu mối quản lý cắt lũ cho hồ Sơn La và hồ Hòa Bình.

Nhà máy Thủy điện Lai Châu, công trình trọng điểm quốc gia ở nấc thang trên cùng dòng chính sông Đà đã trở thành niềm tự hào của người dân cả nước kể từ khi chính thức hoàn thành. Với niềm tự hào được đóng góp công sức cho quá trình vận hành Nhà máy, các kỹ sư, cán bộ, công nhân viên trẻ ở đây nguyện ngày đêm "gác cửa" đảm bảo an toàn trong quá trình vận hành Nhà máy, đưa điện vượt núi thắp sáng thêm nhiều miền quê.

Đức Duẩn